Mihi bi


2010ko azaroaren 14an
mihi bi
wilow-CC By SA
Musikariak lanabesa, musika tresna hartu eta muturra ahoan pausatzen du, gozo. Muturraren muturra txorrotxa da, Arundo donax kanaberazko mihia du. Kanabera ahoduna da, sorbatz mindaria du, zorrotza. Haragizko mihiak kanaberazkoa miatzen du. Bi mihien punttek elkar miazkatzen dute. Neure erara esango dut: musikariaren muturreko ahoko mihiak eta musika tresnaren mutur txorrotxeko kanaberazko mihiaren ahoak elkar miazkatzen dute. Musikaren aireak eta musikariaren haizeak gero etorriko dira. Bi mihiak jarriko dira dar-dar eta dantzan, vibrato agian. Haizea aire. Musika.

Musikak eta zurak elkarrekin bizi dute historia. Makina bat loria. Dar-dar egokia sortzen duten zurak dituzte gogoko luthierrek eta instrumentugileek. Luthierrek harizko instrumentuak sortu eta konpontzen dituzte. Izen hau frantseseko luth-etik dator eta hau al-`ūd arabiarretik. Bi hitzok laut, instrumentua, adierazten dute; jatorrizko arabiarrak, ordea, esan, zura esan nahi du. Ebanista finenen artekoak dira luthier onenak. Zurginak.

Era askotako zurak erabili izan dituzte luthierren hatz iaioek. Gehienetan zur astunak, hazkunde mantsoak trinkotu dituenak gustatzen zaizkie. Urtez urte enborra osatzen duten eraztun meheak, estuak eta beta fina dutenak. Durundi berezia eransten diote nonbait aireari. Fruta-arbolen enborrak beti miretsi izan dituzte: sagarra, udarea, gerezia, intxaurra, gaztaina... Hemen nagusi ditugun asko ere bere dituzte oso: lizar, haritz, pago, ler, urki, hagin, ezpel... Astigarra, Acer campestre, izan da, hala ere, hemengo instrumentugileen kuttuna: halako soinu txikirik, halako pianorik... Gaur egun nonahiko egurrak dituzte hemen eta han lehengai: ebanoak, kokoboloa, grenadilleak, wenge, sassafras, jarrah, padauk, bubinga, kaobak... Zurginen zuhaitzen izenen musika.

Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude