Pello Lizarralde: "Asko kezkatzen nau narrazioaren erritmoaren problemak"

1989ko urtarrilaren 01an

Pello Lizarralde idazleari elkarrizketa

"HATZA MAPA GAINEAN", BIGARREN NOBELAK ZINE TEKNIKEZ GAIN UDAZKENAREN PRESENTZIA
Pello Lizarralde: "Asko kezkatzen nau narrazioaren erritmoaren problemak"
Gaztaroko poemen argitaratzen gasi zen Pello Lizarraldek gehiago heldu dio narraziogintzari. "E Perricoloso Spoghersi"ren hariari utzi eta moduz ihardun nahi duela aitortu digu. Idazten hasi zen garai haiez eta egungo egoeraz ere mintzatu gara.
«Hatza mapa gainean» deritza Pello Lizarralderen azkenengo nobelari. Aurretik beste hiru proiektu bazterrera utzi ditu irudi obsesibo batetik sortutako hau idatzi arte. Etxetik ihes eginik geltoki batean hormaturik hil zen Tolstoi eduki du gogoan.
"Heriotze gogor hark inpresionatzen ninduen, obsesio hau botatzeko beharra sentitu nuen. Horrekin batera lotzen dut aspaldian nuen irudi bat".
Liburuaren hasiera da: pertsona bat euripean ihesean babes bila lastategira sartu da eta mementu hartan itzal besterik ez den batekin topo egiten du.
"Horrek proiekzio zuzena izan du lanean, irudi oso ederra iruditzen zait, oso nerea. Gero irudi horren desarroiloa etorri da".
Helburu narratiboez galde egin diogunean, ez digu erantzun zehatzik eman nahi izan, razionalizatze horiekin ez bait da oso gogoz sentitzen. Argi du hala ere, «E Perocoloso Sporghersi» aurreko lanetik salto bat egin duela.
"Uste dut oso hari gogorra zela, hasi eta bukatua zegoela eta uste dut salto egitea lortu dudala. Ez da oraingoa segitzekotan hain gogorra".
Narratzeko orduan hartu beharreko erritmoak kezkaturik, suspentsea baliatzen du, zineak horretan lagundu egin diola aitorturik. Poliki idaztea ere garrantzizko dakusa.
"Uste dut suspentsea eta tensioa, tensioa eta erritmoa oso hari tiratua dela, eta hari tiratu hori, nere ustez, ongi neurtua dago nobelan".
Udazkena mundu erreferentea
Liburua xumea iruditu zaigula esaten diogunean, ez du inongo arazorik erakusten onartzeko.
"Gainera ez dut inongo pretentsiorik. Nik ez dut ergel bat bezala liburua defenditzen indarrik gustatuko. Neri babarrik interesatzen zaidana da eritziak jasotzea".
Pelloren nobelan ez da zail gertatzen zentzazioen erreinu moduko zerbaiten sumatzea. Beretzat inportantea gertatu da udazkenaren presentzia.
"Neri gertatu zait azken adi honetan udezkenaren berraurkitze bat, eta udazkenak berak sujeritzen dituen gauzak zabalak dira. Erreferentzia mundu hori oso erabargarria gertatu zait erabateko garrantzia du nere ustez".
Poesiak beregan zer leku duen galdetuz gero, damutu hitza gogozko ez bazaio ere, aditzera ematen digu normala dela adoleszentziako poema haiek oroitu nahi ez izatea.
"Guri mesede egin ziguten 18-19 urtetan poema haiek argitaratu zizkigutenean, baina beste aldetik uste dut mesede kaxkerra egin zigutela, "aholkuak ematekotan perspektibaz egin behar bait da".
Irakurlearen ikuspundutik, eta ez kritikoarenetik, egun puntako idazle direnak garai bateko ('zaharrak') direla diosku, Izagirre bat edo Atxaga bat. Irakurle zaletuagoa deritzo ordukoari, eta uste du bazela bestelako gose bat orduan. Orain, bere ustez berotasun pixka bat falta da, eta gauzak konplikatu egin dira zaildu. Merkatu interesetan, editorialen ugalketan, konpetentzian eta gobernu hauei jasan behar zaizkien laguntzetan argitasun pixka bat aurkitzea gustatuko litzaioke. Egungo euskal literaturari irakurtzen jarraikiaz,
"irakurtzen dut, eta gehienekin aspertu egiten naiz, ez dut esango oraingoa hobea edo txarragoa den. Agian ni lehen beste bat nintzen eta beste begi batzurekin irakurtzen nuen".
IÑAKI CAMINO
Garai zailagoak oraingoak Lizarralderentzat.
66

GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaLiburuakLiteratur l
GaiezKulturaLiteraturaArgitalpenaNarratiba
GaiezKulturaLiteraturaIdazleakLIZARRALDE2
PertsonaiazLIZARRALDE2
EgileezCAMINO1Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Bizkaia: EAJren gotorlekua kolokan?

Jon Azkune Torres

"40 landare mota ditugu oihan baratzean, urte osoan bertatik jateko eta tresna xinpleekin lantzeko"

Estitxu Eizagirre

Pribatura noa

Josune Azurmendi

Ezin da basakeriaren monumenturik mantendu!

Txema Landa Aizkorbe

PPk euskararen irakaskuntza presentziala ezabatu du Valentzian, EAEko hauteskunde kanpaina betean

El Salto | Raquel Andrés Durà

Azkenak

2024-04-21 | Asier Etxenike Ugarte

Araba: Zer isla elektoral izango du aldaketak?

2024-04-21 | Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Apunte batzuk atarikoan

2024-04-21 | Gorka Peñagarikano Goikoetxea

'Cristóbal Balenciaga' telesaila

"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]

2024-04-21 | Iker Iraola Arretxe

Gipuzkoa: Biren arteko jokoa

2024-04-21 | Jon Azkune Torres

Bizkaia: EAJren gotorlekua kolokan?

Eguneraketa berriak daude