“Hizkuntza gutxituak erabiltzen hasteko dauden arazo asko psikologikoak dira”

  • Eremu urriko hizkuntzak edo hizkuntza gutxituak hitz egiten dituzten Europako gazteen topaketa ari dira egiten egunotan Gasteizen. Bertan hartu du parte Sechu Sende galiziarrak. Hipnosia erabiltzen du bere hizkuntzaren inguruan sortu diren aurreiritziei burla egin eta aurreiritzi horien zentzugabetasuna salatzeko. Dioenez, aurreiritziok norberak sortu edo Galizia gobernatzen dutenek sustatzen dituzte, eta hiztunen galera ari dira eragiten. Diario de Noticias de Alavak elkarrizketa egin dio, eta bertako pasarte batzuk ekarri ditugu hona.


2011ko uztailaren 21ean - 00:00
Azken eguneraketa: 2015-03-04 14:21
Sechu Sende irakasle eta idazle galiziarra

“Umea nintzenean gaztelaniaz hitz egiten nuen, eta nire gaztaroko uneren batean hasi nintzen galegoz hitz egiten. Orduan konturatu nintzen hizkuntza gutxitu bat erabiltzeko jende gazteak dituen eragozpenak psikologikoak direla. Hau da, KOMUNITATEAK sortzen dituen hainbat eragile sozial daude, eta askotan eragile horien eraginez geure irudiak segurtasunik eza sorrarazten digu. Hipnosia metodo surrealista bat da, eta honen bidez hizkuntza gutxituak erabiltzeko daukagun beldur hori barregarri uztea da helburua”.

(…)

“Zenbat eta babes gehiago izan, zenbat eta laguntza politiko gehiago egon, agian hiztunak gehitzea ez da lortuko, baina gutxienez ez galtzea lortzen da. Galizian babesgabetasuna eta desberdintasuna hain handia izanik, hiztunen galera masiboa gertatzen ari da, batez ere hirietan. Gaur egun Ferroleko gazteriaren artean %4ak soilik hitz egiten du galegoz, eta %5 baino gutxiago dira Vigon galegoz egiten duten gazteak”.

(…)

“Politika linguistikoak, saihestezinak izateaz gain, beharrezkoak dira. Galizian gertatzen dena da, PPk hainbat neurri hartu dituela bere kokagune instituzionaletik, eta etorkizunari kalte egiteaz gain, orainaldian ere eragingo ditu kalteak. Plurilinguismo izena duen dekretu batez ari naiz, galegoa marjinatzen du, 0 eta 6 urte arteko haurrak hizkuntza honekin harremanik ez izatera kondenatuz, eta lehen hezkuntzan zein bigarrenean duen presentzia murriztuz”.

(…)

“PP ez da ari soilik legegintzan galiziar guztiona den hizkuntzari eraso egiten, bere esku dituen komunikazio bide guztiak ere erabiltzen ditu horretarako. Galegoak mugatu egiten duela ari gara entzuten berriz ere politikoen ahotan; Kulturako kontseilariak esan zuen. Nolako baloreak ari dira transmititzen gizarteari?”.

Elkarrizketa osoa (gaztelaniaz): Diario de Noticias de Alava.


Azkenak
Elikagaiak jasotzeko “diru-txartelak”, familia zaurgarrienentzat Nafarroan

Europako Funts Sozialen ataletik Elikagaien Bankuetara bideratzen zuten urtero dirua eurek bidera zezaten janaria behar gehien duten herritarren artean. Aldaketa iritsi da kudeaketara orain: adin txikikoak dituzten familiei diru-txartelak emanen dizkiete produktuak erosteko. 130... [+]


2024-10-15 | Sustatu
Jabetze Eskola Gasteizen, feminismoaren adibideen ildotik, euskalgintzarako

Gasteizko Izaskun Arrue Kulturguneak (IAK) eta UEUk elkarlanean Euskaldunentzako Jabetze Eskola martxan jarriko dute, euskaldunok ahaldundu, eta ondorioz, jendartea eraldatzeko asmoz. Aurkezpen hitzaldia urriaren 30ean egingo du Garikoitz Goikoetxeak. "Hizkuntzaren... [+]


2024-10-15 | Julen Orbea | Zuzeu
Bizitza oroit dezagun

1944an, Stauffenberg-en agindupean, Hitler bonba batekin hiltzen saiatu ziren, soldadu eta herritar alemaniar batzuen artean prestatutako ekintza baten. Hurrengo hilabeteetan naziek 90 pertsona exekutatu zituzten ekintza haren ondorioz.


Urruña eta Segurako udalek ofizialdu egin dituzte herritarrek sortutako zubiak

Herritarrengandik sortu eta hiru hamarkadaz eraikitako harremanaren ondotik, Hego Lapurdi eta Goierriko bi herri hauen arteko senidetze edo birazkatze ofiziala egin dute igandean Urruñako plazan. 30 urteko mugarri, egun «historikotzat» jo dute Filipe Aramendi... [+]


Mecaner Herriarentzat
“Fabrikaren erosketa publikoa behar dugu”

Stellantis multinazionalak Mecaner lantokia itxi eta 148 behargin kalean utzi ditu Urdulizen (Bizkaia); horren aurrean, "Mecaner Herriarentzat" alternatiba ekosoziala sortu dute hainbat eragilek. LAB sindikatuko Iraide Juaristik eta Jauzi Ekosozialeko Aitor Gallastegik... [+]


Galizieraren egoera larriaz ohartarazi dute, azken datuak ikusita

Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera Galiziako Estatistika Institutuak jakinarazitako azken datuetan. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez dakiela.


2024-10-14 | Julene Flamarique
Udalatx mendiko gurutzea eraitsi eta... idazki misteriotsu bat utzi dute

Arrasateko Udalak sare sozialetan jakinarazi duenez larunbat goizaldean kendu zuten ezezagunek gurutzea. Bizkaia eta Gipuzkoa arteko mugan zegoen kokaturik, 1.120 metroko garaieran. 1971. urtean jarri zen eta 250 kiloko pisua eta 10 metroko luzera zituen. Oraingoz ez da gurutzea... [+]


Zer esan nahi dute ‘begiratu’, ‘ulertu’ eta ‘pertsona’ hitzek?

Ez da akaso harrotasun seinale nire aurrean dauden pertsonak pertsona izango ez balira bezala begiratzea? Bai, noski baietz. Baina nola espero dugu bestela besteak ulertzea? Ulertu, behatu, begiratu. Besteak ulertu nahi izateak, ez du jarrera harro hau eskatzen? Ni pertsona... [+]


Genozidioaren egunkariak

Urtebete igaro da, diotenez. Ez dut sekula ulertu mendebaldarrok daukagun ohitura harroputz hau: nahiz eta gatazkak ia mende bateko iraunaldia izan, datak nahierara moldatzen ditugu, garrantzia nolanahi oparituz. Azkeneko sasoia ezberdina izan al da beren lurraldean preso... [+]


2024-10-14 | Leire Ibar
Lekeitioko Euskal Zine Bilerak 47. edizioa du aste honetan

47 urte beteko ditu zine jaialdiak, eta urriaren 16tik 21era, solasaldi eta tailerren bidez euskal zinemagintzaren alor ugari landuko dituzte. “Beti berria den zinema” lelopean, aurtengo jaialdiak zine berria eta istorio berriak kontatu nahi dituzten gazteei keinu... [+]


2024-10-14 | Leire Ibar
Gasteizko euskalgintzak egun osoko egitaraua antolatuko du urriaren 19an

“Gasteiz euskararen hiria” ekimena ospatuko dute urtarrilaren 19an Arabako hiriburuan. Euskaraz egingo diren ekintza ezberdinek osatuko dute hamabi orduko egitaraua. "Euskara protagonista izatea" da ekimenaren helburua.


2024-10-14 | iametza
Educamadrid eta MAX: burujabetza teknologikoa Madrilgo hezkuntza sisteman

EducaMadrid software librean oinarritutako hezkuntza plataforma 2002an jarri zen martxan Madrilgo Erkidegoan eta egun milioi bat erabiltzaile inguru ditu. Bertako kide Daniel Estebanek plataformaren aurkezpen praktikoa egingo du urriaren 17an Donostiako San Telmo museoan egingo... [+]


2024-10-14 | ARGIA
40 estatuk “gogor gaitzetsi” dute Israelek NBE-n kasko urdinei eraso egin izana

Azken egunetan gutxienez Nazio Batuen Erakundeko bost kasko urdin zauritu ditu Israelgo armadak, UNIFIL Nazio Batuen Libanorako Indar Behin-Behinekoak duen egoitza nagusiaren kontrako erasoetan, Naqoura herrian. Netanyahuk esan du kasko urdinak “giza ezkutu” gisa... [+]


Eguneraketa berriak daude