Bost urteko media-aktibismoa

  • Euskal Herriko Indymedia Hedabide Independenteen Guneak bost urte bete ditu jada. Globalizazioa, okupazioa, ekologia, antimilitarismoa, euskara eta beste hainbat gizarte gai jorratzen dituen web guneak bizi-bizi jarraitzen du, proiektu horretan parte hartzen duen erabiltzaile kopuruak erakusten digun moduan.

    1999an Nazioarteko Moneta Funtsak bilera egin zuen Seattle hirian (AEB). Globalizazioaren aurkako aktibista ugari bildu zen bertan eta euren arteko harremana sendotzeko, mobilizazioaren berri emateko eta informazioa zabaltzeko bulego bat zabaldu zuten. Hantxe hasi zuen bere ibilbidea lehenengo Indymediak. Dozenaka lagunek euren albiste, argazki eta bideoak sareratu zituzten bertan. Komunikabide erraldoiek eta gobernuburuek eskaintzen ez zuten informazioa zabaldu zuen, eta oso denbora gutxian dezenteko oihartzuna lortu zuen. Apurka-apurka AEBetako beste hiri batzuetara zabaldu zen eta 2000. urtean, San Frantziskon egindako bilkuran, www.indymedia.org domeinua erosi zuten. Orduz geroztik, tokian tokiko dozenaka Indymedia sortu dira mundu osoan.
Horietako bat Indymedia Euskal Herria da (http://euskalherria.indymedia.org). 2002ko ekainean sortu zen. Europako Indymedia sarea osatzen zuten herrialdeak eta kide izan nahi zutenak Berlinen bildu ziren urte hasieran, eta orduan onartu zuten Euskal Herriko Indymedia nazioarteko sarean sartzea. Leioan (Bizkaia) egindako Hackmeeting topaketetan parte hartu zuten internautek luzatu zuten eskaera. Globalizazioaren aurkako gizarte eragileen informazioa biltzea du xede, baina bere asmoak askoz ere zabalagoak dira. Marko Txopitea Txopi Indymediako kideak eman digu helburu horien berri. Dena den, argi utzi nahi izan du Indymedian iritzi desberdineko jendeak parte hartzen duela, eta Argiaren galderei bere izenean erantzun diela, “ez kolektibo osoaren izenean”. Helburuetako bat “jendeak nahi duena esateko eskubidea bermatzea” dela esan digu: “Hedabide korporatiboetan, gauza bat dela bestea dela –dirua, gobernuen itzala–, filtro batzuk daude; Indymediako web guneetan argitaratze irekiaren printzipioa aplikatzen da, erabiltzaileek nahi dutena esaten dute, ez dugu ezer mozten”.

Hedabide Independenteen Gunea globalizazioaren aurkako jendeak sortu zuen arren, orotariko gaiak jorratzen dituzte: okupazioa, antimilitarismoa, ekologia, euskara, immigrazioa, internazionalismoa, sexua... Izan Euskal Herriko kontuak zein gure mugez kanpokoak. Txopik dioen moduan, “web gunea ez da globalizazioaren aurkako erantzuna; guztia batzen duen zerbait da, kontrainformazioa deiturikoaren barruan dago”. Berak, ordea, hitz hori ez du gustuko: “Guk media-aktibismoa terminoa erabiltzen dugu. Informatzen ari gara. Hedabide korporatiboek egiten dutena ez zaigu axola. Ez ditugu egiak zabaltzen besteek gezurra esaten dutelako. Herritarrek web gune hau edozeri buruz hitz egiteko eta informazioa jasotzeko erabiltzea besterik ez dugu nahi”. Globalizazioaren leloa bere egin du Euskal Herriko Indymediak: “Think globaly, act localy” (Pentsatu globalki, ekin lokalki). Printzipio hori maila guztietan aplikatzen dute. Latinoamerikako Indymedia guneek, adibidez, laguntza teknikoa behar izaten dute, euren ziberretan ez dute konexiorik, ezin dute zerbitzaria ordaindu... eta denen artean laguntzen diete. “Sare bat gara”, dio Txopik.

Copyleft teoria ardatz

Indymedian informazioa sareratu nahi duenak “Argitaratu” botoia sakatu eta formularioa betetzea besterik ez du. Kontuan har dezala, dena den, Word dokumenturik adibidez ezingo duela igorri. Pdf-ak ordea bai. Indymediak ez ditu formatu pribatuko dokumentuak onartzen. Software askearekin egiten dute lan, eta copyleft lizentziarekin. Jendeak internetez gauzak zabaltzea dute xede, “mugak jartzeak ez du zentzurik”. Interneten mugak desagertu egiten dira, eta edonork zabal ditzake hedabide handien kontroletik ihes egiten duten albisteak. Hori da helburua, mass-media horien oinetara ez belaunikatu eta eduki propioak sortzea. Indymediaren leloak dioen bezala, Don’t hate the media, be the media. Ez itzazu hedabideak gorrotatu, zu zeu izan hedabidea.

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Jakintza librea
Euskarazko Wikipedia genero desoreka gainditzeko lanean

Historikoki egin diren entziklopedia gehienetan gizonezkoek leku handiagoa izan dute emakumezkoek baino. Wikipedian ehunekoa handiagoa bada ere, desoreka nabaria da. Gauza bera gertatzen da euskarazko Wikipedian ere. Hala ere, egoera horri buelta eman nahian ari dira wikilariak.


2024-02-02 | Sustatu
Wikiflex: Wikipediaren filmoteka, streaming modura

Wikiflex da Wikipediako Netflix moduko bat. Entziklopedia libre globalaren multimedia atalean, Wikimedia Commons-en, hainbat ikus-entzunezko material daude, eskubidez libre izatera pasatu diren film asko barne. Programatzaile batek, Magnus Manke alemanak, horien... [+]


2023-10-11 | Sustatu
Euskal ondarea airetik drone bidez, Wikipediarako irudi libreak

Euskal Herria airetik... Helikopteroz lehenago eta dronez oraintsuago egindako bideoak ezagutzen ditugu, ETBn saioak egon ziren, gaur egunean sustapen bideoetan ohikoak dira. Baina berritasun interesgarri bat oraingoan: Xabier Cañas wikilariaren eskutik, eta Euskal... [+]


Mugikorrari ere hitz egin euskaraz

Mozilla Fundazioak, Firefox nabigatzaile librearen garatzaileak, beste balio batzuetan oinarritutako ahots ezagutza teknologiak sortzeko apustua egin zuen, Common Voice proiektua garatuz.


Eguneraketa berriak daude