Non idatzi?

Duela hainbat urte Londresen bizi zen eta izenik ezin gogora diezaiokedanez John deituko dudan idazle ingeles bat ezagutu nuen, Granadako Los Faroles kafe-koba mitikoko terraza zaharrean. John ni baino hogeita bost urte nagusiagoa zen, burusoila, zozoaren mokoa oroitarazten zuen sudurra zuen eta hainbat liburu argitaratuak zituen ordurako.

Aurkeztu gintuen lagun komunak idazle bezala anuntziatu ninduenean Johnek galdetu zidan zertaz, noiztik eta non idazten nuen. Ez dut gogoan terrazako mahaian ohiko koaderno txikia eta boligrafo zarpaila nirekin neramatzan, baina baliteke hala gertatu izana, ondo oroitzen baitut jaurti zuen esaldi kategorikoa, adinak eta esperientziak ematen zion autoritatetik: “Ezin ditut ulertu kafetegietan idazten duten idazleak. Ezin da eleberri on bat izkiriatu halako lekuan”. Eleberrigilea baitzen John, ez dut dudarik munduan barreiatutako kafe literarioetan dirdira egindako autoreen ezagutza bazuela, nahikoa eta sobera izan ere.

Dozenaka dira idazle sonatuak aterpetu dituzten kafetegi mitikoak munduan zehar. Hiri biren adibideak soilik jartzearren, Buenos Aireseko Cafe Tortoni aipa nezake, non Alfonsina Estorni, Juana de Ibarbourou edo Jose Luis Borges batu ohi ziren, edota Pariseko Deux Magots eta Café de Flore ezagun bezain estudiatuak, zeinetatik idazle eskerga iragan zen. Beharbada, garai batekoa hobea delako sentipenarekin bizi zen John, eta nahiz iraganekoen aintza errekonozitu, ez zegoen egungo idazle kafetarren alde, iruditzen baitzitzaion alferlana zela hauena, bai, behintzat, etxeko idazle langile seriosen aldean.

Makina bat ordu sartutakoa naiz kafetegietan koadrozko koaderno narrasak betetzen, gertatuak gerta, idazten jardutearen erabakiaren ondorioz. Saiatuagatik aurrerabide eskasagoa izan nuen tabernetan, alkoholaren eraginpean idatzitakoek zakarretarako bidea egiten baitute gloria unetik esnatu eta gutxira, nire kasuan, beti.

Urteak dira kafetegietan idazten ez dudala. Idazle gai berriak ibiliko dira nire lekuan. Hortik zehar irudikatzen ditut bigarren kafea ordaintzeko dirurik gabe, kikarako kondarra koilaran jaso eta hura milikatuz, literaturak berak zurrupatuak batzuk, literaturaren ideiak, bestetzuk, poeta bihurtuz lehenengoak eta poema bigarrenak. Maite ditut izakiok beren baitara barneratzen direnean. Bakartze literarioaren apologia egin nahi gabe eta bohemiaren anestesian lokartu gura gabe, bai eta idazletza ezeren gainetik ez ezeren azpitik jartzeko asmorik gabe, maite dut beren jarduna, bilaketaren jardun pribatu publiko bihurtua. Kafetegietako burrunba distrakzio amaigabez mukuru dagoen abarrotsa dateke zenbaitentzat, baina terrazen publikotasunak adoretu egiten dituenak ere badira, bizitzaren abailak kutsaturik edo.

Johnek Los Faroleseko terrazan ezagutu ninduenean nire zerbait eraman zuen berarekin eta ez zen, zehazki, bere baieztapenaren onespena izan. Nire izen euskalduna aditu orduko, idazten ari zen eleberriko protagonistari Iratxe ipiniko ziola erabaki eta hala deklaratu zidan. Pena dut haren deitura ez gogoratzea nire izeneko protagonistadun eleberria eskuratzea ezintzen baitit oraingoz, nahiz topatuko dudan egunen batean, ziur. Interesgarriena da nire izenaren prestamuak agerian utzi zuela kafetegiak eta terrazak baliagarri direla, modu batera edo bestera, bai literaturarako, bai literaturarentzat eta bai literatur egileentzat.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Materialismo histerikoa
"Mario Lopez" eta "Gernika"

Krimen matxistak, mediatizatzen direnean, emakumeontzat lezio bilakatu ohi dira, eta bizirik badago, biktimarentzat. Nerea Barjola ikertzaileak Alcasserko kasuaren bidez azaldu zigun hori. Eta Nagore Laffageren hilketak ere lezio astun bilakatzeko arriskua izan zuen, lezioa... [+]


2024-03-31 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Bestaldera begira

Eta arkitektoen burbuilean, krisi klimatikoaren gaineko kezka igartzen al da? Galdetu dit agroekologoak.

Eraikuntzaren sektorea CO2 emisioen portzentaje altuaren eragilea izanik, galderak zentzua badu. Naomi Klein-ek Honek dena aldatzen du liburuan kontatzen du nola hegazkin... [+]


2024-03-31 | Diana Franco
Teknologia
Gorputzaren memoria

Mekanografia ikasi baduzu, gitarra jotzen, josten edo eskuz idazten, ulertzen duzu zure gorputzak zelan memorizatzen dituen zenbait jarduera. Gorputza eta adimena modu miresgarrian daude harremanduta, bat dira. Gizakiok sortu dugun teknologia eta honek gure gorputzarekin duen... [+]


2024-03-31 | David Bou
‘La xarxa ultra’

ARGIArekin azken kolaborazioa egin nuenetik lau hilabete igaro direnean, testu honen bidez nire iritzi-artikuluei berriro heldu diet, baina azalduko dizuet zergatik alde egin dudan denboraldi honetan aldizkari maitagarri honen orrialdeetatik.

Otsailaren 20an La xarxa ultra... [+]


Eguneraketa berriak daude