Festival Kutixik
Non: Na Casa de Cultura de Intxaurrondo, en San Sebastián.
Cando: 26 de outubro.

---------------------------------------------

Trátase dunha iniciativa musical xurdida en Donostialdea e que ten como obxectivo "enfrontar colectivamente a industria musical que quere aos músicos precarios, solitarios e pequenos, e ofrecer alternativas aos grupos musicais fose da traxectoria que se lles quere impor". Ancorado no apoio mutuo, o colectivo leva a cabo actividades moi variadas, desde a autoproducción publicando discos e organizando festivais, directos e conferencias. Unha delas é precisamente o festival Kutixik, que tras dúas exitosas edicións esgotou todas as entradas para esta terceira edición.

Coa entrada progresiva de xente na sala, o grupo Neu Troia comezou a crear un ambiente melancólico e introspectivo. A sala está a encherse e óuvese un murmurio confuso que impide escoitar o que de cando en vez se di desde un micro. Trátase dunha música que require presenza e calma, e, con todo, a proposta do directo pode ser perigosa. Encanto do Perigo, para quen estea disposto a penetrar nas néboas.

Reabriuse o pano negro e Mirua está sobre o escenario, na penúltima parada da etapa, iniciada en 2020. Mestura de melodías e instrumentos do pop clásico, a india e a electrónica. Na primeira parte do directo os problemas técnicos han dificultado que os músicos se atopen cómodos e compartiron sen reservas as súas sensacións co público. Non me gustou a música, pero si a súa actitude, a de estar en escena nos Días Non Diales.

Antes de que empezo o terceiro grupo, a sala xa está arriba. A banda sonora da película Bañolet é o proxecto de Bloñati, grupo creado para a creación da mesma. O universo creado para a película é un escenario poético e especial; desde cancións de berce, un xogo de movementos até o metal, cunha mestura de intensidade e cor. E ese xogo deixounos o máis bonito sabor da noite: o silencio xeado dun grupo de galiñas e ollos humildes, observando a maxia de Maia Iribarne e Paxkal Irigoyen a través da canción Eihera. Ao terminar, un berro lanzado desde o máis profundo do público rompe o silencio. “Uala!”. Terminei o directo cun frío arrepiante que corre tras un descubrimento.

O trío Tatxers foi o encargado de dar a volta á noite. Os himnos, as melodías, a batería e as espadas brillaron a todos e ofreceron un gran directo. Ofrecéronnos, unha vez máis, un oasis no centro da cidade.

A última gran favorita do festival foi Mice, que se converteu na cabeza de cartel. Firme na calma, nunha viaxe interestelar. Pero a noite avanzou no ambiente e volveu a aparecer o murmurio. Mesmo se ouvían berros de silencio entre os que bailabamos. E houbo quen, máis aló do murmurio, chegou a dicir aos músicos o que tocaban e o que non. O concerto terminou dando as grazas ás feministas que se puxeron diante desas voces de homes.

Acordeime de Laurent Garnier e David Brun-Lambert. En Electroshock afirman que unha pista de baile nunca é un lugar neutro, sobre todo un espazo de liberdade e transgresión que, a diferenza doutros lugares, recolle os desafíos aos que se enfronta cada nova xeración. Un dos nosos desafíos pode ser o de construír e preservar os oasis con cutixies no centro da cidade, e sacar de alí á humanidade afeita a ocupar os oasis.