E si tes sorte, nalgún momento, quedas e es capaz de desconfiar de ti mesmo. Ti e ti mesmo, cara a cara, en que estiveches, non te acordas das normas, que está ben, que capa está tan inocente, tan agresiva, coma se non aprendiches nada. E tes que volver contarcho todo, o que fixo cando andastes cada un polo seu lado, e a narración dependerá do que somos, porque a tolemia non é a mesma en min mesma, ou en ti mesma. O meu tolo grita os medos que deberían silenciar. Pide berros para que a amen. Por iso atento aos que me din que debería falar máis baixo (si de verdade gritaba, os tolos silenciosos non poden soportar aos panos e repréndenlles preventivamente). Pero os medos, na maioría dos casos, non xeran amor, senón ecos e fuxidas.

Púñannos berros migrantes que pisaban a terra de Europa, salvaxes, e así nos ensinaron, gritando e salvajemente, mesmo cando o que estaba a perforar era a súa pel, gritando morto na barreira e afogándonos entre os disparos. Os palestinos gritan, obsesionados, unha muller que non se calou, ou, cando foi asasinada, a súa familia, os prisioneiros sublevados, os xitanos, os plumeros, Hugo e Cristina, gritan nas manifestacións, grita o recentemente nado. E non o fan Europa, Israel, os brancos, a burocracia, o cárcere, os adultos, os normais.

As maneiras son a primeira fronte para manter a paz, as maneiras son a primeira que perde o tolo, a paz é a que tolea, porque a paz non ten base, algunha teórica, quizais non empírica. Os modos están en silencio. Son baixas. Son coas micras que soben e baixan. Son un formulario. Púlsanse un botón. Son palabras longas e aburridas. Abandónanse. O poder non necesita gritar.

Antes de pedir que che calen, porque estás incómodo, escoita a quen grita.