Eskerrona?


2007ko urtarrilaren 07an
Joan den asteazkenean, Frantziako Nazio Asanbladak »zein da garrantzizkoagoa: Frantziako, Nazio ala Asanblada?-, beste hizkuntza batzuen artean, euskara ofizialki errekonozitzeko konstituzioa aldatzeko parlamentu-ekimen bat atzera bota du. Arrazoiak bi: frantziar herriaren batasuna erasotzea eta arrisku komunitarista.

Kaledonia Berriko hautesle zentzuaz ari omen zirelarik, diputatu batzuek Frantziako Konstituzioko 2. artikuluan hizkuntza erregionalen existentzia ere gehitu nahi izan zuten, baina hara non, Gobernuaren izenean, eta nork, Itsas Gaindiko ministroak, François Baroinek, ezetza eskatu eta lortu. Erreformaren bidez, ekimenaren sustatzaileen asmoa Frantziak Europako Hizkuntz Gutxituen Gutuna sinatzea zen. Turkiarekin batera Frantzia da Gutuna sinatu ez duen estatu bakarra. Zenbat paradoxa gertakari hain xumean. Alde batetik, Kaledonia Berriko erreferenduma irabazteko duela hogei bat urte Kaledonia birpopulatu egin zuten frantziarrek, orain ere erroldan makina bat tranpa egingo dute eta, besteak beste, seguruenik, bertako hizkuntzak ere ez dituzte ofizial bihurtuko. Bestetik, Frantzia eta Turkia, hain ezberdin eta hain berdin. Frantziak Turkiari Europako Batasunean sartzen utzi ez bere musulmantasunak Europako oinarrizko kristautasuna erasotzen duelako. Biek bat egiten dute ordea, estatuan dagozkien gainontzeko hizkuntzak ukatzean.

Herriaren batasuna eta lege berdintasuna dira, antza, frantziarrek babestu gura dituzten printzipioak. Eta gauza guztien gainetik arrisku komunitaristak saihestu. Logika honen arabera, badirudi, arriskuak, ez direla gizakion jokabidearen ondorioak hizkuntzenak baino, baina ez hizkuntza guztienak, estatua ez dutenena baino ez. Sekula ez dut uste izan hizkuntza bakoitzak mundu ikuskera propioa duenik, baina ez nekiena zen hizkuntza gutxituak, existitzeagatik bakarrik, arriskutsuak direnik eta gainera komunitaristak.

Frantziako Gobernuak teoria hau landu ondoren, jakitera eman beharko liguke, hizkuntza gutxituen kontraindikazioak ezagutu barik, birus komunitarista inokulatuz, geure burua auto-kaltetzen ari garelako. Euskara abandonatuz, frantsesa mintzatzera pasatuko bagina, ordea, osasuna berehala errekuperatuko genuke, bat-batean askeak eta berdintzaileak bilakatuz. Zelako aukera galtzen ari garen frantziar ez izateagatik. Gure eskerronik beroena eman beharko genieke frantziar gobernuko kideei gure kontzientzia okerra argitzeagatik. Prozesu batzuk aurrera egin ezinik eta beste batzuk betiko moduan. Nazio okerra aukeratzeak zelako zoritxarrak dakartzan! Hau bizitza, beti okertuta bizi behar!


Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude