Hasiera »
Aitor Subizaren bloga - Ziutateaz
Aitor Subiza
Nafarra jaiotzez, Madrilgo biztanlea naiz aspaldidanik. Kultura interesatzen zait, eszenatokiak maite ditut. Baina kale-kantoietan hona ekartzea merezi duten istorioak topatzen ditut egunero eta horixe egiteko asmoa dut. Egunerokotasunak, bere txikian, milaka poema, nobela, komedia eta drama gordetzen dituelako bere baitan.
Azken bidalketak
Iruzkin berriak
- ASIER GURIDI ZALOÑA(e)k Ez diren biziak bidalketan
- Arantxa Zabala(e)k Ez diren biziak bidalketan
- Pello(e)k Dena, eta izan behar zuena bidalketan
Astelehen goiz baterako presazko kronika
2013-11-21 // Sailkatugabeak // Iruzkinik ez
Carmen bainura sartu da
eta aurpegia garbitu ondoren
krema-potea ireki du.
Hatzaz puntutxoak jarri ditu
kopetan
masailetan
sudurraren puntan
eta igurtzi egin du
aurpegi osora zabaltzeko.
Deskontuko markakoa.
Anti-age.
Isopropilenglicol
“Ezin dut gehiago”
esan dio ispiluari.
Carmenek
zimur berri bat aurkitzen du
begien bazterrean
kokotsean
paparrean
astero
vis bakoitzaren ostean.
Gainezka
2013-11-14 // Sailkatugabeak // Iruzkinik ez
Madrilek gainezka egin du. Kiratsa dario. Zabor artean ibili behar dugu. Irudi ustela du, zikin dago.
Arratoiak aire zabalera atera dira, han-hemenka. Ez dute luzaroago estolda azpian ezkutuan egoteko beharrik. Gure bizkar bizi dira, azken batean, uzten dieguna dute bazka eta asko utzi diegu azkenaldian. Arratoiak dira mundu osoan gehien zabaldu diren espezieetako bat, hirietan bizi dira gehien eta gizakiarekin batera mugitu dira bazter guztietara. Orojaleak dira, eta hondakinak izaten dituzte elikagai. Usteltzen ari den haragiari ere ez diote muzin egiten eta lo dauden animaliak hiltzen dituzte batzuetan, askoz handiagoak izanagatik. Kanibalismoa oso zabalduta dago espeziean, eta gurasoak kumeak hiltzera hel daitezke. Gora egiten oso trebeak dira, eta ilunpean ezin hobeto orientatzeko trebetasuna dute. Zuhurkeria dute adierazgarriena kognizioari dagokionez. Espezieen artean gaixotasunak kutsa ditzakete (zoonosia esaten zaio horri).
Labezomorroak ere parrastan dabiltza, txoko umel eta beroen bila. Diotenez, sobera ugaldu dira eta azalera atera. Hirira egokitu dira eta espazio ezberdinetan bizitzera ohitu: etxebizitza, saltoki, industria, estolda… Oro har, bazka (hondakinak), ura (gutxi) eta babesa (zirrikitu txikiak aski izaten dituzte) behar dute bakarrik. 4.500 espezie baino gehiago dira labezomorro deitzen ditugunak. Hauek ere orojaleak dira. Egia da animaliarik erresistenteenen artean daudela, hilabete eman dezakete batzuek jan gabe , eta gizakiok halako 15 bider erradiazio jasan dezakete. Adituek diotenez, labezomorroek hondar kimikoak uzten dituzte gorozkietan. Beste labezomorroek arrasto horiek jarraitzen dituzte ura, janaria eta gainerako espeziekideak non diren jakiteko. Ikerketen arabera, taldean oinarritutako erabaki-hartzeak azalduko lituzke hainbat jokabide konplexu, baliabideen esleipena esaterako. Beste azterketa batek dio labezomorroek bi informazio darabiltzatela non ezkutatu erabakitzeko: zein ilun dagoen eta bere kideetako zenbat dauden hor.
Halaxe omen dabiltza arratoi eta labezomorro, gora eta behera. Zer egin dugu honaino iristeko, nolatan utzi diegu Madrilgo jaun eta jabe egiten?
Eta hori guztia gutxi balitz, kale-garbitzaileen greba dago Madrilen.
