argia.eus
INPRIMATU
Ponseti metodoa, hanka okerrak zuzentzeko
Jabier Agirre 2006ko martxoaren 12a

Hanka okerrak zuzentzeko metodo erraz bezain zorrotza da Ponseti izenekoa: eskuz egindako manipulazioen bidez eta igeltsua jarriz, batere minik eta orbainik eragin gabe eta helduaroan arazoak edo ondorio txarrak saihestuz, nahiko arrakasta lortu du azken urteotan. Bartzelonako Sant Joan de Déu haur-ospitalea da erreferentziako zentroa Espainian, bertan tratatu baitituzte Europako umerik gehien metodo hori erabiliz.

Oin zanboa edo ekinobaroa -horixe da hanka okerraren izen teknikoa- sortzetiko malformazioa da, oineko hezurrei, muskuluei, tendoiei eta odol-hodiei erasaten diena. Gaitzaren eraginez, oina barrurantz edo beherantz okertu eta zurrundu egiten da. 1.000 umetik batean agertzen da, eta oin zanboa hanka bakarrean edo bietan azal daiteke; gaitza arina izatetik -oina nahiko malgua da oraindik-, larria edo gogorra izatera irits daiteke -oina ia erabat zurruntzen da-. Mutikoetan nesketan baino bi aldiz gehiagotan agertzen da.

Arrazoi zehatza ez da oraindik ondo ezagutzen, baina faktore genetikoek eta baita ingurumenekoek ere parte hartzen dutela uste dute adituek. Metodoaren asmatzailea den Ponseti doktoreak dioenez, "deformitatea oinaren hazkunde bizkorreko fasean gertatzen da. Eta bete-beteko garapenean dagoen oina okertu egiten da haurdunaldiaren bigarren hiruhilekoan".

Arrisku-faktore nagusien artean familian egon diren oin zanboaren aurrekinak, eta fetuak amaren umetokiaren barruan hartutako jarrerak aipatzen dira; eta, noski, baita arantza bikoitza edo garuneko paralisia bezalako gaitz neuromuskularrak edukitzea ere. Alderdi genetikoari dagokionez, hanka okerrak eragiten dituzten geneak umetoki barruan hasi -12-20 aste bitartean- eta umeak 3-5 urte dituen arte aritu daitezke beren kaltea eragiten.