Estepaz galdetu zidan irratiko entzule batek aurreko batean. Larramendik estepa ospetatik datorrela diola dio Narbarteko botanikariak. Gaztelerak eta katalanak izen hau euskaratik hartu dutela idatzi du, berriz, Font i Quer botanikari katalan ospetsuak. Hartu eta guk baino gehiago erabili, batezaren pare baitarabilgu. Estepa txararen bestengusua da. Txara edo txaraska Cistus lamifolius da. Estepa Cistus jendeko beste espezie batzuei deitzen zaie, batez ere, Cistus ladaniferus-i. Lakoizketak umanzelorea eta umanzelorria izenak ere jaso ditu. Lehenean inprentako bi akats daudenaren susmoa aitatzen du eta bigarrena ematen du ontzat. Umanzelorria hitzak, jarioa duen elorria adierazten omen du. Hostoa zahartu ahala zekentzen zaio, bai, estepari eta elorri izan daiteke, baina benetako umanzia edo jarioa loretzera doazen begi-pipitten inguruan sortzen denez, umanzelorea ez ote da izen jatorrena? Lur eskasetako basoak estepatu, txaratu, egiten dira eta horrelakoetan ugaltzen da estepa edo umanzelorea. Apirila edo maiatzean loretan distilatuz edo hedez joaz biltzen da isurtzen duen ladanoa. Umanzelore artean larrean dabiltzan ahuntzen bizarrak orraztuz ere jasotzen omen zen, garai batean, baina baita kexatu ere jendea honekin egindako ukendua eta perfumearen kiratsaz!