Osasun etxeen kolapsoa

  • Goizeko zortziak baino lehen osasun etxeetan ilara egiten du jendeak hitzordu bat lortu nahian; apur bat beranduago iristen diren askok ez du hitzordurik lortzen.

Navarra.es

2022ko urriaren 28an - 07:07
Azken eguneraketa: 11:02
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Telefonoz deitzean entzuten den hotsa. Ostean esperoan zaudenean jartzen duten kantu errepikakorra. “Buztintxuriko osasun zentroa: larrialdi bat bada sakatu 1, euskaraz artatzea nahi baduzu sakatu 2 eta gaztelaniaz nahi baduzu sakatu 3 edo itxaron”, dio grabaturiko audio batek. 2 sakatu, eta esperoan egoteko kantu errepikakorra entzuten da; tarteka ahots batek dio: “Jarraitu itxaroten”. Berriz ere kantua. “Jarraitu itxaroten”, eta melodia berriz. Bost, hamar, hamabost edota hogei minutu egon zaitezke norbaitek telefonoa hartu arte.

“Egun on, Buztintxuriko osasun etxean, zertan lagun zaitzaket?”, esan du langileak gazteleraz. Gaitza azaldu, eta oso maiz errepikatzen den erantzuna: “Ez dago hitzordurik; deitu bihar 08:00etan edo etorri osasun etxera”.

Goizeko 8ak. Osasun etxeko telefonoari deika, berriz ere, grabaturiko audio bat: “Buztintxuriko osasun zentroa: larrialdi bat bada sakatu 1, euskaraz artatzea nahi baduzu sakatu 2 eta gaztelaniaz nahi baduzu sakatu 3 edo itxaron”. 2 sakatu, eta esperoan egoteko kantu errepikakorra entzuten da; tarteka ahots batek dio: “Jarraitu itxaroten”. Berriz ere kantua. “Jarraitu itxaroten”, eta melodia berriz. Hogei minutu pasa dira.

8:30ak. Osasun etxeko harrerako ilaran hamabost lagun inguru daude. Jendea hasperenka, eta harrerako langileak lanez lepo. Hamar minutuz esperoan egon ostean, 30 urte inguru dituen pertsona bat mostradorera iritsi da. “Egun on, zer behar duzu?”. Hitzordu bat eskatu nahi diola esan dio, eskuarekin bizkarra eusten duen bitartean. “Jaiotze data zein da?”, galdetu dio langileak. Datu guztiak bilatu, eta ezezkoa izan da erantzuna: “Ez daukazu hitzordurik; telefonoz izan beharko da, edo bestela bihar etorri, sentitzen dut”. Eskua bizkarrera eraman, eta ahots apalez larrialdietara doala dio.

Beste paziente bat sartu da, 40 urte inguru ditu. Hitzordu bat eskatu du ere. “Sentitzen dut, baina ez dago hitzordurik zure medikuarekin, deitu bihar 8etan edo hona etorri”, esan dio langileak. Medikuak artatzea nahi duen pazientea haserretu da: “Badakit ez dela zure arazoa, baina arreta hobetu behar duzue”. Erantzuna argia izan da: “Dena blokeatuta dago”.

"Aurrez aurre ikustea nahiko nuke", esan dio urduri pazienteak. "Sentitzen dut, baina aukera bakarra telefonoz da, lasai egon, berak deituko zaitu, eta dena ondo azalduko dizu"

Nazkatuta

Bitartean, ilaran jendea hasperenka dago, horietako batek esan du hitzordua lortzen saiatzen den hirugarren aldia dela, ia aste bat darama ordua hartu nahian. “Espero dut gaurkoan lortzea, badakit ez dela langileen errua, baina nazkatuta nago”. Bat egin du horrekin atzean dagoenak: “Nire ahizpak esan dit beste osasun etxeetan ere antzeko daudela, eta ireki aurretik jende pila bat egoten dela ilaran”. Beste batek erantzun du oso goiz etorrita hitzordua lortu daitekeela, baina “oso zaila” dela askorentzat 8ak baino lehen egotea.

Hurrengoak ere hitzordu bat eskatu du, eta langileak hitzorduaren zergatia galdetu dio. “Berriz ere antsietate piko batean nago, eta medikazioa moldatzea nahi dut”. Tonu goxoz, soilik telefonoz artatzeko aukera daukala erantzun dio langileak. “Aurrez aurre ikustea nahiko nuke”, esan dio urduri pazienteak. “Sentitzen dut, baina aukera bakarra da, lasai egon, berak deituko zaitu, eta dena ondo azalduko dizu”.

Ilarak aurrera egin du, eta hurrengoaren txanda heldu da, hitzordua eskatzeko datu guztiak eman, eta erantzuna ezezkoa izan da: “Sentitzen dut, baina ez da hitzordurik geratzen”. Begiak ia negar malkotan hurrengo egunerako hitzordua eskatu dio. Berriz ere, erantzuna ezezkoa izan da: “Asko sentitzen dut, benetan, baina agendak kolapsatuta daude, bihar etorri”.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Osasuna
Iruñeko espetxeko osasun arreta “urria” dela salatu du Salhaketa Nafarroak

Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.


Suizidioa, errespetutik eta epaitu gabe

Suizidioagatiko dolua humanizatzen lagun dezaketen elementuak aztertu eta prebentziorako neurriak azaldu dituzte Suizidioaren humanizazioa ikastaroan, Biziraun elkarteak antolatuta. Osasun arloko profesionalek, suizidioak eragindako heriotza baten bizirauleek eta suizidio... [+]


2025-07-16 | Jone Gartzia
Osasun-langileak falta dira, ala borondate politikoa?

Azkenaldian osasun publikoaren egoera kaxkarra justifikatzeko erakunde publikoek gero eta sarriago aipatzen dute mediku eta espezialisten premia dagoela. Ez omen dago eskaria asetzeko nahikoa langilerik. Eusko Jaurlaritzak ardura osoa Espainiako Osasun Ministerioari egozten dio,... [+]


Pediatra, neurologo, psikologo eta psikiatra elkarteak batu dira, deseskalatze digitala eskatzeko

Adituen irizpideei jarraituko dien pantailekiko deseskalatzea premiazkoa da eskolan eta etxean. Osasunaren bueltako Espainiako Estatuko erakunde garrantzitsuenek sortu berri duten plataformak hala dio. Internet eta sare sozialekiko “hiperkonexioa da pandemia berria”... [+]


2025-07-15 | Angula Berria
Osasun Bidasoak salatzen du urologia-patologia duten pertsonekiko arretaren gabezia larria

Eskualdeko ospitaleko zerbitzua ixtearen ondoren, ez dira Donostiako Ospitalean ere artatzen. Haurren larrialdietako arreta gabezia ere dirau. Lehen mailako arretako pediatria kolapsatuta dago eta ez dago haur-psikiatrarik.


2025-07-15 | Irulegiko Irratia
Minbizien %19 gure ingurumenari lotuak izanen lirateke, Munduko Osasun Erakundearen arabera

Hori da Munduko Osasun Erakundeak iragarri berri duen zenbaki ikaragarria. Horregatik, osasun arloko profesionalen CPTS taldeak prebentzio kanpaina berria plazatu berri du, publiko handia asaldatzeko.


2025-07-14 | Sustatu
Ez fidatu Osakidetzan ‘Quantus Skin’ azterketa egiten badizute

Civio fundazioak salatu duenez, Osakidetzak darabilen AA sistema batek (Quantus Skin) kontratuan agindutakoa baino askoz efikazia gutxiago dauka. 1.6 milioi euroko inbertsioa da, larruazalaren melanoma minbiziak detektatzea du helburu, eta bere emaitzak eskatu zuen %85eko... [+]


“Pazienteen segurtasuna kolokan jartzen duena euskaraz ez dakien osasun profesionala da”

Hizkuntzak osasun arretaren kalitatean duen eragina aztertu dute EHEk eta EHUk. Jon Zarate Sesma EHEko kide eta EHUko ikertzaile doktoreak emaitzen xehetasunak eman ditu.


Osasun Bidasoak eskualdeko urologia zerbitzuen “okertzea” salatu du

Plataformak jakinarazi du Bidasoako ospitalean zerbitzua maiatzean itxi zenetik, Donostiako ospitalean ez direla "arreta egokia" ematen ari, kontsulta asko bertan behera uzten ari baitira "alternatibarik gabe". Maiatzean ESK sindikatuak salatu zuen larrialdi... [+]


Pandemia zaharrenaren jatorriaz

541. urtean izurriak Bizantziar Inperioa astindu zuen. Historian erregistratutako lehen pandemiatzat jotzen da, eta luzaroan historialariek uste izan dute Afrikako ipar-mendebaldean izan zuela jatorria.

Baina berriki The Journal of Interdisciplinary History aldizkarian... [+]


“Zazpi sendabelar ukendua”-ri zor dioguna

Ukenduak egiten dituen orok solstizio bueltako data hauetan zeruari begiratu dio: bateko beroa eta besteko ekaitzak, sendabelarrak noiz bildu erabakitzen komeriak izan dira. Ikusten denez, San Joan eguna ez da edozein egun, indar eta sinbolismo bereziko eguna dugu. Edozein... [+]


B hepatitisaren kontrako txertoaren garrantzia azpimarratu du NOPLOIk

2023tik 2024ra erregistratutako kasuak aztertu ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Arreta berezia jartzen dute haurtzaroan, zenbat eta gazteagoa izan, orduan eta errazagoa delako hepatitisa kronifikatzea.


Sexu bidezko infekzio kasuak bikoiztu dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan

GIB / HIESA kasuak mantendu dira, baina klamidia, gonorrea eta sifilis kasuak bikoiztu dira. "Osasun publikoko arazo" direla ohartarazi du Jaurlaritzako Osasun sailburuak, "gorakada nabarmena" izan baitute.


2025-07-03 | ARGIA
Gasteizko Tuvisa garraio konpainiak gaixo dagoen langile bat autobusak gidatzera derrigortu eta ondorioz istripua izan duela salatu du ESK-k

Sindikatuaren arabera Gasteizko garraio publikoko konpainiak bazekien langileak osasun arazoak zituela, eta "presioaren ondorioz" ekainaren 23an istripu larria izan zuen.


Azken hamar urteetan %21 jaitsi dira iktus kasuak Nafarroan

2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.


Eguneraketa berriak daude