Herri txikietako jai handiak


2004ko abuztuaren 01an
Herri eta hiri ertain eta handietako udako festetan buleria buleria eta antzeko udako kantuen erritmoak nagusi badira ere, bada beste festa zirkuitu bat non kantu latino horien artean euskal country musikak tarte handia hartzen duen. Oraindik ere musika zintetan saltzen den paraje bakanak badira. Eta euskal countrya izena ezarri diogun horri beharbada bi abizen gehitu behar genizkioke: Epelde eta Larrañaga.

Epelde eta Larrañaga gaur egungo euskal musikaren salmentetan top zerrendaren gailurreko postuetan daude. Biak ere aspaldi trikitian ala bertsotan herriz herri ari direnak dira eta, badirudi, urteak joan urteak etorri, beraien unerik gozoenean daudela. Elkarren ondoan izeneko lehendabiziko diskoarekin 5.000 ale saldu zituzten eta iazko Noiz arte bigarrenarekin 12.000 ale saltzea erdietsi zuten. Euskal giroko herri askotan, Kupela kupela dantzatuz pasa zen uda. Biak ere gaur egungo euskal musikan lortzen oso zailak diren zifrak dira. Udako agenda ere topera dute eta Euskal Herriko mendi arteko udako festen berri ondo aski dakite. Angel Larrañaga izan dugu solaskide. Solasgai, herri txikietako festak.

Altzo, Uztegi, Goiatz, Bidegain, Azkaine, Arano, Amezketa, Iturriotz, San Pelaio, Aia, Uharte, Atxondo... dira beste askoren artean Larrañagak aipatu dizkigun erromeria eta festa lekuetako batzuk. Gehienak aldapa eta sigi-saga ugariren ostean iritsi beharreko lekuak dira. Larrañagaren ustez, oro har herri txiki horietako jaien garairik txarrenak pasa dira, "herri askotan nabaritu dugu garai bateko baxualditik irteten ari direla, berriz ere jendea hurbiltzen ari dela". Izan ere, gazteak dira nagusiki beraiek taldearekin eskaintzen duten erromeriara hurbiltzen direnak. "Pozgarria da gure musikarekin hainbeste gazte jende plazan ikustea. Baxualdi luzean izan diren zenbait lekutara joan dira azkenaldian eta jendea erruz hurbildu dela ikusita, antolatzaileen esker ona ere jaso dute. "Azken urteetan herriko jaiek behera nola egiten zuten ikusi ondoren, gauzak behar bezala eskainiz gero, formularekin asmatuz gero, jendeak erantzun duela ikusi dute leku batean baino gehiagotan". Izan ere, herri txiki horietan festa giroa piztu dadin, ezinbestekotzat jotzen du Larrañagak antolatzaileen aldetik ahalegin bat egitea, jendea bildu dadin. "Gu izaten garen lekuetan herri bazkariak eta afariak izaten dira. Horiei esker herritarrek etxetik ateratzeko aitzakia dute, elkartzeko eta festa giroan elkarrekin egoteko formula ona da hori". Larrañagaren ustez, "Festa bizitzeko moduak eskaini behar zaizkio. behin hori lortuta askoz ere samurragoa da arratsalde ala gau aldera festa giroa lortzea". Epelde eta Larrañaga beren doinuekin ibiltzen diren lekuetako festa eredua ez dago orain dela 50 urteko eredutik urrun. «Herri kirolak, bertsolariak eta erromeria hor izaten dira gehienetan, orain tartean bestelakoak ere sartzen diren arren". Dena den, alderik handiena gizartearen eraldaketak ekarri du festa hauetara ere. "Garai batean gauza gutxi izaten zen, jendea festa goseak egoten zen eta auzoko denak hantxe elkartzen ziren". Orduan, ez zegoen batetik bestera mugitzeko gaur egun dagoen azpiegiturarik ere. "Urrategi, Arrate... Oinez joan eta etorri ohi ginen. Igual zapata kaxan oilasko errea sartu eta martxa! lehen festa gutxiago egiten zen urtean, ez zegoen hainbeste herrietara mugitzeko oraingo aukerarik ere eta herriko jaiak edo auzokoak zirenean hantxe, topera zukutzen genituen!". Gauza bat ba omen da gehiegi aldatu ez dena, orduan bezala orain ere "oso giro euskalduneko herriak dira gu joan ohi garen gehienak".

Gogoan ditu jai horietako batzuetan sortutako une bereziak ere, "iaz Aranon kalejira jotzen hasi ginen, tabernaz taberna, herriko kaleetan zehar. Pixkanaka, gazte jendea inguratu zitzaigun, azkenean talde handia elkartzeraino. Tabernetan nik ere bertso batzuk tartekatzen nituen eta sekulako festa giroa sortu zen. Gaur egun lortzen zaila den jai giro horietakoa izan zen".

Larrañagak ez du etorkizuna beltz ikusten. "Zenbait herritan gero eta gazte jende gehiago biltzen da, ikusten da gazteak maite dituela festa modu horiek". Horra hor, beraz, abuztuan jairik jai ibiltzeko beste giro bat, ezagutzen duenarentzat betikoa, ezagutzen ez duenarentzat, ordea, berria izan daitekeena.


Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude