Beste behin ere... ezer ez aldatzeko
Espainiako Gobernuak Eskola Jantokien inguruko Errege Dekretua atera berri du, Euskal Herri Hegoaldeko eskola jantokien kudeaketan eragingo duena. Spoiler: elikadura sistema osasuntsu eta jasangarri bat garatzeko inolako asmorik erakusten ez duen dokumentua da.
Eskola Jantokien dekretu horren arabera, ikastetxeetako janarien eta edarien eskaintza, funtsean, elikagai freskoek, sasoikoek eta kate motzetatik eratorritakoek osatuko dute. Ondo. Baina, “funtsean” kontzeptua nola neurtzen da lizitazio batean? Izan ere, fruta eta barazkien %45ak soilik behar du sasoikoa izan. Eta sasoikoa izanik, ez da inola ere kate motza neurtzeko irizpiderik ezartzen.
Dekretuak baita ere esaten du elikagai ekologikoek, gutxienez, erosketa kostu osoaren %5 osatuko dutela. Horrekin, argi gelditzen da lizitazio erabakietan prezioa dela indar gehien hartzen duen irizpidea. Aitzitik, elikadura osasungarri eta jasangarria lortzeko baldintza nagusietako bati, ekoizpen-ereduari, ez zaio garrantzirik ematen.
Gauza bat bai aitortu behar zaio dekretuari. Lehen aldiz, debekatu egiten du (kontzeptu argia eta neurgarria) edari azukredunak eta energetikoak eta opil industrialak saltzea ikastetxeetako kafetegietan eta salmenta makinetan. Pozgarria da ikustea nola hartu den kontuan nutrizioari eta haur-obesitateari buruzko duela 20 urte baino gehiagoko ebidentzia zientifiko andana.
Orain urte bete eskas, Asunek Behatokitik eskola jantokien inguruko hausnarketa egin genuen. Garai horretan ibiliko ziren baita ere EAEko ikastetxe publikoetako jantokien araudi berria sukaldatzen. Irailean argitaratu zuten araudi horretan, ez dute inongo maniobra marjinarik uzten. Bertan adierazten den bezala, “sektoreko enpresak kontratatuko dira jantoki zerbitzua emateko”. Hau da, eredu des-zentralizatuak sustatu beharrean, berriz ere, etekin ekonomikoetan oinarritzen den elikadura eredu globalizatuaren inguruko enpresei mesede egiten dion araudi bat ezarri dute.
Duela hamar bat urte Gernika, Urduña, Laukariz eta Markinako eskoletan hasitako proiektu pilotuek erakutsi dute kudeaketa deszentralizatuak tokiko elikagaiak eta elikagai ekologikoak hornitzeko eta prestatzeko ahalmena duela, eskoletan benetako elikadura osasungarria eta jasangarria ezartzeko. Eta "proiektu pilotu" kontzeptuaren definizioak dioenez, "eskala handian ezarri aurretik, ideia bat eskala txikian frogatzeko egitasmo bat da". Beraz, eskala handira pasatu beharko genituzke... hala ere, badaezpada, hori saihesteko araudi bat ezarri digute...
Azpimarratu nahi genuke baita ere Eusko Jaurlaritzak apirilean aurkeztutako Belaunaldi Erreleborako Estrategia Integrala ez datorrela bat EAEko ikastetxe publikoetako eskola-jantokien araudia-rekin. Politika publikoen garapenean elikadura sistemaren ikuspegi holistikoa eta integrala alde batera uzten dela erakusten duen beste adibide bat da. Elikagaien erosketa publiko batek sortzen duen eskariak ekoizle gehiago instalatzea sustatu beharko luke. Era berean, lehen sektore agroekologiko indartsu bat izango da elikadura osasungarria eta jasangarria eskola jantokietan bermatzeko gaitasuna daukan eredua. Honek guztiak, berriz ere, gure politika publikoen norabidea zalantzan jartzera garamatza.
Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.
Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena
Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki
Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]
Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.
Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.
Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]
Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]
Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.