Armairutik ateratzen


2015eko urriaren 11n

Lankideak kafe orduan mintzo. Halakori euskaraz egin dio betidanik erdalduntzat jotakoak. Horrelakori euskaraz erantzun diote ez dakit nongo enpresan edo badakit nongo dendan. Honelakori leihatilaren gibelean “adios” agurtzen zuenak “agur” edo “adio” egin dio bat-batean.

Nik ere badut zer kontatua. Lehengo asteburuan, fabore eske joan nintzaion herrian dugun etxearen ondoko auzoari. Atsegina da, baina gutitan jotzen dut harengana. Euskalduna da. Euskaraz egiten du seme-alabekin. Hala ere nirekin, auskalo zergatik, erdarara egiten du ihes, mintzatzen natzaion aldiro. Lehengo egunean, euskaraz ihardetsi zidan lehen aldiz 12 urtean.

Eta mikrotik makroagora. Joan den astean eman ziren aditzera Iruñeko Hizkuntza Eskolako aurre-matrikulazio datuak. Prentsako titularrei kasu egitera, aurten ere ez du etenik izan 2012tik hona matrikuletan urtez urte sumatzen den beherakadak. Ingelesa, beheiti. Frantsesa, beheiti. Orobat beheiti alemana edo italiera. Salbuespen bakarra, euskara. Ikastetxe horretan euskarazko matrikulazioek goiti egin dute lehen aldiz hainbat urtetan.

Eskoletako hurrengo matrikulazio kanpainan gertatuko denari begira jarria da bat baino gehiago. Ez bakarrik D ereduen gorakada ikusi nahi dutenen artean.

Zirtzilkeriak, beharbada, iraultza aztarrenik ez dakartzatenak. Adierazgarriak, ordea. Belarria erne eta gogoa belztu gabe duen nafar euskaldunari antzeko pasadizoak aditzen zaizkio azken hilabeteetatik hona, batez ere Iruñerrian bizi bada. Mirari tiki horiek ez dira hutsetik heldu. Maiatzaren 16ko hauteskundeetako emaitzen lurrikararen errepika xumeak.
Aspaldi errana da: haizeak nora gogoak hara. Eta haize berria dabil aspaldi honetan behialako erresuman. Nafarroan, jende mota bat, lotsak, beldurrak, axolagabekeriak edo erosokeriak bultzatuta, armairuan sarturik egon da, urte aunitzetan, euskaltasunari edo euskaltzaletasunari dagokionez. Jende hori armairutik ateratzen ari da orain, haizeak alde jotzen duenean.

“Aldaketa non da?” galdegin izan duenik bada jadanik bazterretan. Hori, Uxue Barkosek lehendakari bi hilabete egin gabe. Jende presatia, inondik ere. Oraino ez dira etorri gure ametsetako dekretu edo lege berriak. Horiek ere beharko ditugu. Bitartean, dekretu eta lege berririk gabe, aldaketa gertatzen ari da Nafarroan.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Materialismo histerikoa
"Mario Lopez" eta "Gernika"

Krimen matxistak, mediatizatzen direnean, emakumeontzat lezio bilakatu ohi dira, eta bizirik badago, biktimarentzat. Nerea Barjola ikertzaileak Alcasserko kasuaren bidez azaldu zigun hori. Eta Nagore Laffageren hilketak ere lezio astun bilakatzeko arriskua izan zuen, lezioa... [+]


2024-03-31 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Bestaldera begira

Eta arkitektoen burbuilean, krisi klimatikoaren gaineko kezka igartzen al da? Galdetu dit agroekologoak.

Eraikuntzaren sektorea CO2 emisioen portzentaje altuaren eragilea izanik, galderak zentzua badu. Naomi Klein-ek Honek dena aldatzen du liburuan kontatzen du nola hegazkin... [+]


2024-03-31 | Diana Franco
Teknologia
Gorputzaren memoria

Mekanografia ikasi baduzu, gitarra jotzen, josten edo eskuz idazten, ulertzen duzu zure gorputzak zelan memorizatzen dituen zenbait jarduera. Gorputza eta adimena modu miresgarrian daude harremanduta, bat dira. Gizakiok sortu dugun teknologia eta honek gure gorputzarekin duen... [+]


2024-03-31 | David Bou
‘La xarxa ultra’

ARGIArekin azken kolaborazioa egin nuenetik lau hilabete igaro direnean, testu honen bidez nire iritzi-artikuluei berriro heldu diet, baina azalduko dizuet zergatik alde egin dudan denboraldi honetan aldizkari maitagarri honen orrialdeetatik.

Otsailaren 20an La xarxa ultra... [+]


Eguneraketa berriak daude