argia.eus
INPRIMATU
ANDDE, agricultor, militante, amigo
  • Andde, pilláchesnos de improviso… de verdade. Si agora xa non es fisicamente debémonos lembrar, lembrar a quen es…
Panpi Sainte-Marie, Enbata 2021eko irailaren 14a
Andde Dubois (Argazkia: Idoki)

O mozo entrou na ELB. Aínda lembro a foto da túa primeira rolda de prensa con Mixel, Kiki e Eric. En Alabaina, pronto tomaches precaucións na facenda e no sindicato para converterche nun home de gran vontade. Es un agricultor de gran vontade e mostraches gran vontade no ELB á vez.

Moi novo pero pronto comprendeu que a crise no leite de vaca era estrutural, ligada ao sistema capitalista. O leite de vaca fixera vivir a tantas familias e familias no tempo.

Sempre hai que facer máis: máis leite, máis traballo para menos.

Iso era o veleno para ti, para nós. E nisto non hai máis que ver un recuncho da granxa de vacas leiteiras que hoxe día están por aquí. Queixábasche diso e desbásteche.

Vendo isto, para salvar a túa propiedade, para dar esperanza aos demais, ti e Emilie en Uhaldegaraia ideastes outro sistema, unha alternativa.

Queredes demostrar que era posible facer vivir unha granxa, unha familia cunha vintena de vacas con leite. Nunha pequena granxa biolóxica, coidando o medio ambiente, respectando ao consumidor e sendo autocomplaciente, defendías connosco os valores que defendías.

A pesar de que en Uhaldegaraia o traballo non foi feito, con Emilie os dous seguiron comprometéndose na OCDE, un na granxa e outro en venda directa. Que paria, que equipo eficaz.

Aínda podías empregar o tempo colectivamente para axudar aos demais. Dedicando tanto tempo ao sindicato, á asociación de produtores de vivenda-Idoki. Normal nas lombrigas. Querendo atopar unha saída para vós e atopar unha para os demais. Pero ouvímolos dicir que, dese grupo de espíritos, vós recuperabádesvos a forza da parte que vos deron. ELB era como unha segunda familia.

Nas últimas semanas a ocupación de Arbona non facía máis que seguir. Aí tamén, comprometéndonos plenamente. Non podía deixar de ver que a granxa, onde outrora crecían as vacas con leite, convertíase nun escenario de diversión, acomodada a ese inmenso prezo.

Es un home, un militante intelixente. Pero van fráxiles. Como todos nós. Así é a vida mesma, fráxil. Nin o día nin o mañá. Faio por tan pouco tempo. As cidades que pasaron fan que se lle formulen mil preguntas. De que se trata Andde? Nesta vida moderna quereriamos ter respostas a todas as preguntas.

Antes parábase cun simple modo de dicirlles, que lles vai ao azar, e nós non podemos facer nada…

Ocupáchesche colectivamente de toda a túa vida. Con xantar da cidade e xantar para os demais. Na granxa, na familia, na loita, na peste.

Para os homes esposas que coñecemos no seo da ELB, creo que podo dicir que pode ser un exemplo polo teu coerencia, valor, compromiso. Un home fiucego, simple, verdugo, alegre e por encima de todo tan sociable. Andde, deixa tantos recordos agradables.

Un berro de agradecemento polo arañazo que deixaches dentro de nós.

E anhelamos moito valor a Emilie, a Abenttin, a Mikela e a toda a familia.

Podemos axudar a Andde sen problemas. Tranquilízache, Andde, seguiremos a loita a matar.

Adeus, amigo, adeus, camarada.