Baixo o título A lexitimidade da corrupción na sociedade e o medo a denunciala, dous académicos, tamén militantes de diferentes movementos, marcaron o primeiro fito da iniciativa contra a corrupción de todo o mes.

Este primeiro relatorio serviu para contextualizar todos os temas que se van a desenvolver no resto de sesións desde diferentes puntos de vista e ámbitos. Segundo o sociólogo e membro de Salhaketa César Manzanos: "A corrupción estivo presente na orixe e na evolución do actual sistema económico", engadiu.

Corrupción, "práctica sistemática"

A modo de introdución, Manzanos sinalou moitos dos mecanismos que converteron a corrupción nunha "práctica sistemática" na sociedade. Ao seu xuízo, somos unha sociedade que "ten medo a violar a lei", pero que, ao mesmo tempo, ten interiorizada "a cultura da corrupción". É dicir, "si podo quebrantar a lei impunemente, rompereino".

Neste sentido, lembrou que nos últimos anos, a pena e a criminalización "estendéronse a quen denuncian a corrupción e non a quen a utilizan".

O profesor da UPV/EHU mencionou outros factores e mecanismos que permitiron esta evolución, como a "colaboración das institucións públicas", entre outros. E é que, ao seu xuízo, "o xogo dos cómplices triunfou" na administración pública porque "o silencio se converteu en moeda de cambio para conseguir unha boa posición".

Doutra banda, Cesar Manzanos mostrouse sorprendido polos casos de corrupción que se dan no "Oasis Vasca". Porque saen á luz menos casos, pero iso non quere dicir que non haxa corrupción, senón que "a corrupción se converteu nun elemento para o negocio e para a negociación entre os partidos".

Na mesma liña, referiuse ao "malgasto de diñeiro público destinado polas institucións vascas" e referiuse a sectores como o holding do cemento, a industria da madeira, a construción de grandes infraestruturas, a industria militar ou as empresas construtoras que reciben concesións públicas.

Manzanos aproveitou o último tramo para expor algunhas claves na loita contra a corrupción: os "medios axeitados" para a denuncia pública (denunciando a actitude xeral dos medios), as "garantías" para a denuncia xudicial, a "transparencia" das prácticas administrativas... Finalmente, fixo un chamamento aos asistentes a "facer fronte á cultura da corrupción cunha cultura de solidariedade".

Crónica dunha evolución histórica

Pola súa banda, Daniel Jiménez, profesor da Universidade de Zaragoza, explicou a evolución histórica que vén dos anos 60-70. Primeiro de nada, expuxo a teoría fundamental de todo o discurso: O problema da corrupción non son unhas pebidas, senón un melón podre.

Ao seu xuízo, a definición de corrupción que vén da segunda metade do século XX foi unha "ferramenta ideolóxica" que se agravou "" a partir da crise económica de 2008.

No marco da contextualización levada a cabo entre os dous profesores, Jimenez destacou un elemento: "Cando falamos de corrupción temos que falar de quen, como e para que fala".

E a continuación, situou a "orixe da corrupción" dentro da lóxica da "acumulación capitalista": "Ao principio os Estados necesitaban mercados e agora os mercados necesitan estados que os poñan ao servizo do mercado. Aquí manda o mercado e non importa quen nos quede polo camiño.

Xornadas ante a sentenza do caso De Miguel

Atención! A asociación organiza unhas xornadas sobre corrupción política en Vitoria-Gasteiz ao longo do mes de outubro. A asociación quere aproveitar o próximo momento no que se coñecerá a resolución do xuízo do caso De Miguel para ofrecer perspectivas multidisciplinares sobre a corrupción. Tamén se convidou a xornalistas, profesores e persoas que denunciaron fraude e participaron na concentración.

"Aínda que o caso da corrupción non está na axenda política de Euskal Herria, os casos coñecidos non son feitos illados; reflicten unha visión dos asuntos públicos e unha forma de xestión das institucións, na que os partidos políticos utilizan as institucións para manter o poder".

A xornada repartiuse ao redor de tres temas. Asociacións: Sección "Silencios cómplices e corrupción", "Xornalismo de investigación onte e hoxe no oasis vasco" e "Poder, dereito e corrupción".

En cada unha das seccións realizaranse debates, mesas redondas e entrevistas aos profesores universitarios (Cesar Manzanos, David Jiménez, Norberto de Mátaa, Anjeles jareño ou Olaizola), xornalistas (Ahoztar Zelaieta, Iker Rioxa, Iker Armentia e David Olabarri), así como persoas que denunciaron casos de corrupción e malos tratos.