Eusko Jaurlaritzaren agindua betez, Eurogap marketin etxeak herri kirolen inguruan galdetze lana egin berri du, geure-geureak diren joko eta kirolen egoera zehazteko asmotan.
Ondorioetara iristeko bidean, herri kiroletatik gertu samar dabiltzanak hartu, elkarrizketatu eta galbahetik pasatako bakar batzuk bildu dituzte, nork bere iritzia eman dezan. Kirolariek, federazioetako arduradunek eta kirol informazioa jarraitzen duten kazetariek galderei erantzun diete eta irtenbideak proposatu, irtenbiderik ikusiz gero, jakina.
Azterketak hainbat ondorio utzi du denentzat: Herri kirolari, gaur eta hemen, gaixo itxura eta usaina dario.
Aizkolaritza: hiltzear. Begira, bestela, Durangon jokatu berri den Euskal Herriko aizkolari txapelketako parte-hartzaileen adinari, eta erdibitu beharreko hamabi enborrak erdibitzen zenbat denbora behar izan zuen irabazleak. Atzetik datozenak, gutxi, eta ez da harritzekoa, pagoak duen prezioarekin. Globalizazioa globalizazio, nazioarte mailan apenas ezer.
Harri-jasotzea: plantan, baina zaintzapean. Hobetotxo, baina hau ere ondo ez. Indartsu datozen harri-jasotzaile gazteen zain egon beharko da. Dozena-erdi baten erdia dira, baina itxaropenik ez da galdu behar oraindik, nagusiak indartsu daudelako. Merkexeagoa izateak ere laguntzen du.
Sega: zainketa berezien gelan. Nazioarteko lehiak erakutsita, txukuntasuna eta lan motzagoak bultzatu dira, eta kirolariak onartu ditu. Dena den, horrek eta noizean behineko apustu entzutetsu batek ez ditu segak zorroztuko.
Iparraldeko jokoak: segalarien alboko ohean. Orga, lasto altxatzea, ingudea, zaku lasterketa eta, hauekin batera, txingak eta trontza. Urtean behin txapelketatxo bat, herrialdeen arteko lehia, erakustaldiren bat, eta kito. Ezin jakin betiko gaixorik dauden ala ez, bizirik dauden ere ez da segurua eta.
Sokatira: egoera erabat berezian. Nazioarteko federazioak euskal tiralarien eskubideak ez onartzea erabaki politikoa izan da, eta duela hogei urte baino egoera okerragoan gaude. Bai lurrean nola goma gainean. Bertako txapelketa, hainbat ahalegin lauko taldeak antolatuta... Baina kasu askotan ilusio falta handia dago, nazioartean ezin dutelako euren maila eman.
Harri-zulaketa: zer? Eta gizon probak? Horrelakorik ere ba al da, ba? Enkarterrien inguruan lehenak eta auskalo non bigarrenak urteroko txapelketa, eta askoz gehiago ez.
Idi probek eurentzat bakarrik behar dute horrelako orri bat: kirola ala ez?
Beraz, erietxea kasik betea. Batzuk plantan, besteak larrialdietan, eta bakarren bat ilusioaren makinari lotuta, bizirik iraungo badu.
Baina garbi dago ohean dagoenari gizarajoa deituta ez zaiola askorik lagunduko, eta hona hemen elkarrizketatuek proposatutako sendabideren batzuk.
Hiru eremutan mailakatu beharko litzateke kirolerako ibilbidea.
- Ikastetxeetan hasi. Materiala egokitu umeak jolasean aritu daitezen.
- Eskualdeka, herri kirol eskolak sortu, jolasean zaletu diren horiek norekin bildu eta nork erakutsi izan dezaten.
- Federazioek txapelketak antolatu, kirolari hasi berriak bere maila eman dezan, eta gainontzekoekin indarrak neurtu ditzan.
Beharrezko ikusten da komunikabideek ere arreta handiagoa jar diezaioten gaiari, ekitaldien berri izateko jokatu aurretik, eta emaitzen berri gero. Gainera, egungo teknologien bidez, kirolari eta zaleen arteko komunikazioa bultza daiteke.
Egutegi zehatza osatzea ere ez litzateke txarra izango. Horrela, ez litzateke gertatuko bi ekitaldi garrantzitsu egun berean antolatzea, eta herriren batean norbaitek zerbait antolatu nahiko balu, egutegian begiratzea aski luke zein data komeni zaion jakiteko. Jakina, ez da lan erraza, azken uneko irtenbideak asko direlako, eta, besteak beste, ez dagoelako jakiterik Larraitzen hurrengo abuztuan belarra nahikoa izango den ala ez.
Eurogap-ek laster jarriko ditu dotore-dotore ondorioak lana agindu diotenen eskuetan. Hortik aurrera, zain egon behar. Benetan kezkaturik badaude eta hurrengo urteetarako irtenbideak topatu nahi badituzte, badute nondik hasi eta zer egin. Bakoitzak geure ahalegintxoa egiten ez badugu, laster gara hil-kanpaiei adi.