Rossano Ercolini Goldman saridunak Hernanira egindako bisitan oroitarazi zuen belaunaldi berriko erraustegi seguruenaren ikur izan zela Falascaia... eta falazia izan zela. Lucca probintziako Pietrasanta 1974an jarri zuten erraustegia –Falascaia deitua–. Herriak 1.500 biztanle ditu eta denek izan dute gertukoren bat minbiziak jota.

Mobilizazio etengabeen presiopean, urteetara onartu zuten Herriko Osasun Unitateak eta Toskanako Ingurumen Babeserako Agentziak herritarrek aspaldidanik salatzen zutena. Erraustegia itxiko zela zirudienean, hango ahaldun nagusiak, Vannino Chitik, agindu zuen zaharraren ordez berria egiteko, eremu berean. 1997an ehunka herritar erraustegiaren ateetan eseri ziren sarrera galarazteko.

Ercolinik gogoratzen ditu politikarien eta osasun publikoa babesteko erakundeen promesak: “Europako sistema kontrolatuena zela, dioxina isurketak etengabe neurtzen zituelako …”. Handik urte gutxira kudeaketa TEV Veolia multinazional frantziarraren esku geratu zen: “Bitarte horretan, gutun anonimo bat iritsi zen epaitegira –boterea galdu zuen norbaitek mendekuz bidalia, inondik ere–. Gutun horrek salatu zuen emisioak kontrolatzeko sistemari software bat jarri ziotela, kopuruak hamar aldiz gutxitzen zituena –Volkswagen autoen antzera–, emaitzak baimenaren barruan egon zitezen beti”. TEVeko arduradunek 4.000 euroko isuna baino ez zuten jaso. Herritarrentzat porrota izan zen. Baina ekarri zuen garaipenik ere: erraustegiko baimena urtebete eta erdira eten egingo zela jakinarazi zuten agintariek. Gainera, ordurako labeak itzalita zeuden: ia egunerokoak ziren herritarren mobilizazioen eraginez, erraustegia praktikan 2010ean itxi egin zen.

(Estitxu Eizagirreren Garialea blogetik ekarritako testua)