O 7 de xaneiro, o nacemento de Biloria fíxome mirar cara a adiante, con esperanza; o cal que o apoiou mostroume o ronsel dese bo mundo que desexo.

Así me esquecín da cantidade de cascallos que arroxaron para ir ao pobo, na pista que tantas veces utilizamos durante as vacacións dos meus fillos, na zona de Pagamendi. Vertedoiro construído alí por alguén! Os ladrillos, azulexos e demais obxectos escondíanse nos buracos do camiño, pero, despois de máis dun mes, os anacos dalgunha casa atoparon o repouso.

Menos mal que Biloria pechou aquel ciclo... Si, por suposto, tamén hai incidencias... Poucos días despois, o cordeiro de Luzi afogábase na súa bolsa, e a pobre rapariga pasara varios días sen poder desprenderse dela por completo. Afortunadamente, viñeron moitos máis, entre eles os pequenos de Serranilla. Non ten moito mérito, xa que ten nove anos, facer parella e saír ben. O seu oruga será para casa, que teña unha vida tan sa como a pequena da súa nai...

En calquera caso, basta con saír da arteria para volver sentir na cara os ataques das tormentas externas. Nesta ocasión os traballos de xabaril nas pradarías. Un agasallo todos os días: a posibilidade de sementar pataca. Se pasásemos o arado, non deixariamos tan elegante a suposta plantación de pataca que non desexamos. Se atopan no camiño aos mozos manzanos, carballos e haxas que acabamos de plantar, tamén os arrincan. Co tubo de protección, ao parecer, non lles resultan tan atractivas. Nos prados hai que sacarlle tempo para corrixir e nivelar as terras, iso que non temos... En calquera caso, a solución ao desamparo non está en mans dos campesiños comúns. A pelota está no tellado doutros, a pesar de que as bandadas de xabarís devastan as nosas casas ao rebote, pasan por aquí e por alá.

Volvo ao meu refuxio. A filla de Pekatsu deu a luz un crepúsculo. Con voz de Primi. Cun sorbo de ouro, con esa calma de sempre. O vermello e o vermello, delicioso como unha nai, tamén tivo un pouco de oropel. Pasaron días desde que naceu e aínda necesita axuda para atopar a mamila, pero non importa, onde me gusta non hai costa, e baixei a bebela con gusto, porque é un gran agasallo a porta que me abren para entrar na súa intimidade.

Prefiro estar nesa intimidade pastosa que debaixo da nube negra dunha hipotética vacinación da lingua azul. O 15 de xaneiro finalizaba o prazo de vacinación obrigatoria, e a véspera chamáronnos para que viñesen vacinar as ovellas. Pedimos que nos atrasen que estamos en plena etapa de parto, que o mosquito que fai de vector morre menos de sete graos, polo que non hai perigo... Dixémoslle que nos chamase ao responsable e que lle informariamos da nosa situación.

Os mugidos das ovellas embárgannos, e de novo estamos alí, entre las, recollendo os cales e asegurando que os cordeiros beberon, ordeñando os leites que non beberon os cordeiros. Así nos colleu o parto de Honori, e cara ao mediodía o de Anari, no prado. Un bocado. Mágoa que non sexan tan ruidosas...

Con todo, non hai maneira de tapar o baleiro deixado polas ovellas por Pi, nin a presenza dos cans que quedan en casa, poida que Ikatz, como se parece, disimule? Imaxinámola en femias e ela estaba morta na pista dun bosque. Xa está xunto á vella Xarpa.
Dos 105 partos previstos a curto prazo, aínda nos quedan 59. Que sirvan os seus cales e os seus ceos para aliviar a dor causada pola morte de Pi. Que a la das nosas ovellas sirva para quentar os corazóns que agora viven no hospital.