argia.eus
INPRIMATU
Ikustekoa, sinesteko
Bea Salaberri @beatxo 2020ko abenduaren 17a

Etxe-aldiak eta komertzioen hesteak, dirudienez, prentsa saltegien poza egin duke. Izan ere, azken bizpahiru asteetan prentsa dendako apalategia xuhur kausitzen dut, ausa eta jakitate goseak, kontsumoaren paliatibo moduan, agortu izan balitu bezala. Hainbesteraino non behakoa lerratu eta eskua luzatu baitzaizkidan Le Chasseur Français hostokatzeko.

Egia aitortzeko, hilabetekari hau zabaltzea ez diot arrunt serendipiari zor, ezaguna zait Le Chasseur Français, zeren eta ehiztari familia batetik bainator, hainbesteraino non haur eta gazte denbora guztian gutxitan baizik ez baitugu aprobetxatu ahal izan igandeetako familia bazkaria, denak oilaskoaren itzulian bildurik, nork izterra nork hegala tira, desorduetan baitziren heltzen aitatxi, aita, anaia, kideekin tripatzeak bukatu eta aperitifa gozatu ondoan. Bego horretan detaile hori.
Horra begien parera heldu zitzaidala Pirinioetako bortuetako biztanle-ehiztari-laborari baten elkarrizketa kitzikagarria, oihartzun egin zidana luzaz.

"Selekzio naturalaren araua da nolazpait. Halabeharraren gordina. Lanjerosa da, entzutera ematen baitu patua saihestezina dela, galtzailea izatea tokatzen denean, ez dela erremediorik"

Zioena laburtuko dut. “Ehiztariok abere taldeek eskertzen gaituzte. Abere talde guztiek, izan ardi, izan basurde ala ahuntz, harrapariarekin kontatzen dute kide eri, ahul, zahar, hots epe ertainean ez bizigarrien baztertzeko. Eta kontua ez da predatzaileak identifikatzen dituela mantsoago laster egiten dutelako, urrats tipitan edo hatsanka, baizik eta taldeak ematen dituela” –elkarrizketan sentitzen da, dudarik gabe, isiltasun une bat markatu zuela, efektuaren hanpatzeko–.“Hasieran taldeak harrapariari buru egiten dio, batera, normala den bezala, gero ihes egiten du, hau ere oldar seinale bat da. Baina ororen buru, une batean, taldea immobilizatzen da eta tanpez norabidez aldatzen du, ahulak ehiztariaren meneko utziz lekuan berean”. –isilune bat markatu zukeen berriz ere segitu aitzin–. “Okerrena da, abere eriek beren burua sakrifikatzen dutela” –isilunea–. “Badakite! Abandonatzen dute berehala! Batzuetan etzanez edo tirorako agerian geldituz. Ikusi beharrekoa da, sinesteko”.

Aho biko labanaren sarraskia.

Egia da azkarra, zalua edo ozen mintzo dena gutxitan dela mehatxatua, nehork ez du horretarako ausardiarik. Selekzio naturalaren araua da nolazpait. Halabeharraren gordina. Lanjerosa da, entzutera ematen baitu patua saihestezina dela, galtzailea izatea tokatzen denean, ez dela erremediorik, jokoak eginak direla. Eskuindarren parasito sozialaren izaera azpimarratzera dator. Eta bide beretik dio taldeak ez zaitzakeela salba, borondaterik hoberenarekin ere, momentu batean elkartasuna ezina edo debaldekoa dela loteria handiaren argitan. Artaldearen kontzeptua inutila dela, kideak oro, goiz ala berant, ustel zikinak direlako. Aldi berean, proposamen lanjerosa da, hortik gutxi falta baikenuke ondokoen erratera heltzeko biktimei edo baztertuei begira: zure falta da eraso bazaituzte, aski zenuen ez han ibiltzea, zure falta da kalte egin badizute, zure jarrera ez zelako egokia, zure destinoa halakoa zelako, zure bizia porrota bada, kausitzerik ez baduzu, zure buruari baizik ez diozu zor, ahula izanagatik, ez aski abila, ez aski langilea, ezin zenuen ongi atera bizian.

Hots, denek gehiago eta gehiagotan irakurri beharko genuke Le Chasseur Français, gure buruaz ikasteko ez bada, izan dadila gogoetatzeko doia, neurtzeko ea edozein artalde edo basurde tropa baino gehiago balio ote dugun, erabakitzeko predatzailearen irakurketa bidezkoa eta egokia zaigunez. “Ikusi behar da, sinesteko”.