Behingoz etxean

Larena preso ohiari elkarrizketa
Behingoz etxean
Ostiral eguerdian, hilaren 21ean, Larenak ez zuen inor zain Basauriko gartzelako atean. Izan ere, ordu batzu lehenago etxekoen bisita izan zuen eta laster aterako zutenez ez zien ezer san.
Hurrengo egunean Larenarekin hitzegin ahal izan genuen bere etxean.
Telefonoa etengabe ari, baina hala ere, hainbat gauzaz argi eta garbi mintzo da Larena.
-- Zer sentitzen da hamaika urteren ondoren, etxera itzulita?
-- Nerbioak menperaturik, "aterrizatzen" baina, Herria aurkitu dudan egoera ikusi ondoren borrokak merezi izan duela diot. Lehen protagonismoa abangoardia minoritario batek eramaten zuen eta gaur berriz herri guztiak. Euskadiren aldeko borokan jarraitzeko gogoa biziz sentizen dut.
-- Eta zer derizkiozu oraingo "amnistia" hortaz?
-- Bi egun hauetan askotan galdetu didate hontaz eta horietan erantzun dudan bezalaxe erantzungo dizut. Ez da amnistia orokorra. Eskubide publikoen edo Estatuko Herrien autonomiaren alde borrokatu diren militanteak amnistiatuak izango direla. Juezek hitzez-hitz ihardun dezakete hau; eta euskal militanteek ez direla autonomiaren alde hau beraiek ulertzen duten bezala -- borrokatu esan dezakete ; militante independentzizale direla, erakunde eta alderdi independentzizaletakoak. Juezei autonomia eta independentziaeren artean banaketa egiteko posibilitatea ematen die.
Egia esan, hau ez da oso arraro, Erakunde abertzaleak, euskaldunak, independentzia eskatzen dutelako. ez legeztatzean. Gobrnu berak eta "Ministerio del Interior"ek horrela jokatu baitute.
Hontaz aparte, Estatuko beste herrientzat hau ez da erabateko arnnistia izan; legearen testoa ikusi besterik ez dago.
Canarias Herriaren kasu konkretoan, katigu bat izan dela uste dugu. Basauriko beste arazo batzu ere; laboral amnistiarena, adibidez ; testoak hori ezartzen dizkion mugez aparte, kapitalismoa egun dagoen egoera ekonomikoa kontutan izanik, ez zait iduritzen langileek ber-hartzea onhartuko dutenik.
Eta bizi dugun matxismoari jarraituz "emakumearen delito berezi" deitzen dituzten horik legeak ez ditu jasotzen. Argi denez, preso sozialei ere ez dagokie lege hau. Eta horik berrogeita gehiago urte hauetan gartzeletan egon ba dira, kondizionamendu soziekonomiko eta politikoengatik izan da "Amnistia" hauentzat ere izan hehar lukeela uste dugu.
Beraz, huau ez da Euskal Herri Langileak nahi zuen amnistia.
-- Amnistiaren aldeko Gestorak gogor atakatu dituzte PSOEkoek eta PNVko dirijenteren batek. Zer iruditzen zaizu hau?
-- Hontaz Basauriko preso politikoek genuen kriterioa, baieztea besterik ez dut egingo. Gure eritzia, gose grebakoan egin genuen idatzi batetan -- Gestorek banatu zuten agirian -- argi eta garbi azaldu geneun. Mugica eta Arzallusen atakeei erantzunez, alegia.
Gestoren eginkizuanak garrantzi izugarria izan duela uste dugu. Euskadiren askatasunerako borrokan Euskal Herri Langileak bere protagonismoa irabazi duenaren frogetako bat da.
Pertsonaia batzuek -- PSOEkoren batek -- egin dizkien atakeak ezin daitezke bereizi alderdi horrek -- PSOEk.ekaineko hauteskundez geroztik eraman duen lineatik.
Hauteskundeen aurretik PSOEk zera esaten zuen alderdiak askatasunez eta objetibitatez aritzeko hauteskundeetan ez zirela ematen kondizio deratikoak; ondoren, irabazi dutenean, ontzat eta definitibotzat ematen dituzte ekainaren 15eko hauteskundeen emaitzak. Hau ez da herri borroka baztetzeko ahalegin bat besterik; herriak bere protagonismoa orduan aukeratuak gertatu ziren hogei-hogeita hamar gizonengan utz dezan, eta bost urtez ez dezan ezer egin. Herri borrokaren eta borroka parlamentarioaren artean izugarrizko kontraesan sortzen ahalegindu dira indar horiek. Guzti hau salatzen genuen gure agirian.
Esan behar dut ba eta ere, atake horik egin dituzten gizonei oso gutxi axola zitzaizkiela presoak eta herbesteratuak, herri borroka gera erazteko balio zizkien neurrian, bakar bakarrik.
