A novela travesa é a última de Artemio Zarco

Ese final que os acecha

Á hora de ler o libro Ese final que vos axexa de Artemio Zarco, xorde a seguinte reflexión: “Oh, que ben pasaríao o autor escribindo isto!” Tal é a ironía e a maldade que aparecen no texto. Situado en Donostia-San Sebastián, todos os protagonistas son membros da fauna autóctona: Un grupo de escritores que se reúne no café Barandiaran, incluído o responsable do banco que alguén mata; un narrador que lle leva ao cárcere por servir a eles; un xuíz implacable que cre que todo o demais ten que estar namorado del; a súa muller, que non sabe nada de amor do seu marido; un funcionario que traballa no cárcere de Martutene; un confesor xesuíta do narrador infiel; un xesuíta que quere protexer. Todos os membros do grupo de escritores –incluídos os que non o presentaron– quixesen ser gañadores do concurso literario organizado polo Goberno Vasco, e están dispostos a facer calquera cousa para iso. A súa capacidade de escritor e a súa imaxinación failles pedir axuda ao narrador que lles serve.

"Nolako hitza erabiliko nukeen lana definitzeko? Lotsagabea!"

Zure azken nobela hau bihurrikeria da. Bestela, nola zehatz daiteke bere mamia?

Nolako hitza erabiliko nukeen Ese final que os acecha definitzeko? Lotsagabea!

Narratzailea ez da nolanahikoa. Duen dirua galtzeagatik, idazle taldekoen esklabo bilakatzen da. Haren kontaketari nabarmenduko zenizkiokeen ezaugarriak?

Narrazioa hasi aurretik irakurleari bere burua aurkezteko erabili ditudan hitzetan dago gakoa. Egilea, kontrolatzen ez duen baldintzapen genetikoren batengatik, ziurrenik, oso katramilatsua da, eta bere gogoak han eta hemengo gorabeheretan barreiatzeko joera du lanaren aurreneko partean. Gero, gorabehera horiek lotura logikorantz bideratzen ditu, hala ere.

Hilketa bat, harekin lotutako bigarrena, eta bukaera aldera, hekatonbea, ezagutzen ditugun pertsonaietatik ia guztiak hilik! Zergatik?

Liburuaren amaieran, nobelan egin ditudan era guztietako gehiegikeriak barkatuko zaizkidan asmoarekin ematen ditudan azalpenen artean, dagokion Auzitegiko aretoan epailearekin batera hiltzen diren pertsonaien multzoaz hitz egiten dut. Egia esateko, erabat galdurik nuen haien kontrola. Pirandellok esan zuen aspaldi: pertsonaiak nolabait independizatu egiten dira egilearengandik eta bere bizitza egiten dute. Hori da gertatu dena. Pertsonaia horiek, bost bonbona batera lehertu izanaren ondorioz bizia galtzen duten horiek, eskuartetik ihes egin zidaten pertsonaiak ziren. Denak hiltzearen arrazoia? Oso erraza da. Jadanik ez nekien zer egin beraiekin.