argia.eus
INPRIMATU
Teorías xeopolíticas anglosaxoas
Asier Blas Mendoza @AxiBM 2024ko urtarrilaren 10a

Poucos cren que en 2024 terminarase a guerra de Ucraína, para o que sería necesario un pacto de paz, e o escenario pode ter máis que ver cun cesamento do fogo ou unha armistización permanente si os Estados Unidos así o desexan. O geógrafo que sentou as bases da xeopolítica anglosaxoa John Mackinder (1861-1947) dicía que quen goberne a Europa do Leste impérase no corazón continental de Eurasia (Heartland) e quen a controle dominará a illa máis importante do planeta (Eurasia) e, por tanto, dirixirá o mundo. Por iso, para os geopolitólogos anglosaxóns sempre foi importante evitar alianzas entre potencias continentais. Desde o seu punto de vista, mentres exista unha Eurasia fragmentada e conflitiva, as potencias anglosaxoas mariñas dominarían.

O británico Mackinder tiña medo a calquera tipo de cooperación entre Rusia e Alemaña, polo que dicía que debía obstaculizarse. Ese medo, entre outros, Nicholas J. Spykman, George F. En Kenna, Henry A. Kissinger ou Zbigniew Brzezinski estendeuse tamén entre geopolitólogos estadounidenses. Kissinger, por exemplo, ao considerar que a colaboración entre China e a URSS era moi perigosa, impulsou unha alianza con China para romper o eixo Pekin-Moscova.

Nesta lóxica hai que entender a guerra de Ucraína dos últimos anos, o que permitiu a EEUU alcanzar un dos seus principais obxectivos: Romper para longo prazo calquera tipo de alianza entre Alemaña (Unión Europea) e Rusia. A cambio, a cooperación entre China e Rusia reforzouse e baixo o seu liderado a integración euroasiática avanzou. Para facer fronte a estas situacións, a teoría desenvolvida polos geopolitólogos norteamericanos é que o control do Heartland non é tan importante si ás potencias continentais impídeselles a súa proxección nas costas.

Biden explicou no congreso que as subvencións concedidas a Israel eran moi eficaces, porque é moi importante na construción da hexemonía norteamericana

Spykman considera que a zona fundamental non era Heartlanda, senón as costas que constitúen o cinto exterior de Eurasia (Rimland). O rimland tería gran importancia polo seu peso demográfico, recursos naturais e desenvolvemento industrial. Así, Spykman cambiou a lóxica de Mackinder dicindo que quen controla a Rimlanda goberna Eurasia e quen controla Eurasia dirixe o destino do mundo. Spykman cría que os Estados Unidos debían controlar ou desestabilizar os Estados de Rimland para imporse como superpotencia e así dominar o mundo. Isto explica que historicamente o interese guerreiro dos Estados Unidos estea en Rimland: Corea, Vietnam, Afganistán, Iraq, Iugoslavia, Ucraína… e Palestina.

Palestina é unha sección máis, pero non calquera. En 1986, o senador Joe Biden explicou no congreso de EEUU que as subvencións de EEUU a Israel eran moi eficaces porque Tel Aviv xoga un papel moi importante na construción da hexemonía de Washington e engadiu que se Israel non existise, os EEUU deberían acertar para defender os seus intereses na rexión.

Israel é consciente da súa importancia geoestratégica, ademais multiplicouse desde o inicio da decadencia de EE UU. Na década de 1990, Washington, como estratexia para reforzar a súa hexemonía entre os países árabes, obrigou aos israelís a negociar cos palestinos para facer viable a lóxica de ambos os estados. Na actualidade, Tel Aviv sabe que Washington, a pesar das decisións máis sanguentas para acabar con Palestina, terá que tragar porque Israel é imprescindible para manter a hexemonía internacional.