Nola eskatu haur txiki bati amaren ondoan eser dadin esnea edateko? Joseba Aurkenerena, Covadonga Garcia eta Jon Zelaia irakasleek "Haur Hizkera" izeneko liburuxkan jasotako adibidearen arabera, "Apatx eizu amatxon onduan, mama erateko". Irain eta trufarako euskarak hitz ugari badu, haurren munduak ere badu bere euskarazko hiztegia, belaunaldiz belaunaldi transmititu dena.
Badirudi, ordea, azken belaunaldietan haur hizkera horrek ere behera egin duela. Gazte askok guraso erdaldunak izan ditu eta orain, guraso izateko euren txanda iritsi zaienean, ez dakite nola egin haurrari. Horregatik, oinarri teoriko baten beharra ikusi zuten hiru irakasleek, euskaldunak izanik ere haur hizkera ezagutzen ez duten gurasoek erabil dezaten, batetik, eta euskaltegietako transmisio ikastaroetan jarduten duten gurasoek nondik ikasia izan zezaten, bestetik.
"Argotaren bideetan" euren lanerako osatu zuten zerrenda hau, iragan astean jorratu genuen irain zerrendarekin batera. Gero argitaletxeko Mari Eli Ituarteren aholkuari jarraiki, bi esparruak bereizi eta horrela gorpuztu zen liburuxka hau. Orotara 350 hitz eta esamolde desberdin jaso dituzte bertan, hainbat hiztegi eta bildumatatik jasotakoak batzuk eta kaleko galdeketen bidez bildutakoak besteak. Horregatik, orokorrak dira hitz batzuk, euskararen esparru osoan erabiltzen direnak. Beste batzuk, aldiz, euskalki edo zonalde jakin batetik jasoak izan dira.
Haurrek erabiltzen duten hiztegia (eta haurrekin erabiltzen dena) mugatua da, euren ingurunea eta interesa ere mugatua den neurrian. Garbi ikusten da hau zerrenda honi erreparatuta, hitz gehienak, janaria, edaria, zenbait animalia eta mugimendu ekintzak adierazteko erabil-tzen direnak baitira.

Txokolatea izendatzeko modu desberdinak erabiltzen ditu haur euskaldunak: koko, kokolo eta kokole. Arrautzari ere antzeko esaten zaio: kokoro. Esneari mama, nene edo enene esaten diote, sagarrari xaxa, okelari txitxi eta ogiari papa.
Ekintzak adierazteko ere bide desberdinak dituzte haurrek. Kalera joan nahi dutenean aiaian joan edo apapan egin nahi dutela esango dute. Jesartzeko orduan, aldiz, apatx edo takatx egingo dute eta erortzean peun. Jotzeko orduan tale, tete, tas-tas edo tata erabiliko dute haur zein gurasoek. Tatan egiteak, berriz, laztan egitea esan nahi du eta tatok jauzia adierazten du. Batzuetan trapa-trapa, tipi-tapa edo txiri-txiri, oinez, ibiliko da haurra, besteetan, hanka baten gainean ibiliko da zankarrenkan eta tarteka, haserretu ere egingo da eta tunturruntaia hartu duela esango diote orduan.

Animaliak izendatzeko hitz berezi ugari du haurrak: ahateari bili-bili esaten zaio, oiloari kurra-kurra edo txutxua, hegaztiei pipi, txerriei kurrin-kurrin edo kutto-kutto eta behiari, aldiz, txolu edo nono. Baina, animalien artean haurrek txakur eta katuak dituzte gustukoen, bi hauek duten izen mordoa ikusita, bederen. Katuaren ordez bis-bis, mix-mix, pi-txitxi edo pitxitxu erabiltzen dituzte eta txakurra esateko, aldiz, ababau, au-au, toto, totonoxo, txatxur, ttotto, ttauttau...
Autoak ere deigarri egiten zaizkie nonbait. Ikusi bestela zenbat hitz dauden haren inguruan: burrun-burrun, popo, popot, tar-tar-tar. Eta ez da motorrarena haurrak erakartzen dituen soinu bakarra: kanpaiaren soinua, esaterako, dilin-dalan edo talan-talan da eurentzat eta mailuarena kan-kan-kan.
Halaber, haurrari gure haserrea adierazteko, musu emateko edo harekin jolasean aritzeko hitz mordoa jasotzen du hiztegi berezi honek.
Haurrari euskaraz nola egin ez dakienak ez du dagoeneko aitzakiarik. Besteontzat liburuxkak aukera ederra eskain-tzen du haurtzaroan nola jarduten genuen gogora ekartzeko