Estes días lin o libro de contos Trece de Luisa Carnés, recentemente publicado por Erein. Carnés naceu en Madrid en 1905. O autor viviu un gran cambio de paradigma na historia durante a súa vida: o auxe da vangarda, os logros da segunda república, a guerra civil e a posguerra, entre outros.

Na introdución escrita pola editora Uxue Razquin Olazaran menciona catro apartados. Aquí non imos ter liñas suficientes para referirnos a todos os contos, por tanto, citaremos un por cada sección e así deixaremos a fame dos demais.

O conto que abre o libro é o Tranvía. O conto máis curto móstranos unha das características de vangarda: sitúa aos personaxes nun tranvía de transporte moderno, nun espazo no que a cidade e a rapidez conflúen. A monxa e a modernidade, a paixón e a liberdade que representa a tradición e as vellas formas utilízanse para representar “dúas España”, que consegue manter intrigante ao lector na esperanza do que vai suceder.

Entre os contos da época republicana, gustaríame mencionar á muller fea. É un exemplo de amor romántico, un relato dunha parella en desequilibrio. Ante outros proxectos de vida, Benita, que creu feo e que non merece a pena nin marido, prioriza o proxecto de parella e familia, e Faustino aproveita o poder que lle dá para casar con el por comodidade. Carnés denuncia en narración contra o modelo hexemónico de parella, cunha fina pluma e un relato descritivo.

O seguinte capítulo está composto por textos escritos durante a guerra e a posguerra. O máis especial pareceume o Salvador. Comeza o relato coa pregunta quen era? O personaxe encarcerado busca ao denunciante e o autor manexa ben a intriga. É un texto circular formado por diálogos e monólogos internos.

O álbum familiar é da época mexicana, do exilio. O relato arrinca cando Luistxo descobre que a muller que lle gustou no autobús vai á súa casa. Unha vez en casa a nai e a señora están a ver o álbum familiar, o autor tráenos unha escena chea de complicidade e intimidade. O adolescente sente vergoña e incomodidade con ton in crescendo.

Entre quen traballan temas internacionais, e para terminar, destacaría o momento de seméntaa. É un relato aínda demasiado actual. Utiliza unha voz narrativa pouco habitual, xa que utiliza a primeira persoa plural. O conto adopta a forma de manifesto, escrito en nome de nais pola paz.

É unha excelente tradución de Sarriugarte. Realizada con gusto e mimo e chea de admiración polo autor. De coñecemento e lectura.