Euskal harresia

Jakinekoa da txinatarrek 7.000 kilometroko Harresi Handia eraiki zutena mila urte luzean zehar, Mongolia eta Mantxuriako nomaden inbasioa ekiditeko. Ez da horren jakina, ordea, eraikuntza hark –hainbat aldiz baliabide publikoak ahitu arren eta nekazarien protestak eragin– ez zuena ezertarako balio izan, azkenean 600.000 mantxuren gudarosteak harresia gurutzatu baitzuen eta ia hirurehun urtez Pekinen agintzen amaitu... harresi barruan bertan alegia.

Harresiaren mitologia kementsuak zernahitarako balio dezake baina sekula ez dugu jakin ahal izango zein izan ote zitekeen Txinaren nondik norakoa, harresia egiteko behar izan ziren milioika lanordu, kontaezinezko harri-tonak eta hogeita hamabost belaunaldiren ahalegin eskerga jendearen prestakuntzan eta ongizatezko gizartean inbertitu izan balira.

Auskalo euskal harresiaren mitologiak ondorio onuragarririk erakarriko ote duen noizbait, baina behingoz harresiak eraikitzeari utziko bagenio eta gure ahalmen soilez baliatzeari ekin? Eta askatasuna aldarrikatu beharrean, dagoeneko dugun menpekotasunik ezaz jabetuko bagina eta buruaren jabe garen neurrian ekin eta jarrai?

Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude