Rory O'Bradaigh, Sinn Feinekoari elkarrizketa
Sinn Fein Euskadin
Rory O 'Bradaigh eta Belgicar lagun bat -- klandestinitate arrazoiengatik ez du izenik eman nahi- - gure aurrean ditugu. Irlandako arazoez mintzatzeko, E.l.A.k gonbidatuta, Euskadira etorri dira. Gasteizen zeuden bitartean mintzatu ahal izan dugu.
Rory, zergatik etorri zarete Euskadira?
-- Duela zenbait urte Sinn Feinek, bere Kanpo arazo Bulego bat eratu zuen. Honen helburua Irlandako arazoa eta Sinn Feinen abotsa ezagutzera eta entzutera ematea zen, eta beste nazio zapalduetako errealitatearekin harremanetan jartzeko sortu zen bulego hau. Maila honetan gaur gu Euskadira etortzeak izugarrizko garrantzia du.
-- Irlandatik, nola ikusten duzue Euskadi?
-- Europan, Herri zapalkuntzari lehenengo aurka egin ziona Irlanda izan zela gogoan izan behar dugu. Bainan ondoren, herri zapaldu baten burruka gogorren agertu den lekua Euskadi da; azken aldi honetako herri zapalduen historietan buru izan dena. Beraz, nere herrian izugarrizko mirespenarekin begiratzen zaio Euskadiri.
-- Zergatik burrukatzen duzue?
-- Gure Herriaren bi zatiak batuz, Irlandan Errepublika Demokratiko Sozialista bat lortu nahi genuke. Ulsterren dauden britaniko zanpatzaileak egotziz eta Dublineko Gobernu neokolonialista kenduz, alegia.
Gainera, gure planteamenduak onhartzen dituzten guztiekin bat eginez, Herriz osaturiko Europa bat nahi genuke eta ez estatu artifizialez -- hainbat nazionalitate zanpatuz -- osaturiko Europa bat. Estatuarteko taldeen politikaren aurka burrukatzen dugu, eta alienazio gabeko politika baten alde, Asia, Afrika eta Latino Ameriketako herriarekin bat eginez. Beraz, gaur Europan OTAN eta Merkatu Batuagoaz zapalkuntza eta neokolonialismozko tresna batzu direnez, horien aurka goaz.
-- Nola ikusten duzue Dublingo Gobernua?
-- Dublingo Gobernua, Gobernu Irlandar Independiente bat dela esaten da hainbat lekutan eta benetan pozten naiz galdera hau egitean. Zeren ez baita egia.
Erantzuna behar bada luzea izango da, bainan hor doakizue . 1917.urtean Irlanda guztia ingelesen aurka altxatu zenean, Gobernu ingelesa tropak erretiratu beharrean eta boterea utzi edo hobeki esan, Gobernuko organoak irlandarren eskuetan utzi beharrean aurkitu zen. Bainan hau, irla osoan ez da gertatzen. Ipar Irlanda ingelesek gogoz hartu zutenez, tropa ingelesak lurralde hau uztea ez zen lortu; momentu honetatik, bitan zatitua gelditzen da.
Dublingo Gobernuak -- lehenengo momentutik bere nortasun nazionala lor zezan -- era guztietako neurriak hartzen ditu. Bainan gerra zibilaren ondoren, desmoralizapen izugarria sortzen da eta instituzio guztiak ingelesen eskuetan zeudenez, Dublingo Gobernua inoiz ez da izan bere buruaren jabe. Bereak ez diren ondasun eta aberastasunak jasotzen saiatu dira. Argibidea gaur dugu: Ingalaterra Merkatu Batuan sartzen da; Irlanda ere sartu beharrean aurkitzen da. Ingalaterra OTANen sartzen da, Irlanda ere bai. Diru irlandarra kolorean bakarrik bereizten da ingelesarengandik; beste guztietan libra esterlinaren gorabeheren pean dago.
--Beno, O Bradaigh garbi dago, bainan Ipar eta Hego Irlandako zuen lanetan zer bereiztasun daude?
-- Badaude, egia da eta ugari gainera. Lurralde nazional guztian lantzen duen erakunde bakarra gara, bainan era desberdinekin. Hego Irlandan udal hauteskundeetan parte hartu genuen. Legislatiboetan ez zeren Ingalaterrarenpean dagoen bitartean, ez dute inongo garrantzirik. Ipar Irlandakoetan berriz, ez dugu inongoetan parte hartzen. Parte hartzeko bi baldintza jartzen ditugu:Ingeles tropen erretiratzea eta ingeles administrapen erakunde guztien deuseztea. Momentu horretararte, gure ekintzak berdin jarraituko du, gure lurraldetatik ingelesek aldegin arte hauenganako desobedientzia handiagotuz.
-- IRAri buruz, zer diozu?
-- Hasteko, eta leku askotan pentsatzen dena gezurtatzeko, IRA eta Sinn Feinnen artean lotura organikorik ez dagoela esan dezaket. Hala ere helburu politiko berdinak ditugu. Ideia berdinak eduki arren, maila desberdinetan burrukatzen dugu: guk politika mailan eta IRAk burruka harmatukoan: eta guk haien ekintzak kondenatzen ditugunik ez du esan nahi. Gu eta haien artean dauden berezitasunetara igortzen natzaizue bakarrik.
Bestetik, IRAren bi adarren berezitasunak agertu nahi nituzke: IRAren adar ofizialak, Bresteko Agiria sinatu dutenek, burruka harmatua utzi dute; eta adar probisionalak, gehiengoa dutenek, burruka harmatuarekin jarraitzen dute. Beste batzuren artean, hau da behar bada berezitasunik garrantzitsuenetarikoa.
-- Hau garbi utzi ondoren, zerbait gehiago esan nahi al duzu?
-- Ez, Eusakdik daraman burruka eta dauzkan arazoak ikus arazteko EIAk eman digun oportunitate hau eskertu, alde batetik, eta Euskadiri egunen batetan, aske, sozialista eta berbatua izatea desiratzen diogula, bestetik.
... Herriz osaturiko Europa bat nahi genuke .
8
Gaiez\Politika\Nazioartea\Gerra/Iraul\Ipar Irland
Gaiez\Politika\Nazioartea\Estatuak/Na\IRLANDA
Pertsonaiaz\O`BRADAIGH1
