«Hiri bat literaturan. Literatura baten hiria» diozu. Arrazoia?
Ez da hitz joko hutsa. Euskal literaturaren borroka, urtetan eta urtetan, menditik kalera egin beharra izan da. Kaletartu nahi genuen, literatura urbano eta moderno bat egin, XX. mendeari zegozkion kezkekin eta urradurekin. Eta hori Donostian gertatu da, Donostiak duen geografia bereziari esker, baina baita bere biztanle euskaldunei esker ere.
Antologiako egile guztiak ez dira donostiarrak...
Ez. Izen batzuk bakarrik aipatzeagatik, Emeterio Arrese, Pako Aristi, Jimu Iturralde, Martin Ugalde, Xabier Montoia, Rafa Egiguren, Andu Lertxundi, Orixe... ez ziren donostiarrak, baina Donostia hartu zuten kokaleku eta fikzioa garatzeko hiri bezala.
Zer du, bada, Donostiak hori gertatzeko?
Donostia eta euskara lotura natural bat da. Kardaberazen «Euskeraren berri onak» liburuan -eta zenbait mende egiten ari gara atzera- bi diskurtso desberdinen eredua azaltzen da: andre bermeotarrarena da bat, eta andre donostiarrarena bestea. Beraz, Donostiak bazeukan eredu linguistiko bat Euskal Herriari erakusteko modukoa, berezia, graziaduna eta euskararen baliabide guztiak erabiltzen zituena. Geroztik hori ez da eten. Hiri honen kontzientzia euskaraz garatu da neurri handi batean. Jakina, euskara, literatura eta Donostia hartzera, izugarrizko bolumen handiko liburua osatuko genuke. Horregatik hartu dut nik XX. mendea bakarrik. Antzerkia izan ezik, genero guztiak landu ditut. Horrela, euskal literaturaren eboluzioaren eredu bat daukagu. Batez ere poesian garatzen zen neokostunbrismo batetik abiatuta, gero eta prosa alderago jotzen duen literaturarena.