Baratzea, iraultzaileena


2013ko abenduaren 08an
Baratze txikia Todmordenen, Ingalaterra. (Arg: Anita Mathas)
Baratze txikia Todmordenen, Ingalaterra. (Arg: Anita Mathas)

Ospakizun bat dela tarteko, ardo botila bat ireki dut. Ardoa Sarako baserri batean egiten dute, etxerako. Sagardo botilan sartzen dute, eta gustuz ere badu sagardoaren antza: ahoan dantzaria, alkohola labur, zur gustu arrastorik ez eta amaiera... hori bai kategoriako amaiera, egundokoa! Sagardoa bezala, mahatsaren ardoa ere gero eta gehiago egiten da etxean etxerako. Osasuna eta bizitza-kalitatea uztartzen dakienak ederki asko daki etxean egindako gaien mailaren berri.

“Ihitia” izen gurbil pimenta du Sarako baserriak, eta jaki hauta mordoa lantzen du bertan urbistondotarren sendiak: sagardoa, muztioa, sagardo ozpina, mahats ardoa, eztia, gasna, patea eta bestelako zerrikiak... Nik, tarteka, horietakoren bat dastatzeko ohorea dut; gaur, 2012ko ardo bikaina. Borgoina eta Bordele, tokitan daude!

Bakoitzaren eta haurrideen hazkurria bat da, ondo bestelakoak hurkoaren neurrimendua eta jendartearen alha. Kalitatezko bizigailu aukera eskueran izatea, eskubide beharrean, bide nekea da. Hortik baratzearen garrantzia. Baratzea da munduaren hasiera. Baratzea da gaur egun egin dezakegun gauza iraultzaile bakarra. Ia bakarra. Iraultzaileena. Lurra ukitu, lurrari esker garaian garaikoaz elikatu, jatenen benetako balioaz jabetu, nekazarien lana aintzat hartu... zenbat mesede dator bakoitzaren baratzetik. Herri baratzeena hobea da. Jendartean baratzea eginez iraultza herritarra bihurtzen da. Diruak badaki: etorkizuneko boterea elikagaien ekoizpenaren kontrolean datza. Egin ditzagun, bada, baratzeak. Baratzeak berak ekarriko ditu oilategiak, zerri-kortak, artaldeak, gaztandegiak, sagastiak, upategiak... Bizi poza.

Jabetzen ari gara, gero eta txoko gehiagotan bizi du baratzea jendeak. Todmordenen, Ingalaterran, buruargitu eta ernatu dira. Hiriko 70 berdegunetan fruitu arbolak, barazkiak, belar finak eta abar landatzen dituzte. 15.000 biztanleetatik 270 borondatezko langile gisa ari dira hilean bi goizez. Lan horren uzta edonork eskura dezake, baita turistak ere. Trenez bertara iristean ikusten den lehena baratze eta fruitu arboladi horien mapa bat da. Eta bertan idatzia “Help yourself!”, “Har ezazu!”.

2018rako erabat buruaski izateko itxaropenarekin ari dira, jo eta su eta ke.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Bestelakoak
2020-06-25 | Garazi Zabaleta
Euskal Herriko baserrietan ekoitzitako lupulu ekologikoa

Lagunarteko hizketaldi batean dauka jatorria Euskal Lupuloa proiektuak: duela zazpi bat urte garagardoa egiten zuen lagun batek bertako garagardoa benetan bertakoa izatea ezinezko zela esan zion, Euskal Herrian lupulurik ekoizten ez zelako. “Ni baserritarra naiz eta... [+]


2019-07-07 | Jakoba Errekondo
Barraskiloen eta bareen ilargia

Bart ilunabarrean bare eta barraskilo ehizera atera nintzen, aspaldiko partez. Egun argi ederraren ondoren zerua oskarbi zen, eta itxura guztien arabera ihintza polita zetorren. Hezetasun horren itxaropenarekin, gure parea, barraskiloa eta barea, paseatzera aterako zelako susmoa... [+]


2018-03-04 | Jakoba Errekondo
Hizkuntza lurretik

Nekazaritza ekologikotik harago doazen beste bide batzuk ere badira. Ekologikoak, gure gaurko egun hauetan, araudi jakin bat betetzen dutela besterik ez du esan nahi. Ohiko nekazaritza industriala edo kapitalistarekin alderatuta ikaragarrizko aurrerapausoa da, ez ordea helmuga,... [+]


2018-01-21 | Iñaki Sanz-Azkue
Antonino Pagolaren errezeta sekretua
Sagardoa eta garagardotarako lupulua nahasten direnean...

Garagardoa egiteko erabiltzen den lupulua eta sagardoa nahastean ateratzen den edaria berezia da. Zaporea, freskotasuna eta nortasuna; hiruak omen ditu. Ameriketako Estatu Batuetan eta Kanadan arrakasta handia du, eta Galizian ere atera dute halakorik, bertako sagarra eta... [+]


2017-01-15 | Iñaki Sanz-Azkue
Garagardotarako lupulua Euskal Herrian: Iragana edo etorkizuna?

Lupulua ez da edozein landare. Lupulua landare berezia da eta baditu ondo gorderiko sekretu txikiak. Izan ere, lupuluaren lore emean, barnean, ezkutatuta dago garagardo onena egiteko sekretua: lupulina. II. Mundu Gerraren ostean, Euskal Herriko baratzeetan lupuluak inguratutako... [+]


Eguneraketa berriak daude