Benetako Albeniz

Isaac Albeniz
Isaac Albeniz (1860-1909) konpositore eta piano-jole katalana. Haren jaiotzaren eta heriotzaren urteurrena dela eta, hainbat ekitaldi antolatu dituzte Albenizen Urtearen barruan.
Kanbo (Lapurdi), 1909ko maiatzaren 18a. Isaac Albeniz konpositore eta piano-jole katalana hil zen nefritisak jota, Iberia (1905-1909) maisulana bukatu eta hilabete gutxira. Egun  batzuk lehenago Enrique Granados adiskidea bisitan joan zitzaion, eta pianoan bien lanak jotzen aritu ziren. Hil ondoren, Albenizen alargunak Azulejos senarraren azken obra amaitzeko eskatu zion Granadosi. Eta hain ondo bete zuen eskakizuna, ezen adituentzat ere zaila baita Albenizen lana non amaitzen eta Granadosena non hasten den antzematea.

Fauré-k, Debussy-k eta Granadosek berak eskatuta, hil eta berehala Frantziako Gobernuak Ohorezko Legioaren Gurutzea eman zion Albenizi, oro har, bizirik zen bitartean, hark musikari egin zion ekarpen berritzailea merezi bezala balioetsi ez bazuten ere.
Berriki haren heriotzaren mendeurrena izan da eta berehala 150 urte beteko dira Gironan jaio zela. Horregatik Albenizen Urtea antolatu eta hainbat ekitaldi jarri dira martxan. Albenizen konposizioei merezitako balioa emateaz gain, ekimen horien bidez, bere bizitzako hainbat legenda argitu nahi izan dituzte.

Batetik, egia da Madrilgo alkate Alberto Ruiz Gallardon eta Nicolas Sarkozyren emazte ohi Cécilia Ciganer Isaac Albenizen birbilobak direla. Egia da, halaber, aitarekin oso harreman txarra izan zuela konpositoreak. Bederatzi urte zituela kontserbatorioan matrikulatu zuen, eta musika munduan gora egin zezan gehiegizko presioa egin omen zion. Aita hil zenean, “ez dugu zertan nahigabetu” idatzi zion arrebari.

Albenizek berak kontatzen zuenez, haurra zela Cadizetik Buenos Airesera itsasontzian joan zen, eta txartela pianoa jotzearen truke ordaindu ahal izan zuen. Bada, horrek ezin du egia izan, garai hartan ez baitzegoen Cadiz-Buenos Aires bidea egiten zuen ontzirik. Adituen esanetan, musikariaren espiritu erromantikoak bultzatzen zuen horrelako istorioak asmatzera, baina bere obra saltzeko modu bat ere ba omen zen. Hala ere, bere obrak modernoegiak, berritzaileegiak ziren garai hartako publiko zabalarentzat, eta Albenizek ospe handiagoa lortu zuen piano-jole moduan, sortzaile gisa baino.

Albeniz hil eta 100 urtera haren sormen lanak entzun nahi dituenak ttiki.com/7921 orrialdean ditu eskura.

Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude