"ZUTIK" Ez Du Ezer Uzten " HAUTSI " ren Aldekoa da
1977ko otsailaren 27a
Lopez adan ("Beltza") pentsalariari elkarrizketa
Lopez Adan "Beltza"
"ZUTIK" Ez Du Ezer Uzten " HAUTSI " ren Aldekoa da
Beltzak elkarrizketarako gogo gutxi du. Eskarmetaturik dago. Izan ere esandakoetatik komeni zaizkionak bakarrik argitara eman izan ditu zenbait astekarik. "Euskal burgesiaren aurka esandakoak argitara eta ezker sukursalisten kontra esandakoak gorde egin dizkit astekari batek, oraindik orain" esan digu Beltzak.
Lopez Adan "Beltza" ETA Vren buruetako bat izan zen. Gaurregun pentsalari bat bilakatu da. Zutik ezer uzten ez duen pentsalari zirikatzailea.
"Abertzaletasuna etxetik hartu nuen. Erasoaren beldurrez bizi ziren etxe hoietako batean jaioa eta hazia nauzu.Amak ez bait zekien euskararik, erdaraz mintzatzen ginen etxean, nahiz eta aitak euskaraz hitzegiten jakin. Garai hartan eta Gasteizen hori gertatzea ez da hariigarri. Valladolikeko Unibertsitatera joan nintzenean oso beste rnundu desberdinaz topo egin nuen. Etxean hartu nuenaren oso desberdina zen, noski" dio Beltzak.
1962. inguruan EGI ondora bildu zen. Handik laster, 1963.aldera, ETAri hurbildu zitzaion. ETAren bigarren belaunaldikoa dugu. Ordurako Madariaga eta Txillardegik utzia zuten ETA. Zalbide, P. Iturrioz, Eskubi eta abarren garaia zen.
Gaurregun ez da ETAkoa. Liburu eta idatzietatik da ezaguna batipat. "Historia del nacionalismo vasco" eta "Nacionalismo vasco eta clases sociales" deitu liburuak eman diote sona.
PNV Euskal Batasunaren Sinbolo
Z. Argia: Aintzinako Euskal Historia zaharra utzi eta aipa dezagun historia berria. ETArena, hain zuzen ere. ETAk zatiketa asko izan du. Zaharra eta Berria; V. eta Vl.
Beltza: ETA ZAHARRA eta ETA EERRIA, ETA V. eta ETA Vl. zatiketa oso desberdinak dira. ZAHARRA eta BOSKARRENA ez dira gauza bera. Ezta BERRIA eta SEIGARRENA ere.
Boskarren Batzarrea egin zenean gehienok marxista-leninistatzat jotzen genuen geuron burua, Proletargoaren zerbitzutan egin nahi genuen cstrategia, nahiz eta klase herikoi guztiak lotzen saiatu. Komunista iraultza egin nahi genuen Euskal Herrian, problema nazionala gurea zelako eta geure estrategia nahi genuelako, independentistak ginelako.
Baina ETA V horrek -ETA BAKARRA- beste pauso batzuek aurrera eman zituen. Batasunaren kanpaina zen lehenengoa. Garai hartan, herrikoi jende askok PNV onartu zuen sinbolo bezala, euskaldunon batasunaren sinbolo bezala. Batasunaren kanpaina harekin gertatu zena garbi dago: partiduak ondo erakutsi zuen nrckin eztabaidarik ez zuela nahi. Bestalde, Euskal Herrian politika egiteko ETArekin ibili behar zela jende askok onartu zucn garai hartan. Baina abertzalerasunaz onartu zuen. Langilc jcndc asko zcgocn barruan, .baina abcrtzaletasunaz. Gure cstrategiari zegokioncz langile inailan hasi zircn lan egitcn lantcgictan. Lantcgi ko arazoez estragegia cgokia zcrain~tcn. "Frentc Obrcro" sortu zcn. 1968-69 huelgetan barruraino sartuta zcbilcn.
V eta VI zatiketa heldu zcnean bien hildoan zegoen "Frente Obrero" hori. "Frcnte Obrero"k Boskarrenari kutsu sozialista, kutsu komunista cmaten zioii. ETA zatitu zenean reakzionarioenak gcratu ziren 'buru Boskarrenean. "Langilc Frentea", gure bidca baztcrtu egin zutcn orduan eta Vgarrena hutsa crreibindilkatu zuten. Atzera emandako pausoa zcn, noski.
Langile Frentea Baztertu
Z.A.: Zatiketa izan zenean "Langile Frente" hori, behar bada, ez batean eta ez bestean geratu zen. Gauzak hobeto garbitu zái geratu zen, agian. Gero, ordea, Etxaberen eta joera baztertzen hasi zenean eta berriro 71-72an, ETA gor- puzten hasi zenean "Frente Obrero" barruan sartu zen. Eragin haundia izan zuen gainera.
Beltza; Agintari mailan ari naiz hixkctan. Boskarrenaren izenean mintzo zircnek., agintari mailan zihardutenek baztcrtu egin zuten. kangile Frcntea cta Nazional Frentea buruz-buru jarri zituzten elkarren aurka. Iraultza komunistarcn kontra sozialismo hutsa, lanbrotsua, ipini zuten.
EGI batasunaz batasuna cgin zutenean bcstc urrats bat atzera cgin zutcn. "ETAren barruan abertzaleak izan bchar dugu denok. Zcin sozialismo mota hartu Biltzarre Nagusian crabakiko da" erabaki zutcn. Bestc pauso bat atzerago.
Hau ondo aztertu bchar da. Vlgarrcnak arrazoi zucnik ez dut esan nahi. Hori bcste kontu bat da. Euskal Herrian, cta euskal langilcari dagiokionez, estratcgia cstatalista cz da bide zuzena, cz da cgokia. Zcntxu honctan, abcrtzale kutsua gordctzcrakoan, ETA V arrcna ETAren hildoari jarraitu zitzaion. Baina atzcra cmandako pausoak ere egiazkoak dira. Batzeagatik galdu zucn ETAk hainbeste asti. Eta horrixcgatik hcldu zaigu gaurko cguncra hain bilutsik cta hain txiro.
Z.A.: 68-69ko huelgetan ala 74ekoetan izan zuen Langile Frenteak eragin gehiago zure uztez?
Beltza: 68koetan gehiago, noski. Bizkai aldean batez ere.
Z.A.: 1974garren abenduaren 3an ETAko Langile Frenteak Gipuzkoa osoa eta Bizkaiaren zati haundi bat gera erazi zuen. Abenduaren 1lan MC, ORT eta abar sartu ziren eta lehendabiziko huelga orokorra lortu zuten.
Beltza; Oker ez banago, 74garren urtean ETAren barruan haustura ikaragarria gertatua zen: ETA m, ETA pm eta LAIAREN berehketa. Langile Frentekoak, berriz, ETApm-rekin batzuk, LAIArekin beste batzuk eta beste zenbait noraezean geratu zircn.
Gauza bat da ETAren herriarekiko eragina eta esanahia. Hori oso eraginkorra eta eginkorra izan da. Hor dago aldea. ETA ezaugarri eta sinbolo bezala onartua zen. Baina ETAVgarrenaren Langile Frenteak ez zuen behar bezala lanik egin. Langilegoan lan agiteko ez zen behar bezala organizatu.
Z.A.: Langilerian oinarritua ez den talde batek arrakasta gutxi izan dezake.ETAk egin deiei langileria jarraitu zaie. Nola jaten da hori?
Beltza: Dei guztiek ez dute arrakast.i eta erantzun berdina izan. Txikia edo Goikoetxea edo honelako norbait hil zutenean "herriaren aldc odola isurtzen ari gara, herriak gurekin dagoela crakutsi behar du, egin beza huelga mundu osoak" dei egin zuen. Eta langileria ez zen kalera atera. Larrialdi batean, une latz batean ETAk dei egindakoan herriak erantzun izan du, baina ETAk adierazten eta herriak bizi duen une larriarengatik. Ez aparato bezala indarra duelako. Nik ez dut ETAk berez duen arrakasta ukatzen. Aztikeriaz edo mitologikoki bezala igertzen zion herriak nahi zuenari. Alde horretatik erantzun eginkor eta iraultzaifea izan da.
Baina langilerian organizatiboki sartzeko, langileriaren eguneroko borrokei erantzuteko eta lehen pausoak emateko ETA V. motela izan da. Ciarai hartan, 70etik aurrera, langileriak, bere burua organizatzen jakin zucla, borroka asko egin zuen Euskal Herriaren,. E.TA ez zen borroka hartan ihardun. Ekintza pertsonal harmatuak landu zituen. Zatiketaren aurrekoak ditu ETAk Langile Frentearekin izandako gorabeherak, beraz. Jokabide horren fruitu da LAIA. Herri osoa sutan dago eta E fAk ez du herri horri erantzuteko gorputzik.
Z.A.: MC, ORT, eta abar ez ote dira masa mugimenduaz baliatu ETAren lanaren fruitua jasotzeko?
Beltza: Hori beste historia bat da. Masa mugimendua aipatzen dudanean ez naiz ORT, MC, eta hoietaz ari. Gure artean zabaldurik dien Biltzarre Mugimendua eta Komiten Mugirnedua dut batez ere gogoan. Bere burua organizatzen, borroka zuzentzen cta egiten duen masa mugimenduz ari naiz. Horren barruan sarturik, partidu estatalistak, ETAk egindal oaz baliatu direla? Egia da. ETAk bota zucn liazia. Mito gisa jendearen nahia zrrozten fagundu zuen ETAk. Baina Jenilcak zerbait egin nahi zuen. ETAk, aldiz, eguneroko bizitzan eta lantegietan lan konkretoa eta lan publikoa egiteko ez zion ezer eskaintzcn jendari. Jendeak esan zuen beraz: "hauek ere autodeterminazioaren alde dira, iraultzarcn alde dira, hemen sartuko gara".
V. eta VI. haustura gertatu zenean Vliiak hartu zuen estatalista bidea nabarmena zen. Alde horretatik abertzale independcntista denok, guxi gorabehcra, eta poliki poliki, Vgarrenaren hildoan geratu ginen. Vgarrenak hartu zuen bidea erabat iraultzailea zenik ez du esan nahi, ordca.
Erreakzionarioek eragin haundia zuten eta ETAk ez zuen langile mailan gorpuzteko erarik izan, nahiz eta talde batek hori egin nahi izan.
Jendeak aurrera jo zuen. Herri mailan bere burua organizatzen ari zen ; herrika, hauzoka, lantegika. ETAk ez zuen hoientzat erantzun organizatiborik.
Garai hartan langile asko ari zen lantegian, eguneroko bizitzan, langile mailan lanean abertzaletasunak eraginik. Langile alderdi bat bezala nahi zen egin borroka. Baina abertzale zentzuz, independcntzia nahiari eutsiz eta beste klase herrikoiekin hautsi gabe. Langile munduan lan egiteko gogoa denok genuen, Vlgarrengoek eta Vgarrengoek. Baina baztcrturik izan ginen.
Askatasuna-Internazionalismoa
Z.A.: Zuk idatzatako "Carta a los revolucionarios vascos"en proiekto bat agertzen zen, ELNASen praiektoa. Zure proiekto hura LAIAn hezurmamitzen dela uste al duzu?
Beltza: Asmo hori martxan jartzel o joera haseratik zen. Nik ez nucn asmatu. Askók nahi zutcn eta oso airean zegoen asmoa idatzi besterik ez nuen egin nik, ELNAScn proiektoa oso argia zen. Euskaldunok bereziak gara, eta bereziak garelako geurc estretegia berezia behar dugu. Langile Alderdi bat sortzea proposatu genuen: Langile eta nekazari Alderdia, noski.
Z.A.: Leninen tesiak dira, noski.
Beltza: Bai. Dudaril ez. Garai hartan oso marxista-leninista ginen. Lehendabizi, Langile Alderdi guztiz independientea sortzea zen gure asmoa, beraz. Interna~ionalismarena zen bigarren pausoa: Euskak etsai berberak bait ditugu. Eta langileriaren iraultza batasunarekin egin behar da.
