Ibilbidearen 18. kilometroan La Puebla de Arganzon
irteeran autobidetik aterako gara, eta Argantzun bertara kilometro
bete geroago iritsiko gara. Konderria osatzen duten bi udalerrietako
bat da berau (bestea Trebiño da), nekazaritzan diharduen
herritxoa hain zuzen.
Berau zeharkatu ostean, berriz ezkerretara egin,
eta N-1 errepidean sartu beharrean zuzen joko dugu, Trebiñorantz.
Horrenbestez, zonalde honetan nabarmentzen diren laborantza-lur
eta mendi baxuez osatutako paisaia lau samarrean zuzen goazela,
23,5. km-an Añastro izeneko herrixka pasatuko dugu.
5 km. aurrerago, azkenean, Trebiñoko erdigunean
sartuko gara, mila inguru biztanle dituela (udalerri osoa) Konderriko
hiriburutzat jo dezakegun herri nekazaria. Ibaiuda ibaia eta Arrieta
errekak bat egiten duten lekuaren inguruan, Trebiñoko herrian
Jauregi Zaharra edota S. Vicentejo eta San Formerio ermitak bisita
ditzakegu.
Erdigunea ezkerrean utziz eta gure bidean ekialderantz
jarraituz, 33,5. km-an Konderriko bidegurutzerik garrantzitsuenera
iritsiko gara, Armentiako Bentak (Ventas de Armentia) izeneko lekuan,
perpendikularki Gasteiz eta Arabako Errioxa lotzen dituen errepidea
pasatzen baita. Guk lehenbizi ezkerrera jo behar dugu, Bernedo-Vitoria
norabidean, eta 100 metrotara eskuinerantz aldatu, Bernedorantz.
5. km aurrerago aldiz, eskuinera Leize artifizialak iragartzen dituen
(euskaraz zein erdaraz) kartela ikusiko dugu, eta horri segituz
Faidorantz hurbilduko gara. Bide berri honetan, Samiano herrixkan
ezkerrerantz egin behar dugu.
KOBAZULO TROGLODITAK
Azkenik, kilometro bat lehenago Mesanza etxaldea
atzean utzi ondoren, 42. km-an gure lehen helmuga garrantzitsura
iritsiko gara, haitzulo harrigarriak erakutsiko dizkigun lehen herritxora
alegia: Faidu. Herria izen bereko kaletik zeharkatu ostean, segitzea
galarazten digun seinalearen ondoan aparkatu, eta ezker aldetik
gorantz abiatzen den bidezidorrak 10 minututan Haitzaren Andre Mariaren
Haitzuloraino (Cueva da Nª Sª de la Roca) edo baseliza
harrigarriraino eramango gaitu. Herrian giltza eskatu badugu haitzaren
kontra jasotako ermita ikaragarri honetan sartu ahal izango gara.
Berriz ere errepidean aurrera eginez, 50. km-an
eskuinetara joko dugu, Lañorantz. Lehenbizi Udaletxeraino
abiatuko gara, bertan kobetako giltzak eskatzeko, tartean eskuinean
aipatutako haitzuloetako batzuk ikusteko aukera dugula. Herritik
km. bat atzera eginez, ezkerretara bidexka bat irteten ikusiko dugu;
hari segituz gero, 40 metrotara dagoen bidegurutze handi batean
aparka dezakezue.
Hortxe bertan, berriz ezkerretara beste bidexka
bat abiatzen da, lerro zuri-gorriz seinalatua. Laborantza-eremu
bat ezkerrean utzi eta beste batean sartuko da, azken honen erdian
bukatuz. Puntu honetaraino iritsi baino pixka bat lehenago eskuin
aldetik bidezidor bat irteten dela ikusiko dugu gorantz, berriz
ere marka zuri-gorriak dituena. Hortik aurrera bidea segitzea oso
erraza da.
Horrenbestez, gehienez 20 minuturen bueltan lehen
kobazulora iritsiko gara. Beste kobazulo guztiak 5 minututara daude,
bideari jarraituz gero. Koba artifizial hauetan tamaina ezberdineko
hilobi harrigarriak ikus daitezke, ustez bisigodoen garaiko (X.
m.) nekropoli edo hilen errito-leku izugarria zena.
Gizakiak sortutako bigarren kobazulo beldurgarri
hauek bisitatu ostean, errepideko bidegurutzera itzuli (58 km.)
eta zuzen Markinizerantz abiatuko gara, tartean Urarte herria pasatuko
dugularik. 63. kilometrorako Markiniz herria inguratzen duen paraje
ikusgarri eta harrigarria behatzen hasiko gara: monolito edo haitz
handiak, horietan zulatutako haitzuloak eta abar ederra.
Alde batetik, elizaren atzealdean, eskuinetik irteten
den bidezidorretik, Sasualde Haizpitartean sar gaitezke, monolitoz
beterik ageri den paraje izugarrian. Beste alde batetik, Arriluzearako
bidetik oso gertu eta ezkerretara, San Joan Ermitaren atzealdean,
haitzuloz beteak ageri diren hareharrizko monolito-ilara ikaragarria
ageri zaigu. Baten bat gotorleku ere izandako da, eta barnean haitzean
tailatutako eskailera bat ere aurkituko dugu. Benetan harrigarria.
Azkenik, ibilbidea 3,5 km. aurrerago amai dezakegu,
Arriluzea herrixkan, sekulako haitzulo-haitzakiz
|