Genographic: giza migrazioak ezagutzeko bidea

2005ean national geographic society eta IBMk Genographic proiektua planteatu zutenean ondoko erako galderei erantzuna bilatu nahi zieten; gehienok ezagutzen ditugu bi edo hiru belaunaldietako arbasoak, baina orain dela 60.000 urtekoak zeintzuk izan ziren? Nola egon naiteke erlazionatuta Tibeteko andere batekin edota masai batekin?
 
Ikerketa proiektua zuzentzen duen Wells ikerlariaren arabera, gure ADNa historia liburua da eta 2010. urte bitartean 100.000 ADN lagin bildu nahi dituzte mundu osoko populazio indigenengandik; horrela garaian garaiko migrazioak eta bideak ezagutzeaz gain, pertsonen arteko antzekotasunak aurkitzen saiatuko dira.
 
Hori dela eta, ikerlariek deialdi zabala egin zioten gizateriari proiektuan laguntzeko; nola? Norberaren ADNa azaltzeko beharrezkoa dena eginez. Ondoren, ikerlariek parte hartutakoei euren ADNa zein den esango die eta baita zein beste pertsonekin duten antzekotasuna ere.
 
Zeintzuk dira proiektuan parte hartzeko eman beharreko urratsak?
 
Lehenbizi 65 euro balio duen kit-a erosi behar da; bertan DVDa, ADNrako laginak hartzeko tresnak, liburuxkak eta mapak daude. Laginak hartzeko tresnarekin txistu pixka bat hartu, poto berezian sartu eta adierazitako helbidera bidali behar da.
Ondoren laborategian aztertuko dituzte laginak, gizonenak era batean eta andereenak bestean; eta zortzi aste barru emaitzak igorriko dizkizute etxera.
 
Emaitza horietan ez zaizu adieraziko zure arbasoak hemengoak edo hangoak diren, baizik eta ezaugarri hau edo bestea zuregana iritsi den ala ez. Alabaina, ikerketa lana amaitutakoan, 2010etik aurrera, agian, norberaren zuhaitz genealogikoa ezagutzeko datu gehiago argitara emango dituzte.
 
Azterketa horretan asko zaindu nahi izan da anonimotasuna, jakina baita informazio genetikoa oso informazio garrantzitsua dela norberaren bizitzarako.
 
Orain dela gutxi hainbat berriemailek “euskaldunak desberdinak” garela azpimarratu du. Irakurritako hainbat izenbururen arabera, euskaldunak ez dakit zer garela pentsatzea bultza daiteke. Baina orain arte datu horien arabera ziurta daitekeen gauza bakarra da euskaldunak beste batzuk baino isolatuagoak bizi izan garela, eta kito!
 
Artikulu honetan azaldu dizugun proiektuan parte hartu nahi baduzu jo helbide honetara: https://www3.nationalgeographic.com/genographic/participate.html

ASTEKARIA
2008ko uztailaren 20a
Azoka
Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude