Abioi ekologikoa

  • Europar Batasunak (EB) 1.600 milioi euroko inbertsioa iragarri berri du Clean Sky (Zeru Garbia) proiekturako. Izenak dioen bezala, helburua inguruarekiko hobekuntzak eragingo dituzten teknologia aeronautikoak garatzea da.
Hegazkina
Hegazkina, berotegi efektua sortzen bigarren eragilea da
Garbitasuna eta zarata gutxiago lortu nahi dituzte proiektu horrekin. Adibidez, 2020 urterako isuritako karbono dioxido eta nitrogeno oxido kantitatea %40 gutxitu nahi dute, eta zarata 20 dezibeliotan jaitsi.

Horretarako, EBk Teknologia Ekimen Bateratua (ITC) plana jarri du abian. Plan horretan, EBk, industria-jabeek eta zientzialariek elkarrekin lan egingo dute. Hainbat taldek hasierako azterketak egingo dituzte eta ondoren aeronautikan garrantzi handia duten sei alorretan probatuko dira, hots, hegaletan, material arinetan, errotoretan, motorretan eta ibilbideak optimizatzeko teknologietan.
Abiazioa bigarren eragilea da berotegi efektua sortzen dutenen artean. Une honetan CO2 isurketen %3 baino ez da, baina urtero trafikoak %5 gora egiten duenez, gero eta garrantzi handiagoa izango du.


Intsektuek zerikusia izan omen zuten dinosauroak desagertzeko


Dinosauroak meteorito baten eraginez desagertu zirela orobat onartutako teoria da. Hala ere, egoera hori baliatuz intsektuek desagerpena azkartu egin zutela uste duenik bada. Nola azkartu? Hozken bidez gaixotasunak transmitituz.

Princeton Unibertsitateko George eta Roberta Poinar ikerlariek What Bugged the Dinosaurs? Insects, Disease and Death in the Cretaceous (Zerk gaixotu zituen dinosauroak? Intsektuak, gaixotasunak eta heriotza Kretazeoan) liburua argitara eman berri dute, eta bertan meteoritoekin bakarrik hain azkar ezin izan zutela dinosauroek desagertu azaldu dute, eta beste faktore batzuek, intsektuek eta loredun landareek alegia, desagerpena azkartu zutela adierazi dute.

Bi ikerlariek ez dute zalantzan jartzen meteoritoak izandako eragina, baina hainbat fosil aztertu eta gero beste faktore batzuk izan zirela uste dute. Horien artean, ziurtzat ematen dute intsektuen zeregina, gaurdaino ailegatu zaizkigun frogengatik garai hartan izugarri ugaldu zirela jakin baitakigu. Ondorioz, oso normala litzateke horien hozken bidez gaixotasunak transmititu izana.

Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude