Fake News-en txapeldunak sorgin-ehizan

Mendebaldeak berri faltsuen aurkako gerra deklaratu du. Orain arte, gezur mediatikoak existitu izan ez balira bezala, post-egiaz hitz egiten dute nahi beste berri faltsu sortu edota hedatu dituzten NATOko estatuek, Gobernuz Kanpoko Erakundeek (GKE) eta mass-media nagusiek. Adibide ugari daude, baina agian famatuena da Irakeko lehenengo gerra justifikatzeko balio izan zuen antzezlana. Neskatila batek AEBetako Kongresuaren aurrean kontatu zuen nola soldadu irakiarrek Kuwaiteko ospitale batean sartu eta umeak inkubagailuetatik atera zituzten. Amnistia Internazionalek hildako kopurua jarri zuen lotsagabe: 312 ume. Kongresuko kideak eta iritzi publiko iparramerikarra hunkituta zegoen. Gertakaria Nazio Batuen Erakundera iritsi eta honek baimena eman zuen Irak erasotzeko.

Egun, frogatuta dago dena muntaia izan zela AEBetako esku-hartze militarra bultzatzeko. Soldadu irakiarrek ez zuten inkubagailurik lapurtu; umeen gorpurik ez zegoen eta testigantza faltsua zen. Neskatila Kuwaiteko AEBetako enbaxadorearen alaba zen. Kuwaitek esku-hartze militarra lortzeko 10,7 milioi dolar ordaindu zizkion AEBetako Harreman Publikoetako enpresa handienari.

Esku-hartze militar bat bultzatzeko, lehenik, krisi bat muntatu edota elikatzen da protagonismo mediatiko guztia emateko; ondoren, gobernuek, GKEek eta hedabideek etsaiaren liderra demonizatu egiten dute Hitlerren pare jarriz; hirugarrenik, demonizazioa etsai guztiengana zabaltzen da; eta azkenik, bihozgabekeriak salatzen dira

Esku-hartze militar bat bultzatzeko, lehenik, krisi bat muntatu edota elikatzen da protagonismo mediatiko guztia emateko; ondoren, gobernuek, GKEek eta hedabideek etsaiaren liderra demonizatu egiten dute Hitlerren pare jarriz; hirugarrenik, demonizazioa etsai guztiengana zabaltzen da; eta azkenik, bihozgabekeriak salatzen dira. Gogoratzen Alepoko neskatila hartaz? Akatsik gabe ingelesez twitteatu eta gero, ingelesez nekez hitz egiten zuena? Eta Alepoko mutil bonbardatua? Aitak esplikatu du NATOko aliatuak diren Al Nusra Fronteko (Al Qaedako) propaganda operazio baterako erabilia izan zela bere semea. Siriako esku-hartze inperialistan erabili diren manipulazio eta gezurren zerrenda luzea da, baina Kuwaiteko inkubagailuek bezala bere funtzioa bete zuten momentu zehatz batean. Libiakoek bete zuten bezala, nahiz eta bost urte beranduago Erresuma Batuko Komunen Ganberako Kanpo Harremanetarako Batzordeak onartu zituen manipulazioak.

Zergatik orain berri faltsuengatik ardura? Mendebaldeak bere ikuskera komunikatibo dominantea eta gezurren produkzioa mehatxatua ikusten duelako, bereziki sarean egia azaleratzeko aukera gehiago daudelako. Horregatik, sare sozialek, hedabideek, GKEek, Europar Batasunak eta NATOk aspaldi jarri dute martxan sorgin-ehiza Mendebaldeko gezurrak sarean salatzen dituztenen aurka. (Des)informazioaren monopolioa nahi dute biktimak erasotzaile bilakatzeko eta erasotzaileak biktima bihurtzeko.

Fake news irrigarrienetakoa izan da ustezko errusiar esku-hartzea AEBetako hauteskundeetan. Edward Snowden-ek salatu eta frogatu zuen bezala, mundu guztia zelatatzen duen herrialdean. Hedabideek hilabeteak daramatzate errusiar mamua astintzen inolako froga objektiborik gabe eta berri faltsuak zabaltzen. Tragikomediak gurean izan du inpaktua ere bai, Herbehereetako edo Frantziako hauteskundeetan errusiarrek esku hartuko zutela iragarri zen, frogarik gabe noski. Bitartean, frogak daudenean hedabideek beste alde batera begiratzen dute. Hackeatutako emailek frogatu dute Bernie Sandersen aurka tranpak egin zirela, AEBetako hauteskunde prozesua manipulatuz. Wikileaksek sarean jarri ditu 2012ko hauteskunde frantsesak espiatzeko CIAk emaniko hiru agindu. Ez da ezer berria, azken batean CNNko produktore bati kamera ezkutuarekin harrapatu berri dioten grabazioan esan duen bezala, AEBak betidanik dabil mundu osoan zehar esku-hartzen hauteskundeetan. Interesgarriagoak dira, berriz, produktoreak dioena errusiar ustezko esku-hartzeari buruz, zuzenean dio ez dagoela inolako frogarik eta egongo balitz dagoeneko filtratuta egongo litzatekeela.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


ASTEKARIA
2017ko uztailaren 23a
Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Materialismo histerikoa
Erabakimena

Balirudike dena kontrolpean dagoela, badakitela guri nola sinetsarazi edozer, ez dugula inoiz, berez, guk nahi duguna egiten. Iragarki konstante batean bizi bagina bezala, esaten dugu “aukera berdintasuna”, eta pentsatzen dugu esaten ari garela “aukera... [+]


2024-04-21 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Eraikinaren gorputza

Baltimore ibai gaineko zubiaren erorketa urte bukaerako oroimeneko irudien artean jasoko da, zubi baten erorketa ikuskizun zirraragarri eta salbuespenekoa baita. Zeren eta zubiak eta eraikinak ez dira berez erortzen, lehergailu edo artefaktu baten eztandak bat-batekotasunaren... [+]


2024-04-21 | Diana Franco
Teknologia
Indarkeriatik deskonektatu

Eremu digitalak, gizakion dinamiketatik edaten duen heinean, gizarte eredu ezberdinetan aurkitu ditzakegun antzeko arazoak ditu. Pertsonen arteko arazo asko botere kontua izan ohi da; botere arazoek indarkeria dakarte zenbaitetan. Esate baterako, indarkeria matxista.

Eremu... [+]


Eguneraketa berriak daude