argia.eus
INPRIMATU
Recoñecemento da incomprensión
Maddi Galdos Areta 2023ko maiatzaren 31
'Kangaroo' | Martin Etxeberria | Elkar, 2023
'Kangaroo' | Martin Etxeberria | Elkar, 2023

Gústanos pór palabras ao que non se pode entender, para facela comprensible en certo xeito. Pero hai outras atalaias para mirar o que non podemos detectar. Poderiamos situar a poesía entre si, que pode ser unha invitación que quedemos mirando aquilo que non podemos comprender. O recoñecemento da incomprensión é o punto de partida da recente colección de poemas Kangaroo, editada por Martin Etxeberria (Zarautz, 1974). O zarauztarra tamén traballou noutros xéneros e é o seu quinto libro de poesía.

O relato que precede a 42 poemas pretende suxerir mencionar. Di que cando o Imperio Británico desembarcou por primeira vez en Australia, os conquistadores miraron sorprendentemente os bosques descoñecidos e preguntaron aos aborígenes o seu nome. A resposta foi “Kan ghu ru”, e así se denominou ao animal, sen saber que na súa lingua esa frase significaba “non enténdoche”.

Nestas páxinas destacan a colmatación e a escuridade que se achegan aos bordos do que se adoita considerar correcto: os ambientes rueiros amarelados, os cinceiros solitarios, os cristais rotos, os vermellos da carmina e o sangue e outros adornan as imaxes do poema. Entre eles destacan os relacionados co corpo ou, mellor dito, coa carne: neste ambiente aparecen os amores desamorados e os ohais que se ofenden, así como os escritos á tristeza e ao propio reflexo. Tamén son abundantes e rechamantes os poemas con tinguiduras relixiosas, entre os que se atopan os que tratan a mesma escritura: “Nas sombras das palabras / cravar huten / Xesucristo como un depilado (…) / Porque é poesía / é que nos permite / inferno único”.

Todo o mencionado, a colección está rodeada de preciosas referencias que fomentan o acceso do lector, do mesmo xeito que o resto de Etxeberria: Pizarniken lanturuak, Txaikovski ezpatak, Buster Keaton sen sorriso…

Pero tamén hai lendas que ofrecen sosegu ao lector, como Egunsentia ou Terra incognita. Porque, a pesar de que a vida nos pode quedar sen choivas, “estamos seguros de que a terra nos atopase / si mantemos o suficiente á deriva”. Non todo é, por tanto, desesperanza, porque se observamos detidamente, podemos entender que a aceptación é tamén un medio de resistencia.