Dena, eta izan behar zuena
2013-11-07 // Sailkatugabeak // Iruzkin bat
Gogo onez nentorren. Batek ez du egunero izaten halako txoko bat inauguratzeko aukera. Dotore jarri didate, gainera. Izenburu hanpatu xamarra, aipu sasi-intelektual eta guzti. Beti pentsatu izan dut izugarrizko egoa izan behar dutela bere esatekoak, inoren interesgarri izango direlakoan, lau haizetara zabaltzeko tentazioan erortzen direnek. Orain artekoak irentsi, beraz, eta hemen naiz, nire egotxo eta guzti. Ez zer esan interesgarririk izango dudalakoan, bai ordea nondik esan bitxi xamarra dudalako. Euskal Herrian sortu nintzen, eta Madrilen bizi naiz aspaldi xamar. Are bitxiago: gustura bizi naiz Madrilen. Hortxe nire ekarpena.
Lehendabiziko post honek Atzerri ederra da Espainia (batzuetan) izan behar zuen izenburu. Madrilgo jende atseginaz hitz egin nahi nuen (egon baitago jende atseginik), toki eder batzuez. Madrildarrekin elkar ulertzean sortu ohi diren gaizkiulertuez. Hemengo emakumeek, hango gauzez galdetzen dizutenean, arkano bat dezifratzen ariko balira bezala begiratzen zaituztela idatzi nahi nuen, eta begirada hori ezin lizunagoa iruditu zaidala beti (zentzurik onenean). Hemen mendira joan ordez zerrara joaten direla, garagardo-tertzioak “a pachas” hartzen dituztela. Eguneroko gauza ezdeusak hizpide, trago eskaseko kañak gora eta behera, astearte batean etxera gauerdia pasata heltzea normala dela kontatu nahi nuen, eta gauza ezdeus horiek zeintzuk izan ohi diren: inork bozkatu ez duen alkatesa, inork bozkatu ez duen presidentea, zabor-biltzaileen greba, irakasleen marea berdea, medikuen marea zuria, Usera auzoan ireki duten antzerki-areto berria, zer dakit. Lanetik etxerako bidean metroan entzuten dudan sirtakiaz hitz egin nahi nuen.
Madril Genova kalea eta Colon enparantzaren arteko tartea baino askoz gehiago dela esatera nentorren. Ez nuen Audientzia Nazionala aipatu ere egin nahi, lehendabiziko post honetan. Adiskidantzazko idazkia izan nahi zuen, bederatzi urte pasatxo daramatzadalako Madrilen, gustura asko, eta (betirako) itzultzeko asmo handirik gabe.
Baina gertatu da joan den hilean poliziak indarrez sartu zirela nire hiriko egongelan eta gazte bat eraman zutela atxilo ehunka pertsonen babesa jasota ere. Eta handik gutxira uztailaren sei bateko goiza argitu zidaten arrantzale bizardunak ere atxilotu zituzten, eta Lasa eta Zabala torturatu eta hiltzea agindu zuena aske utzi zuten erabat, eta bada beste bat hilketa horiek nola gauzatu ziren azaltzen duen liburuaren promozioa egiten dabilena, telebistatik irratira, eta azken asteotan bi auzokide Audientzia Nazionalean, aipatu nahi ez nuen Audientzia Nazionalean torturak salatu dituzte eta ematen du Madrilen inor gutxiri axola zaiola, eta hasi da Audientzia Nazionalean, ditxosozko Audientzia Nazionalean, gazte-urteetako larunbatak igaro nituen tabernen inguruko beste epaiketa bat. Pare bat aste dira Espainiako gobernu(ar)en espetxe-politika ankerra are ankerragoa egin dezatela eskatu zutela milaka pertsonek, bertako politikari eta komunikabide askoren esku-zartak lagun. Eta mendekua nola luza daitekeen aztertzen ari omen dira Audientzia Nazionalean.
Hurrengorako utzi beharko sirtakia. Ulertzen dut egunotako berriak ikusita Madrilekiko gauza on askorik ezin sentitzea. Beste batean saiatuko naiz. Madril, une honetan, kale bakar bat da askorentzat. Génova kaletik Colon enparantzara doan kale ilun, hotz, ustel, zikoitz, doilor eta krudela.