Egun hauetan harrotu den herbesteratuen arazoari buruz, berriz, ezin daitezkeela denak etorri esan behar dut. ,asko borroka harmatuan ardura gehiago edo gutxiagoko puestoak dituztenak baitira. Euskal Herria berriro ere mobilizatu beharko du hauen alde. Frantses Gobernuak horien egotzia agertuko baitu. Eta Europako gainontzeko Gobernuak ere Espainiako Estatuan demokrazia jartzen ari direla sinistatzen dutenean, ez diete utziko beste estatuetan erc bizitzen.
-- Zer derizkiozu azken mobilizazioez, Herri Eguna, Bilbo, Donostia, Gasteiz, Donostiako irailaren Sko manifestapena -- eta honen ondoren ezker abertzalearen aurka egin zuten kanpainaz?
-- Lehen mobilizapenek -- jende guztiak aitortu behar izan zuen haien arrakasta -- neretzat ezker abertzalearen mobilizatzeko ahalmena eta Euskal Herri Langileriaren indarraerakutsi zuten. Bestalde, postura unitarioa lortzea, herriari bere espresioa ez mugatzearen ondorio izan zen. Denok garbi ikusi behar dugu mobilizazio hauk, masiboki esan ziren kontsignen inguruan -- independentziare eta aldeko konsignak eta "ETA herria zurekin" bezalakoak -- egin zirela. Irailaren 8an Donostian gertatu zenaren alderantziz. Indar batzuek -- ekaineko hauteskundeetan irabazle irten zirenak lekuko -- iskanbila haik ezker abertzaleak aurretik prestaturiko probokazioarengatik gertatu zirela zioten: nik erabat bestaldera izan zela pentsatzen dut.
Lehenengoz, indar horiek ezin zezakean onar herria halako indarrez mobilizatzea independentziaren eta antzeko eskapenen alde. ETAri bere solidaritatea eta babesa eskainiz gainera. Maniobrak prestatu zituztenak haik izan zirela uste du; eta hau beraien organoen eta koniunikabideen bitartez ezker abertzalearen aurka egin zuten kanpainarekin frogatzen da.
Ezkerrean huts bat izan zen: ez zitzaiela behar bezalako indarrez erantzun, Ezker abertzaleko pertsona eta erakundeen erasoak ez zirela Bandres, Ortzi edo Castellsen aurka edo -talde batzuren aurkakoak izan ezker abertzale guztia baztertu nahi zutela baizik ez ohartzea. Euskadi guztiaren aurrean irresponsable eta probokatzaile bezala azaldu ziren.
-- Zu ekaineko hauteskundeetan parte hartzearen alde agertu zinen. Merezi izan zuela uste al duzu? Irabazleek herriak eskatzen diena betetzen dutela uste al duzu?
-- Beno, lehendabizi esan behar dut ni ez nintzela publikoki hauteskundeetan parte hartzearen alde agertu; partikularki ezker abertzalea hor azaltzearen alde nengoen. Alderdiek Parlamentora iristeko bide bat bazutela uste dut eta horiez baliatu egin behar zela; eta ez hemen ez dela ezer aldatu, frankismoan jarraitzen genuela eta diktatura bat dagoela dioen postauran itxiaz. Orain berdin pentsaten dut Ezker abertzaleak eta ezker iraultzaile guztiak parlamentua behar den bezala erabili ez badute, ezker abertzaleak irabazi ez zuelako izan da. Herri borrokaren eta borroka parlamentarioaren artean ezin daiteke dikotimorik egin; biak dira beharrezkoak; Hala ere herri borroka askoz garrantzizkoagoa dela diot.
Azken hauteskundeotan irabazle irten diren parlamentarioek, nere ustez, ez dute herriaren nahirik betetzen. Izan ere, hauteskunde horietan zerbait garbi geratu bada, zera da; Euskadiren interesei erantzungo dien autonomi estatutoa lortu behar dela. Baina, alderdi maioritarioek ekaineko ondorioak erabatekotzat jotzen badituzte, eta egiten ari direna herriaren ezkutuan egiten badute, ez daukat beste erremediorik, parlamentarioek herriak eskatu ziena ez direla betetzen ari, pentsatzea besterik.
Herriak Euskadirentzat autonomia iristea ezinbestezkoa dela pentsatuko balu estatutoa nolakoa izan behar duen herriak berak erabaki beharko lukeela uste dudalako da.
Aurrerantz dituen proiektoez Larenak jarraitzen du poliki baina etengabe
Deretxo bukatu, euskara irakatsi, aderdiak eta asanblada mugimendua ezagutu eta hor lan egin...
... Inkontrolatuen mehatxuengatik ez dela geldirik geratuko...~

Dionisio Larenak lortu du semea etxean ikustea.
Larena Durangon, estrainamendua "hautsi" berria.
"... Euskadiren aldeko borrokan jarraitzeko gogo bizia sentitzen dut..."
18-19

Gaiez\Politika\Euskal Herr\Presoak\Presoak
Gaiez\Politika\Euskal Herr\Presoak\Amnistia
Pertsonaiaz\LARENA1