Begiaren eta gizentasunaren arteko harremana umeengan

  • Gehiegizko pisuak arazoak dakartza, bai pertsona helduengan eta baita umeengan ere. Esaterako, gorputz masaren indize altua eta sabelean gizentasun handia duten haurrek aldaketak izaten dituzte erretinako odol-hodietan. Eta hori gaitz kardiobaskularra izateko arrisku handiaren aurreneko seinalea izan daiteke.
Erretina
Erretina
Erretina, begi-globoaren geruzarik barrukoena, oso leku aproposa da, arrazoi ezberdinengatik, tentsio arterial altuak edo diabetesak, esate baterako, gorputzeko odol-hodietan eragiten dituzten aurreneko aldaketak ikusi ahal izateko. Horrela, hipertentsioa erretinako arteriolak estutzearekin lotu izan da, eta diabetesa, berriz, benulak zabaltzearekin. Arteria eta zain txiki horien hondatzeak eta narriadura mailak desoreka kardiobaskularrak aurreikusteko aukera ematen diete adituei, gaitzak jada agertu direnean horien larritasuna neurtzeko parada eskaintzeaz gain.

Hainbat ikerketak frogatu du, pertsona helduengan, erretinako kaltea, batetik, eta arrisku kardiobaskularreko faktore ezberdinek, bestetik, gizentasunarekin duten harremana. Hala ere, oso ikerketa gutxi egin dira harreman horiek haurtzaroan nolakoak diren ezagutzeko. Australian egin den ikerketa batek horixe ebaluatu du: nola eragiten dion gizentasunak erretinako odol-hodiei haurtzaroan.

Horretarako, sei urte inguruko 1.608 umeren datuak aztertu zituzten. Ikertzaileek gorputzeko masaren indizea, sabeleko zirkunferentziaren diametroa, gorputzaren azalera, eta bestelako faktore soziodemografikoak neurtu zituzten, gurasoek betetako galdera-sorten bidez. Eta ume guztiei begi-hondoaren argazkia egin zitzaien, beraien erretinaren egoera ebaluatzeko.

Datuak aztertu ondoren, gain-pisurik handiena zuten umeen erretinako arteriolak estuagoak zirela ikusi zuten. Gain-pisu txikiagoa zutenek baino bi mikrometro estuago, hain justu. Bestalde, ume gizenek inguru horretako benulen dilatazioa zuten. Oraingoz datu kezkagarriak dirudite, helduak direnean arrisku kardiobaskular handiagoa izateko lehenengo zantzuak izan daitezkeelako.

Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude