argia.eus
INPRIMATU
COP21
Mikel Zurbano 2015eko abenduaren 02a

A crise multidimensional que vivimos mostra os límites do capitalismo global. O capitalismo está en crise no económico, no social, no coidado, tamén no ecolóxico. A compensación da actual xestión liberal do capitalismo é unha crise multisectorial e a súa expresión máis grave pode ser o dano medioambiental. En concreto, o cambio climático é o gran espello da crise ecolóxica e a súa gran capacidade de influencia, xa que construíu unha conciencia global reivindicando a necesidade dunha resposta á mesma.

A responsabilidade dos gobernos dos países desenvolvidos occidentais é evidente e até o momento non adoptaron as medidas necesarias para facer fronte ao fenómeno e facer irreversible o proceso de descarbonización. Nos últimos anos falouse moito da ausencia do Protocolo de Kyoto. A resposta ao cambio climático non se puxo toda a atención na resposta que debería dar desde os movementos sociais e o mundo laboral. Naomi Klein di que temos que darnos conta de que a revolución industrial que supuxo a prosperidade da nosa sociedade está a pór en cuestión todos os sistemas naturais que sustentan a vida. As estimacións de moitas organizacións anticipan que o impacto global do quecemento será moi grave ao longo deste século, si non se producen cambios na dinámica económica e na paradigma. Por exemplo, a Axencia Internacional da Enerxía estima que a temperatura de fin de século vai subir até o seis graos.

As pegadas do quecemento xa están a ser visibles, pero se a temperatura media mundial aumentase dous graos máis, os fogares de 280 millóns de persoas veríanse alagados e unha subida de catro graos podería superar os 600 millóns de persoas. O 30 de novembro comeza en París o cume do cambio climático, a COP21. A intención deste cume é ir máis aló do Protocolo de Kyoto (1997) e asinar outro vinculante para os países. O obxectivo é que o quecemento global non supere a barreira dos dous graos respecto da era preindustrial e para iso os países deberían asumir un compromiso firme de redución de emisións contaminantes.

Con todo, como puidemos comprobar nos procesos de encontro e achegamento entre países até agora en camiño do cume, este obxectivo será difícil de cumprir. Máis de 150 dos 195 países da ONU adiantaron a súa contribución á loita contra a desregulación do clima, que prometen un futuro escuro. En primeiro lugar, devanditas achegas terán carácter voluntario e, por tanto, non serán vinculantes. Ademais, estes compromisos nacionais evitarían un aumento da temperatura de máis de 2,7 graos até 2030 e, segundo os expertos, este alto número impediría situar a subida da temperatura dentro do tope de 2 graos de fin de século. Sindicatos, ONG e movementos sociais tamén denunciaron este compromiso débil nun estudo alternativo presentado o pasado 20 de outubro na cidade de Bonn.

Para a transición do modelo enerxético baixo en carbono e libre de combustibles fósiles é necesario vincular os dous obxectivos principais do cume de COP21 con todas as garantías, pero non é suficiente. Tamén é necesario ter en conta outros criterios que se atopan fóra do escenario do cume, como o abandono dos subsidios aos combustibles fósiles, o financiamento real aos países en desenvolvemento ou o compromiso absoluto coas enerxías renovables.