EITB eta euskaldunak


2008ko azaroaren 09an
Pako Sudupe
Dani Blanco
Erakunde publikoak euskarazko telebista kate berria estreinatu duen honetan, hizkuntzen aferari heldu nahi diot. Sarri ere ez, baina maiztasun anekdotikotik harago bai, ikusten eta entzuten ari naiz euskal hiztun onak erdara kaxkarrean mintzatzen. Zer dela eta?

Erakunde publikoak gonbidatu egiten du herritar elebiduna bietan aritzera? Adeitsuki behartu? Hots, “hizkuntza bietan edo batere ez” esaten dio? Oker ez banago, erakunde publikoaren jokabide orokorra da herritar elebidunari bietan egiteko eskatzea. Orduan, galdera bat da: horrek euskararen normalizazioari laguntzen dio ala kalte egiten dio?

Beste galdera bat da: euskal herritar elebidunak nola jokatzen du? Hasteko, erakunde publikoak gonbidatutakoak interesa izan dezake bietan egiteko, baina, demagun interesa ez duela herritarrak baizik erakundeak, orduan gerta daitezkeenak, funtsean, hirutara bil litezke: 1. Herritarrak gustura onar dezake hizkuntza bietan egiteko gonbita. 2. Ez hain gogoz, edo kontra, onar dezake, eta 3. Uko egin diezaioke gonbitari, eta esan euskaraz edo batere ez, edo alderantziz, erdaraz edo batere ez.

Kasuistika orokorraren berririk ez dut. Kasuistika hori azaltzeko arrazoiak ere konplexuak izan daitezke –zenbateraino eragiten ote du euskaldunaren gutxiagotasun konplexuak: ez dudala nahi esaten badut ez dakidala pentsatuko dute; edo gonbidapena ez onartuz gero, politikoki mutur batekotzat edo bestekotzat joko duten beldurrak– baina nire iritzian: euskal hiztun onak erdara kaxkarrean aritzera gonbidaturik edo adeitsuki beharturik, erakunde publikoak bere ekarpena –ez dakit handia edo txikia– egiten dio gurean dugun hizkuntzen egoera desorekatuak bere horretan iraun dezan.

Horretaz gain, ETB2ko zenbait telesaio “betetzeko” balio dute, erdaraz gaizki hitz egiten duten “kaxero”en rolak bizirik atxikitzeko, barre lerdoak eginaraziko dituztelakoan.

Nire iritzian egungo politikak ez du hurbiltzen euskal herritar erdalduna euskal mundura. Telebista kate publikoak euskaraz egitera gonbidatu behar luke euskaldun elebiduna –azpitituluekin edo gabe–, erdaraz soilik egin nahiago duen eleaniztuna bietan egitera, eta inoiz ez behartu ezta gonbidatu ere, euskaraz bizi dena erdaraz egitera.

Politikarien erabakiak gorabehera, euskaldunok badugu otzanegiak ez izateko aukera eta kasik beharra esango nuke. Ados?

Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude