Lurrazpian, uste baino ur gehiago...
- Washington unibertsitateko Michael E. Wysession eta Californiako (AEB) unibertsitateko Jesse Lawrence ikerlariek 600.000 sismogrametako 80.000 uhin aztertu ondoren, gutxienez ozeano artiarren bolumena duen ur eremua topatu dute Asia lurrazpian.
Sismologoek Lurraren barnekoa ezagutzeko orain arte erabiltzen zuten metodoa uhin sismikoen abiaduran oinarritzen zen, baina metodo horrekin ezinezkoa da osagaien eta tenperaturaren aldaketak detektatzea.
Gero eta indar gehiago hartzen ari da Wysessionek erabiltzen duen metodoa, hots, iturriekiko uhinek duten moteltzea ikertzean oinarritzen dena. Hitz arruntekin esanda hona hemen sistema hori ulertzeko balio duen adibidea: mahai baten erdian mailuaz joz gero uhinak ertzetaraino ailegatuko dira, baina ez dira mailuaren inguruan diren bezain indartsuak izango; horrela mahaiaren erdialdean dagoen objektu bat erori egin daiteke, baina ertzean jarrita objektu hori ez da eroriko. Moteltzea eremuaren zurruntasunaren araberakoa izaten da, beraz, ura –edo beste elementuren bat– dagoen adierazi dezake.
Joxerra Aizpurua Sarasola
2007ko apirilaren 08a
Ikerketa hori hasi aurretik, Lurraren azpian, 1200tik 1400 km-ra bitartean, ozeano-zoru hotz bat ote zegoen susmoa zuten zientzialariek. Orain arte, ordea, ez zen inoiz ere ozeano hori bazenik frogatu. Bi ikerlari estatubatuarrek frogatu ez ezik neurtu ere egin dute ur eremu horren luze-laburra. Orain badakigu zorua eta bertan dagoen ura beherantz doazela eta behera joan ahala berotu egiten dela; beroketa horren poderioz zoruko ura lurrindu eta gorantz egiten du arestian aipatu lurrazpiko itsasoa sortuz.
AEBetako bi ikerlari taldek, elkarlanean, saguek koloreak ikustea lortu dute. Primateak dira ugaztunen artean koloreak ikus ditzaketenak urdina, gorria eta berdea nahastuz, baina aipatu ikerlariek frogatu dutenez, nahikoa da saguen gene-multzoan giza gene bat txertatzea saguek koloreak ikusi ahal izateko.
Aurrez saguen garuna ez dago prestatua koloreak bereiztu ahal izateko baina giza genea txertatuta, ikusi ahal izateko garunean behar diren nerbio-konexioak sortu egiten dira.
Ikerketa horren bidez, ugaztunen garunak duen moldatzeko ahalmena frogatu nahi izan dute. Agerian geratu da aldaketa genetikoetara egokitzeko gaitasuna duela garunak.
Giza gene bati esker, saguak koloreak ikus ditzake
AEBetako bi ikerlari taldek, elkarlanean, saguek koloreak ikustea lortu dute. Primateak dira ugaztunen artean koloreak ikus ditzaketenak urdina, gorria eta berdea nahastuz, baina aipatu ikerlariek frogatu dutenez, nahikoa da saguen gene-multzoan giza gene bat txertatzea saguek koloreak ikusi ahal izateko.
Aurrez saguen garuna ez dago prestatua koloreak bereiztu ahal izateko baina giza genea txertatuta, ikusi ahal izateko garunean behar diren nerbio-konexioak sortu egiten dira.
Ikerketa horren bidez, ugaztunen garunak duen moldatzeko ahalmena frogatu nahi izan dute. Agerian geratu da aldaketa genetikoetara egokitzeko gaitasuna duela garunak.