Nace en Mendata o poeta Bitoriano Gandiaga. Fervente euskaltzale, frade entrou en Arantzazu en 1940, en pleno franquismo, onde pasou os seus días como sacerdote e profesor. Desde moi novo comezou a escribir poemas, en temas como o eúscaro, a natureza e o existencialismo, e gañou varios premios locais. Publicou os seus traballos en revistas, máis que en libros. Conservou gran parte das súas poesías no andel, que posteriormente se publicaron en amplas antoloxías, como o libro Poesia kaierak do século XX.
Maider Arregi, Bitoriano Gandiaga: poeta que leva o eúscaro, o existencialismo e a natureza en sangue (Goiena, 21 de febreiro de 2021).