Lehen aldiz emakumea idazkari nagusi

  • Hilabete honetan egingo den LABen VII. Biltzarraren ondoren Ainhoa Etxaidek hartuko du sindikatu abertzalearen zuzendaritza, Rafa Diezen ordez. Lehen aldiz emakume bat izango da sindikatu bateko buru, bai Euskal Herrian baita Espainiako eta Frantziako Estatuan ere.
Ainhoa Etxaide LABeko idazkari nagusi berria
Ainhoa Etxaide LABeko idazkari nagusi berriaJ.U. / Argazki Press
Maiatzaren 22 eta 23an egingo du LABek VII. Biltzarra, BECen (Barakaldon). Egun horretatik aurrera Ainhoa Etxaidek ordezkatuko du Rafa Diez sindikatu abertzaleko Idazkaritza Nagusian. Horrez gain, Nazio Komiteko eta Komite Exekutiboko kideak ere aldatuko dituzte eta bi sektore berri –Soziokomunitarioa eta Osasungintza– eta hiru federazio –Zerbitzu publikoak, Zerbitzu pribatuak eta Industria– sortuko dira. Rafa Diezek, 1980ko II. Biltzarretik sindikatuaren zuzendaritzan aritu eta gero, eta 1992an Leioan egindako III. Biltzarraz geroztik koordinatzaile nagusi edo idazkari nagusi izan ondoren, utzi egingo du sindikatuko buruzagitza. Baina sindikatuan jarraituko du, gobernatze egituretatik kanpo bada ere. Ez da, ordea, kargua utziko duen bakarra izango, beste arduradun historiko batzuek ere zuzendaritza utziko baitute.

Horrenbestez, belaunaldi aldaketa gertatuko da, baina arduradunen esanetan aurrekoen jarraipena izango da; izan ere, sindikatu abertzalearen ezaugarri izan den jarduera soziopolitikoari eta ekonomikoari eutsiko diote. LABek gero eta afiliatu eta ordezkari gehiago ditu, eta bera da Euskal Herriko zazpi lurraldeetan ordezkaritza duen sindikatu bakarra.

Sindikatu soziopolitikoa

Biltzarrean onartuko den txostenaren arabera, sindikatu soziopolitiko eta klase sindikatu gisa dituen ezaugarriei eutsiko die LABek. Jarduera programatzerakoan, kontuan hartzen dute gaur egungo marko juridiko-politikoa, hura gainditzea helburu dutela, betiere. Marko horretan, hain zuzen, herria lau administraziotan banatuta dago –Espainiar Estatuko administrazioa, EAEkoa, Nafarroakoa eta Iparraldekoa– eta LABen ustez, egoera hori aldatu beharra dago. Hori dela eta, lurralde historiko bakoitzaren egoera politikoa aztertzen du txostenean eta, besteak beste, Euskal Herriak etorkizuna aukeratzeko duen eskubidea barne hartzen du.

Proiektu politiko guztiak baldintza beretan garatu ahal izatea bermatuko duen marko demokratikoaren aldeko apustua egiten du LAB sindikatuak. Adierazpen honetan agerian utzi du bere jarrera: “LABek beste Euskal Herri bat eraikitzeko proiektua defendatzen duenean, beti du buruan independentzia eta sozialismoa aldarrikatzen dituen proiektua: Euskal Estatu Sozialista”. Beraz, sindikatuak langile klasearen aldeko apustua egiten du proiektuan.

Neoliberalismoaren aurka borroka

Txostenak dio nazio askapenean aurrera egin dela, gaur egungo marko juridikoa krisi egoerara eraman dela, eta, azkenik, Euskal Herria ohartzen dela bere etorkizunaren jabe izateko eskubidea duela. “Ezin gauza bera esan, ordea, eredu ekonomiko eta sozialari dagokionez –dio txostenak–. Ezin dugu esan gaur egungo eredu ekonomiko eta soziala ahul dagoenik”. Horren erruduntzat gaur egungo erakundeak jotzen ditu; “Bruselako, Madrilgo eta Parisko politika ekonomiko, laboral eta sozialetan oinarrituta egin dute Euskal Herrian kapitalaren interesen alde eta eginkizun hori ezin hobeto betetzen dute”.

Txostenak dioenaren arabera, neoliberalismoak gero eta indar handiagoa du, eta kalte handia egiten dio klase borrokari; hala, “oso zaila zaigu erakunde politikoetan eragina izango duen erantzun bat sorraraztea”. Sindikatu abertzalearen aburuz, “euskal gobernu eta administrazio autonomikoak neoliberalismoan oinarritzen dira, eta merkatuaren mendean dauden politika publikoak sustatzen dituzte”. Horregatik, hazkunde ekonomiko handia gertatu bada ere, ez da aberastasuna behar bezala banatzen. Gizarte eredu prekarioa eta interes ekonomiko jakin batzuen baitan dagoen marko instituzionala ari dira sortzen.
Sindikalismoa aldaketa eragile

Txostenean, onartzen da LABek zailtasunak izan dituela azken lau urteotan ekintza sindikal oldarkorra aurrera eramateko. “Atzerantz goaz –diote– kapitalaren eta lanaren arteko borrokan: batetik, estrategia eta pentsaera neoliberalak langile klasea astindu duelako; eta bestetik, sindikalismoaren egoerarengatik”. “Zerbitzuen sindikalismo desideologizatu eta saldua”, etorkizunik gabea, kritikatu ondoren, horri aurre egingo dion sindikalismoaren alde egiten du LABek. Halaber, “esparru sindikal abertzalean indarrak biltzearen” aldeko apustuari eusten dio. “Horregatik –diote txostenean–, kontraesanak eta tirabirak badiren arren, sindikalismo abertzaleak bere esku du euskal langile klasearen protagonismoa indartzeko aukera, baita Euskal Herriak bizi duen aldaketa politikoan eragiteko eta patronalaren aurrean gure indar korrelazioa hobetzeko aukera ere”.
42.000 militantetik gora
Euskal Herriko zazpi lurraldeetan ordezkaritza duen euskal sindikatu bakarra da LAB. Joan den urte amaierako azken datu ofizialen arabera, 42.000 afiliatutik gora (42.133) ditu. Azken lau urteotan soilik, 7.660 afiliatu gehiago ditu; hots, afiliazioa %22,22 igo da 2003tik 2007ra. Lau urteko epe horretan, 500 ordezkari sindikal gehiago ditu LABek. Lurralde guztietan hazkundea antzekoa izan dela dio sindikatuak. Egun, 57 egoitza ditu, eta haietan 160 bat lagunek egiten dute lan.

LABek %16ko ordezkaritza du Hego Euskal Herrian. EAEn %17,12koa da, ordezkaritza handiena 50 langiletik gorako enpresetan duela esan behar bada ere. 2007. urtearen amaieran, 4.337 ordezkari zituen Hego Euskal Herrian –3.505 EAEn eta 832 Nafarroan–. Ipar Euskal Herrian, jakina, askoz ordezkaritza txikiagoa du, kontuan hartu behar baita sindikatua orain dela gutxi ezarri zela hiru lurralde horietan.

LABek nazioartean gero eta onespen handiagoa duela amaitu da Rafa Diezen agintaldia. Esaterako, 2006ko abenduaz geroztik, Munduko Federazio Sindikaleko (MFS) partaide da LAB, eta ez da, ez, testigantza hutseko onespena. Are gehiago, maiatzaren 19an eta 20an, Meatzaritza eta Metalurgia Industrien Sindikatuen Nazioarteko Biltzarra egingo da Donostian, LAB anfitrioi dela.

Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude