Klimaren alde, mundu mailako greba orokorra irailaren 27an
Irailaren 27an aldaketa klimatikoaren aurkako greba orokorra antolatu dute mundu mailan. Bi aldarrikapen nagusi jaso ditu: berotegi efektua eragiten duten gasen emisioa etetea eta klima larrialdi egoera adieraztea.
Espainiako Estatuko ehun antolakunde inguruk deialdiarekin bat egiten dutela jakinarazi dute agiri baten bidez. Tartean dira Hego Euskal Herriko zenbait elkarte ere, besteak beste Ekologistak Martxan, Euskal Gune Ekosozialista edo Butroi Bizirik en Transición.
Agirian, nazioarteko erakundeen hainbat ikerketek emandako datuak nabarmendu dituzte lehenik. Horien arabera, biodibertsitate galera dela eta itsasoko eta lurreko ekosistema asko galtzeko arriskuan dago, eta milioi bat bizidunen espezie desagertzeko arriskuan. Klima aldaketari dagokionez, atzerabueltarik gabeko egoeraren mugan geundeke.
Erantzukizuna
Hori dela eta, deitzaileek instituzio guztiei arduraz jokatzeko deia egin diete. Europa mailakoei, Espainiako Gobernuari, autonomia erkidegoei zein udalei. Zehazki, klima larrialdi egoera adieraztea eta berotegi efektua eragiten duten gasen isurketa etetea exijitzen dute, “zientziak ezartzen duenaren ildotik eta justizia klimatiko irizpideei jarraiki”.
Egoeraren larritasuna onartu eta horren araberako konpromiso errealak hartu behar dira, eragileen ustetan. Erregai fosilak alboratu beharra azpimarratu dute esaterako, energia berriztagarrien alde egiteko. Ingurumenaren kalteak ezberdin eragiten dutela ohartarazi dute, “klase sozialaren, sexuaren, jatorriaren edo gaitasunen” arabera. Eredu berrirako trantsizioan, ezberdintasun horiek kontuan hartu beharko lirateke, baita aberastutako eta pobretutako herrialdeen ardurak ere: “Herrialde pobretuak planetaren hondamenean erantzukizun txikiena dutenak dira. Alde berean, baina, mugen apurketa horien ondorioekiko zaurgarrienak dira. Aberastutako herrialdeak dira ingurune-zor handiena pilatu dutenak”. Ondorioz, Europako herrialdeek konpromiso handiagoak hartu beharko lituzkete.
Mobilizazioa
“Etorkizunaren, planeta bizi baten eta mundu justu baten alde” antolatu dute greba eragileek. Herritarrak eta eragileak deialdiarekin bat egitera gonbidatu dituzte. “Ikasle greba, kontsumo greba, kaleetan eta lantokietan mobilizazioak” eta bestelako ekimenak aurreikusten dituzte irailaren 27ko greba orokorrerako.
Ekosistema askok itzulera gabeko puntuak dituzte, hau da, estresa maila berezi bat pairatuz gero –izan klima aldaketa, kutsadura edo kalte fisiko zuzenarengatik– desagertzen ahal dira, eta ekosistemak haien artean konektatuak izanez gero hurrenez hurren elkar... [+]
Azken lau hamarkadetan itsasoaren gainazalaren tenperatura-igoerak makroalgen komunitateetan izan duen eragina aztertu du EHUko ikerketa-talde batek. Bizkaiko kostaldeko eremu batean sakonera-puntu desberdinak ikertu dituzte eta ikusi dute egituratzaileak diren afinitate hotzeko... [+]
2023an, karbono dioxido isuriek %5,3 egin dute behera Espainiako Estatuan. Gehien isurtzen duten hamar enpresen artean, bakarrak egin du gora, Iberia hegazkin konpainiak, %10,7ko igoerarekin. Kutsatzaileen zerrendan aurrena Repsol dago.
Suitza zigortu du Estrasburgok, estatu horrek bideraturiko klima politikak adindunen eta oro har herritarren osasun eskubidea zangopilatzen duelakoan. Ebazpena txalotu dute talde eta norbanako ekologistek eta diotenaz, ondorioak izanen ditu gainontzeko estatuengan ere, besteak... [+]
Eta arkitektoen burbuilean, krisi klimatikoaren gaineko kezka igartzen al da? Galdetu dit agroekologoak.
Eraikuntzaren sektorea CO2 emisioen portzentaje altuaren eragilea izanik, galderak zentzua badu. Naomi Klein-ek Honek dena aldatzen du liburuan kontatzen du nola hegazkin... [+]