Nahiko berandu, 15 urterekin, hasi zen korrika. Neska urduria zen eta lasaitu beharrak bultzatuta hasi omen zen. Lagun batek aupatuta talde batean sartu zen; taldeko lehenengo neska korrikalaria zen. Hasieran kosta egin zitzaion eroso sentitzea, nerabezaroan zegoen eta prestatze-saioetan sarritan egiten zuen piper. Etxean guztien babesa jaso zuen. Konturatu gabe ia, gaur egun entrenatzaile duen Txumai Fernandez eredu bihurtu zuen. Pazientzia handia izan omen du eta haren irakasle sen onari esker jarraitzen du kontu honetan. Bere bizimodua errespetatu eta errendimendura eraman du.

Aldaketa gertatu da noski, baina federazioen eta bestelakoen egitura gizonezkoena da oraindik. Osasunari eta itxura fisikoari eusteko emakumeak kirolera jo du. Taldean bilatzen du babesa baina lehiarako sena badu, eta ahalmena ere bai. Ni hasieran lotsatuta aritzen nintzen, ezkutuko kaleetan, ilun zenean eta ahal zela jendeak ez ikusteko moduan. Leku isolatuetan. Mutilekin bakarrik aritzea gogorra egin zitzaidan hasieran. Orain aldaketa handia gertatu da, hezkuntzan emakumea eta gizona maila berean daudela ikasten dute haurrek eta ohitu egin gara emakumeak kirola egiten ikusten. Dena den, inoiz gertatu izan zait neska naizela ohartu eta mutilen batek aldamenetik igaro eta abiada orduan bizkortzea.

15-16 urterekin uzten dute. Kirolak ez daude emakumeentzat egituratuta, horregatik, orain, kiroldegi barruan egiteko kiroletan aritzen dira asko. Aisialdiko jarduerak dira, ez da errendimendua. Partaidetza motako kirola da, nesken ohiturazko ezaugarriekin bat datorrena. Errendimenduak sakrifizioa dakar berarekin eta hori ez dator nesken "ohiturazko" ezaugarriekin bat. Emakumeak ez du orain arte kirol kulturarik izan.

Bai, diskriminazio positiboa ere badago. Komunikabide batzuek lan handia egiten dute emakume-ereduak sortzen. Emakumea-kirola binomioa gero eta arruntagoa da. Hala ere, generoaren araberako bereizketa oso da agerikoa. Ordutegi, esparru, material txarrena beti da emakumeentzat. Sariak ere askotan ezberdinak izaten dira egindako lasterketa bera izan arren. Berriak ematerakoan esaterako, titular, argazki eta abarretan gizonezkoa da protagonista, letra larriz ageri dira gizonen izenak, txikiz emakumeenak. Gainerakoa berdina da, lehiaketa bera, esfortzua... Ildo horretan, lan handia dago egiteko baina egia da lehen baino askoz hobeto gaudela.

Bizitzeko modu bat da, urduritasuna kanporatzen laguntzen dit. Gainera hasierako beldur eta lotsak gaindituta bizitzako beste arloetan berdin jokatzen ikasi dut, lanean, lagun artean, nire izaera gogortu eta aurrera egiten. Saiatzea da gakoa eta niretzat saria ikaragarria da, lasterketetan lortzen dudan garaikurra baino gehiago nire buruarekin sentitzen dudan asetasuna da garrantzitsuagoa. Hala ere nire lehentasuna lana da, ahalegin handia egin ostean lortutako postua daukat eta ordu asko egiten ditut.

Bai, lana ere gizonezkoen mundua da oraindik. Teknikari diharduten emakumezkoei baino gizonezkoei errazago onartzen zaizkie hutsak. Irakaskuntzan ez nuen horrenbeste nabaritu. Teknikari lanean kirol politika osoa kudeatu behar dugu eta gizonezkoen mundua da oraindik. Tratuan ere batzuetan antzematen da. Nire kasuan kontrako bi egoera bizi izan ditut, mutilekin ikaragarri ikasi dut, hala lanean nola kirolean, aurrera egiten eta nire lotsak alde batera uzten erakutsi didate. Beste alde batetik, horrek guztiak hasieran sortzen duen mina, beldurra eta lana daude.

Ni lehiatzaile txarra nintzen eta aisialdiko jarduera gisa egin nahi nuen korrika. Buruari gogor egin eta orain errendimenduan nago. Gustatzen zaidalako egiten dut baina maila ona lortzean etekina ateratzea da helburua. Hori da errendimendua.

Ereduak beti daude eta azkenean ez diet erreparatzen. Kirolean jarduten duten neska gazteek ematen didate arreta. Emakumetu eta kirola egiten ikusteak asko pozten nau.

Mutilekin entrenatzen hasi nintzenean txandala goitik behera lotuta ateratzen nintzen. Galtza motzak? Ezta pentsatu ere!