Sumendiak kondenatuari indultua eman zionekoa

Martinika, 1902ko udaberria. Karibeko uhartean bi gertakari nabarmenek bat egin zuten: hauteskundeek eta Pelée mendiaren jarduera bolkanikoak. Sumendiaren egoera kezkagarria zen, ordurako atmosferara ke eta errauts kantitate handiak igortzen ari baitzen. Baina uharteko gobernadore Louis Mouttetentzat plebiszituak zeukan lehentasuna eta Pelée esnatu izana bere asmo elektoralak gauzatzeko oztopo gogaikarria izan zen.

Biztanleen artean izua hedatzeak, boto emaileek ihes egitea eta, ondorioz, boto galera ekar zekiokeen. Horregatik bertako egunkari bakarraren zuzendariari jarduera bolkanikoari garrantzia kentzeko eskatu zion, ahal zela, erupzio arriskua ez aipatzeko. Sumendiaren magaleko Saint-Pierre herrira eraman zuen kanpainak, eta herritarrak lasaitzen saiatu zen. Ahalegin guztiak beharbada nahikoak izango ez zirelakoan, azkenean zirt edo zarteko neurria hartu zuen: hiritik irteteko bide guztiak ixteko agindua eman zuen.

Baina gobernadorearen planak eta naturarenak ez ziren bat etorri: 1902ko maiatzaren 8an, Louis Mottet Saint-Pierrera iritsi eta biharamunean, sumendiak eztanda egin zuen.

Minutu gutxian 30.000 pertsona hil zituen erupzioak: gobernadorea bera, haren aldeko boto emaileak, oposiziokoak... Politikariari jaramonik egin gabe eta bideak itxi baino lehen ihes egitea lortu zuten apurrez gain, beste bi pertsona soil irten ziren bizirik laba eta gas uholdeak suntsitutako lurraldetik. Horietako bat lur azpiko ziega batean giltzapetutako Auguster Ciparis presoa zen. Heriotzara kondenatu zuten eta exekuzioa maiatzaren 9rako iragarri. 24 ordu lehenago, Pelée lehertu zenean, kaiola babes bihurtu zen. Naturak zigorra barkatu zion, eta gizakiek, haren boterearen lekuko izan berri, ez zuten kontra egiteko adorerik izan. Sumendiak luzatutako indultua ofizial bihurtu zuten.


ASTEKARIA
2013ko ekainaren 09a
Azoka
Kanal honetatik interesatuko zaizu: Historia
Gilen Konkistatzailearen oinordeko aberatsak

Hastings (Ingalaterra), 1066. Gilen I.a Normandiako dukearen gudarosteak Harold II.a erregearen tropak mendean hartu zituen, eta tronua eskuratu zuen. Gilen I.a Konkistatzailea 1087 urtera bitartean izan zen errege.

Normandiarren konkistaren ondorengo erregealdi horretan,... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Sabbatai Zevi mesiasaren irakaspenak

Esmirna (Turkia), 1647. Sabbatai Zevi rabinoak (1626-1676) bere burua mesias izendatu zuen. Autoizendatze horrek ez zuen une horretan oihartzunik izan. 1651n Esmirnatik egotzi zuten eta hainbat urtetan Grezian, Trazian, Palestinan eta Egipton ibili zen, noraezean. Baina 1665an... [+]


Ötziren tatuaje modernoak

1991n Alpeetan Ötziren gorpua aurkitu zutenetik, egoera oso onean kontserbatutako 5.000 urteko arrastoak ikerketa asko egiteko erabili dituzte. Hasieratik arreta eman zuten azalean zeuzkan 61 tatuajeek. Adituek uste zuten tatuaje horiek azalean ebaki txikiak eginda eta,... [+]


Eguneraketa berriak daude