Hamarretik bederatzik ez du ezagutzen bere GMIa

  • Ekuazio matematiko sinple bat izan daiteke konponbidea, gainpisua izan eta arazo horren berri ez dakiten pertsonentzat. Medikuek ezinbesteko parametrotzat jotzen dute Gorputz Masa-Indizea (GMI). Biztanleen %7 baino ez dira, ordea, indize horren berri dutenak.
GMI indizeak –pertsonaren pisua kilotan zati altuera metrotan ber bi– pertsona bakoitzaren gorputz-egoera adierazten du nolabait esateko. 1,70 metro luze eta 82 kilo pisatzen dituen gizonezkoaren GMIa kalkulatzea oso erraza da: 82/(1,70)2= 28,37. Baita 1,63 m eta 60 kiloko emakumearena ere: 60/(1,63)2= 22,59.

Loditasuna ikertzeko Elkartearen arabera, GMI indizearen barruan hainbat maila bereiz daitezke: 18,5etik behera dagoenean pertsona horren pisua ez da aski; 18,5etik 24,9ra bitarteko GMIek pisu normala adierazten dute. 25etik 26,9ra bitartean, GMI indizeak lehen mailako gainpisua adierazten du, eta 27tik 29,9ra bitartean, berriz, bigarren mailako gainpisua; 30etik gorako indizeak loditasuna adieraziko luke. Horraino zifra hotzak. Eta balorazioari dagokionez, zer?

Adituek diotenez, 25etik gorako GMI indizea duen edozein pertsonak medikuarengana jo beharko luke, argaltzeko laguntza eske. Eskura ditugun azken datuen arabera, 25-60 urte bitarteko hiritarren %39k 25eko indizea gainditzen du –gainpisua du– eta beste %15ek loditasuna du. Horrek esan nahi du pertsona helduen erdiak, gutxienez, arazoak dituela pisuarekin. Gainera jendeen GMIak gorantz egiten jarraitzen du, etengabe, azken urteotan; bereziki umetan eta adineko pertsonetan.

Arazoaren konponbidea ez dago komunikabideetan egunetik egunera agertzen diren metodo bitxietan –alkatxofaren dieta, adibidez, edo han-hemen iragartzen diren sasi-dieta zein baino zein kapritxosoagoak–, medikuen eskuetan jartzean baizik. Ariketa fisikoa, elikadura orekatua eta bizi-ohitura osasungarriak, horra hor pisu egokia lortzeko errezetarik onenak.

Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude