argia.eus
INPRIMATU
Makina bat kontu
Joxerra Aizpurua Sarasola 2004ko uztailaren 11


Euliek zapore mikatza ezagutzen dute
Eulietan mihiaren papera betetzen duen organoaren zentzu-mapa egin berri da lehen aldiz. Badirudi organo honek hobe bereizten dituela zapore mikatzak ugaztunen mihiak baino. Zientzialarien arabera, informazio hau oso erabilgarria izan daiteke plagen aurka ekiteko.
Duke University Medical Center-eko ikerlarien arabera, eulien organo berezi hau ezpain itxurako zelula iletsuez osaturik dago eta jaki gozo zein mikatzen aurrean erreakzionatzen du, gizakiaren mihiaren zelulek egiten duten antzera.
Ugaztun desberdinek mikaztasunarekiko erreakzionatzeko dituzten zelulak oso antzekoak dira, baina euliek hargailu diferente gehiago dituzte. Hargailuek proteinak detektatu eta seinaleak garuneko nerbio-zeluletara bidaltzen dituzte eta hauek zapore hau ala bestea sortzen dute.
Genetika irakasle den Hubert Amrein-en arabera, zapore-zelulen egitura berezi honen eraginez, intsektuek gizakiak baino zapore mikatz gehiago bereiz ditzakete.
Hau ez da kasualitatea, zapore mikatza beti zapore txarreko jakiekin edo pozoiarekin lotzen baita, beraz, euliek bereiz ditzakete jaki onena edozein jaki-multzotatik. Honela, jarri hainbat sagar ustel elkarrekin bakterio desberdinekin infektaturik, eta eulia kalte gutxien egingo dionaren gainean jarriko da.

3D irudiak konprimituta
Kaliforniako University of Sothern-eko zientzialari batek hiru dimentsioko irudiak konprimatzeko algoritmo bat sortu du. Artxibo hauek erabiltzen dira, adibidez, animazioetan, bideojokoetan eta ordenadoreko aplikazio grafikoetan.
Argazkia, soinua eta bideoa nahikoa ongi konprimitzea lortu bada ere, orain arte ez da gauza bera gertatu hiru dimentsioko artxiboekin.
Desbrun ikerlariak, beste kolaboratzaile batzuekin batera, VSA deituriko teknika lortu du eta honekin sare sinplifikatuak lortzen dira. Teknika berri hau garai onean dator, industria informatikoak honen gero eta premia handiagoa baitauka. Adibidez, saltzaileek beren web-orrietan produktuak hainbat angelutik ikustea behar dute. Zer esanik ez museo birtualetan edo bideojokoetan.
Teknika honek lehen frogetan emaitza onak eman ditu eta badirudi etorkizun hurbilean hobekuntza nabariak egiterik egongo dela.