Izen bereko bailararen bihotzean kokaturik, Butroe
Gaztelua Bizkaian geratzen den bakarrenetakoa eta, zalantzarik gabe,
ederrena da. Sendien arteko gudak amaitu ostean abandonaturik, XIX.
mendean berreraikitzeari ekin zioten, gaur egun erakusten duen itxura
lerden eta handiosa hartuz. Jatorriz XIII.eko dorretxea, laster
gaztelu bihurtu zuten, eta ganboatarren aurkako borroketan eta Bizkaiko
historian zerikusi handia izan zuen. Gaur egun, parke botaniko eder
batez inguraturik, 45 metroko altuera duen gaztelu honek kanpoan
itxura izugarria eta barruan egitura labirintikoa edukitzeaz gain,
erdi aroan girotutako atmosferan barneratuko gaitu. Zabalik: Uda
aldean 10:30-20 artean (neguan 11-18). Sarrera 900 pta.tik behera.
Errepidera arbola-ilara bikoitzak lagunduriko bidetxo
polita batetik iritsi ondoren, eskuinetara jo eta bertatik 3 km-tara
Getxorako bidea hartuko dugu, lehenbizi eskuinetara eta gero ezkerretara.
Horrela, 6. km-an Sopelan sartuko gara. Surfaren munduan entzute
handikoa, bigarren etxebizitzez jositako herria dugu Sopela, San
Pedro elizaz gain (XII.ean egina eta XVIIIan berreraikia) bere erakarpenik
handiena inguruko hondartzak eta labarrak izanik. Errepide nagusia
eskuinetarantz hartuz, 20 metrotara dagoeneko ezkerretara desbideratu
beharko dugu, Atxabiribil Hondartza ederrera iristeko asmoz. Gaineko
aparkalekutik, berriz, hondartzaren, gaineko labarren eta itsasaldearen
bista politak izango dituzue.
Errepidean dagoeneko, oraingoan ezkerretara eginez,
3 kilometro egin ostean Barrikara iritsiko gara, erdigunean sartzeko
ezkerretara eginez. Bertako elizaldea eskuinaldean utziz, segitu
gorantzako errepidetxoa, handik 200 metrotara eskuinerantz egin
arte. Hortik aurrera oinez, Euskal Herrian ongien gordetako sekretuetako
bat (merezi duena baino askoz ezezagunagoa behintzat) ezagutzeko
aukera duzue: Barrikako Labarrak. Zoragarria, izugarria, harrigarria...
Parajea hori gu deskribitzen saiatu beharrean, onena bertaratu eta
zeuek zeuon iritzia ematea duzue.
Hurrengo herria Plentzia da, Barrikatik banatzen
duen ibaia inguratu eta zeharkatu ostean topatuko dugun herri turistiko
gogoangarria. Plentzia zeharkatuz Gorlizen sartuko gara (etxe-multzo
bakarra osatzen dutela esan dezakegu), bi herriek partekatzen duten
eta beren erakarpen turistikorik garrantzitsuena den Hondartzaren
ingurutik. Hondartzaren azken muturretik hain zuzen (aldapan metro
batzuk gora egin eta ezkerretara hartu), Gorlizko Itsasargiraino
eta inguruko Uztrikoetxe lur mutur ikusgarriraino eramango gaituen
oinezko bidea abiatzen da, biziki gomendatzen duguna; besteak beste,
Barrikako mirariak kontrako aldetik mirestea ahalbidetuko gaituelako.
Errepidera itzultzeko aipatutako aldapa igo (hondartza
atzean utziz) eta kilometro eta erdira dagoen bidegurutzean ezkerretarantz
jo. Ondorioz, Gorlizko erdigunean barneratuko gara, Udaletxe eta
eliza gure ezkerrean uzten ditugula geuk ere ezkerrerantz joz. Kilometro
batzuetara aurkituko dugun bidegurutzeak berriz ere kostalderaino
hurbiltzeko aukera emango digu, ezkerretarantz Bakio-Armintza norabidea
hartuz.
|
PLENTZIA
Butroi ibaiaren azkenetako meandro batean herri turistiko eta gogoangarri
hau aurkitzen da, Gorlizekin partekatzen duen hondartza itsasadarraren
eskuinaldean geratzen bazaio ere. Ibaiaren beste aldean, Barrika
eta bere labar miragarriak. Horrenbestez, Plentzia bata bestea ukitzen
dauden hiru herri hauen erdian kokatzen da, eta horregatik hiruak
jorratuko ditugun atalaren buru izango da.
IKUSTEKOAK
Barrikatik etorriz Plentziaren sarreran dagoen oinezkoentzako zubi
politean pasealeku oso atsegina abiatzen da. Pasealekua itsasadarraren
ondotik doa (errepara iezaiozue txalupa koloretsu eta kirol-ontzi
zurixka mordoari), portu zaharretik (gaur egun gehiago da kirol-portua)
eta Udaletxe ondotik segitzen du, eta bata bestearen atzetik, Plentziako
eta Gorlizko hondartzak inguratzen ditu. Horren erdian, lehen aipatutako
Udaletxea eta ondoko Kasinoa aipatu behar ditugu, biak ere Astillero
Plazan kokatuak.
Alde zaharrean, berriz, bere kaleen erdi aroko trazadura, eta herria
inguratzen zuten harresien hondakin batzuk azpimarratuko ditugu.
Kale estu eta maldatsu hauek dominatuz Madalenako Andre Mariaren
eliza dugu, erdi aroko elementuak gordetzen dituen Berpizkundeko
tenplua, gotorleku itxuraduna. Eliza Enparantzan, Santiago Atea
ikusiko duzue, sarrera funtzioa zuen arkua hain zuzen ere. Bertako
etxeek ere osotasun polita sortzen laguntzen dute.
Herrialdea
Bilbora
Altitudea
Biztanleak
Euskaldunak
Azalera
Dentsitatea
Jaiak |
Bizkaia
28 km.
4 m.
3.277
%29
6 km2
546 bizt./km2
Karmenak (uztailak 16)
Madalenak (uztailak 22)
San Antolin (irailak 2) |
BARRIKAKO LABARRAK
Plentziako itsasadarraren beste aldean Barrika herritxoa geratzen
da; berdegune zabalaren erdian kokatzen den populagune atsegina,
baina herriaren sarrerako Jubilatuen Etxe ikusgarria izan ezik,
azpimarratzeko moduko eraikin gutxi eskaintzen ditu. Barrikak gordetzen
digun altxorra, altxor izugarria, bestelakoa da.
Horrela, Udaletxea dagoen erdigunetik itsasorantz abiatzen bazarete
(Udaletxea eskuinean utzi eta hurrengo bidegurutzean eskuinetara
joz, adibidez), bakarrik ametsetan ikusten den paradisu horietako
batera iritsiko zarete.
Barrikak, batez ere badiaz bestaldeko Astondopunteren parean, Gaztelua
izeneko puntan, Euskal Herriko labarrik ikaragarrienak dituela esan
genezake. Zelai irregularrez osatutako mantu orlegi eder batek estaltzen
dituela, itsasotik handioski irteten diren labar basati eta zurixka
hauek jada berez sekulako ikuskizuna osatzen dute, baina badago
gehiago ere...
Ezkerrean ozeano zabala, gure aurrean Astondopunte-Uztrikoetxe
lur mutur ikusgarriak, euren arteko kalak, eskuinean Plentzia-Gorlizko
hondartza eta herriak, gure azpian Muriola hondartzatxo ezkutua,
atzean aipatutako zelai galantak... Gaztelu-punta zoragarri honetan
orduak eta orduak eman ditzakegu, txundituta, horrelako mirari bat
nolatan den posible pentsatuz.
GORLIZ
Gorliz Plentziako jarraipen naturala da, herri bakarra bailiren,
eta batak bestea jotzen daudenez gero, ez dakigu non amaitzen den
bat eta non hasten den bestea (hondartzan berdin gertatzen da).
Herri batik bat turistikoa da, jende gehien erakartzen duena bertako
hondartza luze eta atsegina da, baina herriaren barnean ere badago
zer ikusia: Sorkundeko Andre Mariaren eliza (X.-XI.ean eraikia eta
XVIII.ean berritua, dorre barrokoa nabarmentzen delarik), Udaletxe
gorrixka, Elurretako Andre Mariaren edo Andre Mari Agirreren ermita
(bista politak dituen atsedenleku batean), edota Guruztokia (1776).
UZTRIKOETXE MUTURRA
Barrikako alde ezin ikusgarriago honetaz gozatzeko aukera izan
badugu, zilegi da beste aldera begira gauza bera egitea, honek ere
sekulako ikuskizuna eskaintzen digulako. Horretarako, lehenbizi,
Gorlizko itsasargi modernoraino hurbilduko gara, eta itzuleran Uztrikoetxe
lur mutur izugarrian barneratuko gara.
Oinezko ibilbidea Gorlizko hondartzaren amaieran abiatuko da, gorantz
hasten den errepide ondoko burdinazko langa altu baten sarreran
(Gorlizko Itsasargia seinalatzen duena). Nahiz eta asfaltaturik
egon, Kukulu Behekoa baserri-auzoraino igotzen den bidea oinezkoentzat
bakarrik da, kanpoko autoek pasatzea debekatua dutelako. Baserri
eta zelaien arteko bide polit honetan zehar, beti zuzen eta gorantz
goazela, 45 minutu barru Itsasargi zurira iritsiko gara, eta Billano
uharte inguruko panoramika ederrez gozatzeko aukera ere izango dugu.
Itzultzean, eskuinetara abiatzen den bidezidor bat hartuz, gure
bigarren helburua lortuko dugu, itsasgaineko labarrak inguratuz
Uztrikoetxe muturrera hurbiltzea, alegia. Bertan, itzelezko ikustaldiaz
gozatzeaz gain, Azkorriagako Gotorlekuaren hondakinak ere topatuko
ditugu.
|