Hirugarrenik, Frente Nazionala bera zcn. Euskal Herrian badaude langile klaseak ez diren, baina menperatzaileak ez diren klaseak. Nazionalki menperatuak daude, bestalde sozialki ez dira menpcratzaileak, langileriaren inguran batu behar dira, beraz, esaten genuen. Hauek ziren 3 puntuak. Batez ere LAIAren aldetik Euskal Langile Alderdia sortzeko asmorik bada. "Unión Patriótica Abertzale" hildo honetatik dijoanik ez nuke esango. Nere iritziz estatalista iraultzaileekin elkartu behar da. Euskaldun abertzaleek gure etsaiak direla pentsatzen dute oraindik ere zoritxarrez. Bestalde Frente Nazional horretan ezin du burgesiarik sartu, herriarcn kontrako jokabidea hartu bait du.
Z.A.: Espainiako irualtzaile taldeekin elkartu behar dela diozu. PCk irualtzailetzat jotzen du bere burua, MCk zer esanik ez; ORTek berdin, deiturari begiratu besterik ez da; PTek berdin; LCRi ezin iraultzailetasuna ukatu "R" hori duen bitartean. Hoiekin frente bat egin behar dela iruditzen al zaizu?
Beltza: Alderdi batek beste alderdiekin bat egitea normala da. Alderdiak beren jokoa egiten' dute, beren konponketak egiten dituzte. Iraultzaile taldeek ere hauteskundeen aurrean liluraturik beren ikuspundu eta molde iraultzaileak baztertzen ari dira. Suarezek tokia eman diezaiela nahi dute. Nik ez dut zein ari diren jokoa egiten, esango.
IRAULTZAILEEKIN elkartu behar Iraultzaileekin azpimarratzen dut. Iraultzaileak ez dircnek Espainiako sasi-batasu»a eskainiko digute. Sozial aldctik ere iraultzaren aurka izango dira. Gure ctsaitzat jo beharko ditugu, bcraz.
Herri mailan, ordea, honela azaltzen da problema : Langilcriaren atal batck euskalduntzat, abcrtzaletzat cta indcpendistatzat jotzen dü bere burua;beste batak, berriz, espainoltzat edo euskaldun espainoltzat du bere burua. Antagonistak ez dircn bi alderdi hauek batu cgin behar dute Euskal Herrian eguneroko borrokan. Hor ikusiko da egiazko internazionalismoa. Proiekto desberdina baldin badute erc lantegi berean sartuak dira. Nazional askatasunaren alde den langileria onartu behar du batek ; besteak, aldiz, independentista eta abertzalea ez den hori cz du etsaitzat jo behar. Bestela internazionalismo eta sozialismo hori gezurrezkoak dira.
Z.A.: Zure ustez, beraz, Espainiako alderdi iraultzaile batek iraultzalea izan nahi baldin badu ez du independentziaren aurko jo behar. Alderantziz baizik, Euskal Herrian finkatua bada independentziaren alde borrokatu behar du.
Bcltza: Ez. Ez da hola. Espainola den partidu batek autodeterminazioko cskubidea onartu behar du.Autodeterminazioa ez da hauteskundetan bakarrik egiten, prozeso batean egiten da. Egia guk indepcndentzia hautatzen baldin badugu, hori crrespetatu ez ezik, horretan lagundu crc egin behar digute.Independentziaren aldeko borroka eta nahi hori iraultzailea eta langileriarentzat ona dela geuk frogatu behar diegu bizitzan. Orduan ez dut ustc independentziaren aurka jokatuko dutcnik, alde baizik. Jakina problema duenak eman behar dituela lehen urratsak iruditzen zait neri. Eltzetik babak geuk atera beharko ditugu.
Kontragizarte Bat Sortu
Z.A.: -- Erreferendumaren bidez erabakiko omen da gure askatasuna. Hala diate Espainolista Alderdiek. Zentzu horretan erabiltzen al duzu autodeterminazioa?
Beltza:Ez zuzenlki. Tratuan hasterako zentzu berdinean erabiltzen dugun ala ez jakin behar dugu. Hauteskundeen bidez herriari askatasuna ematen baldin bazaio eta alienazioa kendu, orduan onar daiteke hauteskundeen erara edo modura autodeterminazioa egitea. Zentzu hori erc cmaten diot.
Baina neretzat benetako autodeterminazioa eta benctako askatasuna beste problema bat da. Euskal Herriari, langileriari eta inori, boterea hartzeak irtenbiderik ckarriko dionik-, nik ez dut sinesten. Neretzat benetako problema bestea da: boterea deuseztatzea.
Euskaldunok eguneroko bizitzan erantzun bizikorrak emateko elkartzen bagara kontragizartc bat sortzen ari gara. Kontragizarte hori espainolekin harremanetan eta elkartasunean zabaltzen baldin bada eta Komite Batzarretan, lantegietan eta abarretan gure hizkuntza erabiltzen baldin badugu gauza izango gara egunen batean. Jateko, produzitzeko, bizitzeko geuk sortutako kontragizarte horretan aurrera jotzeko gauza izango gara. Orduan Euskal Herria estatu independientea izan ala ez izan ez da benetako problema. Behar bada hortik pasatu beharko dugu. Ez dakit. Baina eguneroko bizitzan kontragizarte bat sortzen baldin badugu egunen batean benetako gizartea bilaka daitekc kontragizarte hori. Hau da neretzat benetako problema eta benetako zentzua.
Z.A.: Gizarte sozialistaz mintzq zara. Marxista-leninistek ere Estatuak izkutatuka direla diote. Baina praktikan besterik ikusten da, egunetik egunera indartsuago da Rusian Estatua; Txinan ere honelako zerbait gertatzen da.
Beltza: Sozialismo utopikoa oso ongi aztertu bchar dela deritzat. Gaurko gizartc kapitalista aztertzeko oso baliotsua J.i marxismoa. Marxismo-leninismoak Estatu inenperatzailea sortu duela garbi dago.Gizarte azterketari eta gizarte berriari dagokion sozialismo zientifikoa, beraz, sozialismo libertarioa da. Benetako sozialisino zientifikoa hau dela uste dut.
Gaurko pausoa ez da kapitalismotik sozialismora egiten den pausoa, kapitalismotik komunismora zuzenki egiten dena baizik. Pauso hau ez da arratsalde batean egiten, prozeso batean baizik. Komunismora doan bidea, ez halako langile estatutik eta halako historiatik, pasatzen da. Ez eta ez. Zuzenean doa.
Komunismoa sortzeko aukerarik ematen digu teknikak gaurko gizartean. Beharraren erresuma baztertu eta libertatearen erresuma sortzeko aukera benetakoa da. Egiazko tensio eginkorra hortik datorkigu. Teknika eta sozial aldetik sor daiteke gizarte komunista. Bestalde, ordea, estatuaren botereak gizonaren bizia estutzen, zapaltzen eta murrizten du. Hortik datorkigu honelako tensioa.
Nondik nora etorriko da honelako komunismoa ? Ez boterea hartzetik, boterea susntsitzetik baizik. Komunismo ikuspuntu honekin eta jendeak borrokan duen kontzientziaz boterea hartzea cz da plantcainendu zuzen, herria salbatzcko aitzakian talde batek hartzen baldin badu batez ere. Herriak boterea deuseztatzen eta bere kontragizartea sortzen du.
Aintzindari batzuk badira, noski, baina inasaren zati dira. Ez daude alde batetik -aintzindariak eta bestetik masa. Jendartean konzientzi maila desberdinak daude, alor batzutan batzuk besteak baino egokiagoak dira esan behar dena adierazteko eta egin behar dena zuzentzeko eta gidatzeko. Betebehar baterako hautatzen baldin badute norbait lán hori bukatzen zaionean bere ordezkaritza berriro utzi egin behar du. Ez dago kargu iraunkorrik. Bide honetatik gorpuzten da gizarte komunista. Buruzagien esanetara makurtzen den masa organizazio egiten baldin badugu sozialismo estatalista eta menperatzailea hezurmamitzen ari gara.
Z.A: Honelako esperientziak izan dira historian zehar: Kronstad, Ukrania, Parisko komuna eta abar. Euskal Herrian ere Biltzarre Mugimendua martxan jarria da. Hortik jotzen al duzu?
Beltza: Bai. Politikari dagokionez Batzarre Mugimenduak prefiguratzen du iraultza komunista hori. "Biltzarreen mugimendu hau umekeria da, faszismoaren garaiari dagokiona. Gizon helduak izan nahi baldin badugu alderdiren batean edo sindikaturen batean sartu behar dugu denok; botoa emateko. Gure agintariek moldatuko dute moldatu beharrezko guztia kapitalistckin" diote partidu erreformistek.
Nere iritziz hau ez da egia. Batzarrcn eta taldeen mugimenduak eratu behar ditugu, jendeak, eguncroko demokrazian,beti bere erabakiak har ditzan. Benetako gizarte komunista sortu nahi baldin badugu lantegiari eta politikari begira mugimendu demokratiko oinarritu eta eginkorrak bultzatzea ez da aski. Sexual askatasunari dagokionez, emakumearen askatasunari eta moral askatasunari dagokionez berdin e egin behar da. Eguneroko bizitza honelako zentzu askatzailez egiten baldin bada eta Batzarre mugimenduari lotzen bazaio gizarte komunista hori sortzen ari gara.
Zentzu honetan gure iraultzaile asko oso kontserbatzailea da.
Z.A: Bilbon, Barzelonan edo Madrilen bizi direnak nola denen artean erabakiak har? Kalean, etxean edo non arraio bildu behar dute?
Beltza. Hori problema faltsoa da. "Consejo de Administración" batean iraultzaile mugirnendua nola sor daitekeen galdetzea bezalaxe da. Ezin da. "Txikia polita da" esaten dute anglosajonek. Benetako neurriko atal bat, gizarte bat, izan daiteke iraultzaile, zentzu honetan. Benetako problema ez da hiri haundiarena, hauzoena baizik. Hauzoetako ordezkariak biltzeko hainbat leku bada nonahi. Jendeak zer egin ondo uler dezan lantegika, hauzoka eta herrika bildu behar du. Ordezkariek erantzukizun jakina eta aldi baterako bakarrik izango dute. Hartutako erabakien berri berehala jendeari eman behar diote eta jendeak onartzen ez baldin baditu atzera jo behar dute. Jendearen benetako ordezkari baldin badira oso gutxitan gertatuko zaie hori.
Gizonari dagokion neurriko gizartea, kontragizartea sortzea da, beraz, benetako problema.
Z.A.: Euskal Herrian honelako zerbait egin nahirik jaso dira kooperatibak.
Beltza; Nik proposatzen dudan autojestioa eta kooperatibagintza oso gauza desberdiiiak dira. Kapitalismoa erabat desegiteĀ» Jucn autojestioaz ari naiz ni. Kapitalismoaren barruan leku aukeratu bat aurkitzerik ez dut nahi nik. Produkzioaren eta merkatuaren bidez kapitalismoari egokitutako sistemarik ez dut nahi. Hortik kanpora bizitzea proposatzen dut. Nik proposatzen dudana ez da puntako elektronika lantegi bat egitea. Esate baterako, "Central Lechera"k nekazariak menperatzen ditu;kaletarrek, aldiz, uresnea erosten dute. Izugarrizko Esne Etxe bat egiteko ordez bailara bakoitzean bizpahiru egin baserritarrak bere esku dituztelarik eta erosleekin zuzenean konponduz. Hortik abiatu beharko litzateke.
Z.A.; Proposatzea ez da aski. Martxan jarri behar da.
Beltza: Dudarik ez. Eta esperientziak erakutsiko digu zer den amets hutsa eta zer den egingarri, gaurkoz. Bakoitzak bere alorrean lan egin behar du. Hau oso ulerterraza da. Baina horretarako mugatzen gaituen ideologia deuseztatu behar da. "Ekonomia oso konplikatua dela eta honelako gauza txikiak hankaz gora joaten direla eta abar" burutik kendu beharra dago. Ekonomia kapitalista oso konplikatua da, baina ekonomia berez oso erraza da. Ekonomiari etekinaren eta probetxuaren kutsu hori kentzen dioguneati ekonomia oso erraza izango da. Horrct;i rako imajinazioa eta ausartzia behar ili ra. Honelako esperientzia berriak egiteii ari diren taldeak badira Europan eta Atnc riketan. Langile borroka berriak agertzeii hasi dira. Gizartearentzat beharrezkoa dc na produzitzen hasi dira.
Jakina nik proposatzen dudan bide lio netan ez da lantegietako eguneroko arazoetarako soluziorik: segurantza, soldata et;i abarrentzat. Nik ez dut borroka hori gai tzesten eta gutxiesten, noski. Langileareti eguneroko bizitza gozatzea beharrezko.dugu. Horretarako egiten den borrok.i onartzen dut, beraz, Baina horretaz kanpo beste bide berri bat eskaintzen dut. Urrats hori ematen baldin badugu kontragizarte berri hori egiten hasiak izango gara.
Euskal Burgesiari Eta Ezker Espainolistari Ezetz
Z.A.:Zure idazlanak oso eztabaidagarriak gertatzen dira. "Acumulación primitiva o colonialismo" idatzi zenuen Gatazka 2garrenean. Gerozti "Historia del nacionalismo vasca". Orain berriz "Nacionalismo vasco eta clases sociales". Azkeneko hau oso eztabaidagarria gertatu da.
Beltza: Liburua bahiturik da eta jendeak ezin du liburu hori irakurri. Kritiken bidez baliatu behar du. Kritikak, aldiz, ez dira bat ere zuzenak. Nik esaten ez ditudan gauzak egozten dizkidate. Euskal iraultzaileei gaia ematea beste helbururik cz du liburu horrek. Euskal Herria, nazio bezala, klasetan banatua dagoela da liburuaren muina. Nazionalki eta estrategialki euskal langileria berezia dela. noski. Euskal langileriari dagokion politika egin behar dela diot bertan. Ez da euskal burgesiaren kontra idatzitako liburua. Burgesia honek daraman jokabidea salatzen dut, bide berri bat proposatuz. Langileria badela itortzen dut eta langileri horri borrokarako harma eman nahi diot.
Langileria aipatzerakoan internazionalismoa aipatzen dut. Langileriak internazionalista izan behar duela defendatzen dut, batez ere Espainiako Estatuko proletargoarekin. Euskal langileria espainola denik ez dut esan nahi horrekin.
Z.A.: Espainiarekiko loturak aipatzen ditugu beti, Ipar Euskal Herririk ez balitz bezala.
Beltza : Ipar Euskal Herria badela eta nik Euskal Herria batua nahi dudala ez dago dudarik. Baina aldiero gauza bera errepikatuz czin ihardungo dut. Euskal Herria indarrez lotu ziotela Espainiari ez dut bigarren libiiru honetan esaten, baina hori lel)cnengoan garbi esan nuen eta ondo .ii pimarratu. "Gora Euskadi Askatuta, Batua, Sozilaista eta Euskalduna" esaten ez naiz aldiero arituko. Hildo berari jarraitzen natzaio ni gaztarotik hasita.
Z.A.: Euskal burgesia zorrotz kritikatzen duzula, baina ezker espainolista ez duzula kritikatzen dio jendeak.
Beltza: Nere gain hartzen dut neure historia. 1970. urtcra aldera espainolistei gogor eraso beahr izan nien. Euskal langileria abertzale izanaz eta abertzale delako iraultzaile izan daitekela frogatu behar nuen orduan. Eztabaida izugarriak izan nituen.Gaurregun gauzak aldatu egin dira. Batetik euskal burgesiak bere burua jaso du. Talde espainolista gehienek -- edo oportunismoz edo herriak bultzata edo -autodeterminaziaren eskubidea onartu egin dute. Abertzale hildorantz doaz. Inperilismoaren eta Espainiako Oligarkiaren ordezko da euskal burgesia une honetan, bestalde. Euskal Herriari, nazio bezala ere sistema burges menperatzailea ekarriko ilio. Abertzale ikuspundutik eta abertzaleentzat idazten dut nik. Azken liburuaren helburua ez zen ezker espainolista jorratzea, euskal burgesia zirikatzea baizik. Baina BERRIAKi egindako agerpenetan ezker espainolista ere astintzen nuen. Euskal Burgesiaz esandakoak bakarrik argitara eman zituen, ordea.
Euskal langileriaren iraultza sozialaren zati nagusia problema nazionala da. Baina iraultza sozialarekin batuta
B.B. eta M.A.
19-22