Noeren dinosauroak

Noeren arka
Amerika, K.a. 600. urtea. Israeldarrak Amerikara iritsi ziren. Berehala bi klanetan zatitu ziren, baina Jesukristok bisita egin zienean batu egin ziren. Jesusek alde egin zuenean, berriro zatiketa iritsi zen. Edo halaxe zioen behintzat Joseph Smithek Mormoiaren liburua (1820) izenburuko lanean.

Eta ez pentsa halako astakeria historikoak iraganeko kontuak direnik. Damian Thompson kazetari estatubatuarrak azken urteetako sineskerien bilduma osatu du Counterknowledge (2008) liburuan –gaztelerazko itzulpena berriki argitaratu da Los nuevos charlatanes izenburupean–. Lan horretan, besteak, egileak Sasi Historia (Fake History) deritzonaren harribitxiak bildu ditu.

Zerrenda horren izar nagusietakoa Noe da. Answers in Genesis, AEBetan azkar hazten ari den muturreko elkarte kreazionistaren arabera, dinosauroak duela gutxi arte bizi izan ziren gure planetan.Baina nola lortu zuen Noek animalia itzel horiek arkan sartzea? Hona elkarteko bozeramaileetako baten erantzun soila: “Dinosauro gazteak besterik ez zituen ontziratu”. TheStoneAge.org webguneak dioenez, Harri Aroa ez zen existitu, eta adi bertan irakur daitekeen esaldi honi: “Noek ontziak eraikitzeko teknika ezagutzen zuen, Koranari esker baitakigu haren arka lurrunari esker zebilela”. Lehen lurrun-makina 1606an patentatu zen.

Lawrence Gardner-ek –beste inork ez– bere burua Estuardo Errege Etxearen historiografo ofizial izendatu du. Haren esanetan, sumeriarrak Irlandara iritsi ziren. Hauxe teoria horren oinarri sendoa: “Irlandan dragoiari sumaire esaten diote”.

Egitoko piramideak, Stonhenge eta Rapa Nuiko estatuak bidaiari estralurtarrek eraiki zituzten. Teoria hori Erich von Däniken suitzarrak zabaldu zuen Etorkizuneko oroitzapenak (1968) ez-fikziozko liburuan. Hamar milioi ale saldu zituen.

Aldiz, Jainkoen aztarnak (1995) liburuak bost milioi saldu zituen. Graham Hancock The Economist-eko korrespontsal ohiak Esfingea K.a. 5000. urtean eraiki zutela dio: “Izotz Aroan hedatu zen eta adimen berezia zuen herri ezezagun batek eraiki zuen”.
Teoria hauek guztiek irribarrea eragingo ligukete, gehienek milioika jarraitzaile izango ez balituzte.

Azkenak
GFAren Lurralde Oreka Berdeko Departamenduaren konpromiso eza

Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]


Gerra inperialistari gerra

Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]


“Indarkeriarik gabeko gorputz eta lurraldeen alde”, VI. Emakumeen* Mundu Martxa

Maiatzaren 10ean egingo dute: Bardean hasi eta Donostiako manifestazioraino. Lurraren defentsa, migrazio politikak eta indarkeria matxista izango ditu ardatz.


2025-05-07 | Elhuyar
Biodibertsitate iluna neurtuta, giza jardueren eragina uste baino handiagoa dela ikusi dute

Giza jardueren eragina uste baino handiagoa dela eta ehunka kilometrotara ere irits daitekeela ondorioztatu dute biodibertsitatea neurtzeko ohikoa ez den metodo bat erabiliz. Biodibertsitate iluna neurtu dute: leku jakin batean bizi daitezkeen baina bizi ez diren espezieen... [+]


Pakistanek “gerra ekintzak” egitea aurpegiratu dio Indiari, bi aldeetako erasoen ostean

Tentsioa goraka ari da bi herrialdeen artean, Pakistango talde armatu batek 26 zibil hil zituenetik apirilean. Indiak bederatzi guneri egin die eraso eta beste horrenbeste hildakorekin erantzun du.


2025-05-07
Carme Puig Antich. Lekukoaren zuzia
“Saiatzen zara hau eta hura egiten, baina hortxe da beti Salvadorren heriotzaren zauria”

Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]


Item

Kalean nindoan geneetan daramagun dispertsio joerara guztiz emana, bide fisiko eta curricularretatik desbideratzen zaituen abstrakzio alferrikakoren batean. Aurretik hogeita hamarrak bete gabeko neska bat. Zerbait erori zaio poltsikotik. Neska ez zen ohartu. Item bat zen... [+]


Pokerra, xakea eta Go jokoa

Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]


2025-05-07 | Inma Errea Cleix
Bizitza birziklatzen

Bi toki diferentetan egokitu zait garbiketa egitea aldi berean. Ez garbiketa arrunt bat, baizik eta egunerokoan inguratzen gaituzten paisaiak beste era batean arakatzera behartzen gaituen hori, kanpoko objektu fisikoekin batera norberaren baitako egiturak ere mugiarazten... [+]


Datu zenbait argitaratu, emaitza osoa ezkutatu

Hezkuntza Sailak ebaluazio diagnostikoen berri eman zuen otsailean: 2023ko etapa erdikoa eta 2024ko etapa amaierakoak izan zituen hizpide. Emaitza negargarriek egiturazko arazoa dugula erakutsiko luketenez, sailak erabaki zuen tramitea bete bai (ED 23 eta 24 txosten exekutiboak... [+]


2025-05-07 | Iñigo Satrustegi
Jon Miranderekin dantzan II
Zer egin Jon Miranderekin?

Aurreko tertuliako galderari erantzuteko beste modu bat izan zitekeen, akaso modu inplizituago batean, bigarren solasaldi honetako izenburua. Figura literarioaz gaindi, pertsonaia zalantzan jartzeko, edo, kontrara, pertsonaiaren testuingurua ulertzeko saiakera bat. Santi... [+]


2025-05-07 | June Fernández
Meloi saltzailea
Abaguneak

Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]


2025-05-07 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Euskadi industriala

Euskadi markak, eraikuntza sektoreko ekonomiaren  estrategian, “industrializazioa” mantrarako hitz gisa hartu duela jakinarazi berri du Eusko Jaurlaritzak. Etxebizitza publikoaren eraikuntzan industrializaturiko prozesu eta elementuak lan guztien %65a izatea... [+]


Eguneraketa berriak daude